Lư̭c lươ̭ng kâng an dôô̭ng biên mo̭l kỏ wi tỉn ớ xa̭ Hang Kiê (Mai Châw) tích kư̭c twiên tliê̒n, bâ̭n dôô̭ng mo̭l zân chấp hă̒nh tlỉnh xắch, fáp lwâ̭t kuố Nha̒ nước.
Chăng iểng, chăng tin Dáng thi̒ ko̒n tin ăi nươ.
Ni chăng fái la̒ lâ̒n tâ̒w tiên mo̭l zân chăng chí ớ xa̭ Pa̒ Ko̒ mo̒ ká xa̭ Hang Kiê kỏ ta̒n hă̒nh dôô̭ng kwiết liḙ̂t tấi tuối ta̒n dổi tươ̭ng pớ miểng khác têểnh diḙ̂ pa̒n kỏ hă̒nh bi xủi zṷc, lôi kẻw mo̭l thân, eenh ủn ho̭ ha̒ng fả tá pa̒n thơ̒ tố tiên tí thew da̭w tlải fép. Nhơ tlươ̒ng hơ̭p Za̒ng A Zơ (TN 1990) pơ̭i Za̒ng A Lử (TN 1982), kôô̒ng tlủ ớ tiếw khu Pa Khen, thi̭ tlẩn Nôông tlươ̒ng Môô̭c Châw (Xơn La) têểnh twiên tliê̒n, lôi kẻw za di̒nh Va̒ng A Vẳw, Za̒ng I Xôông ớ xỏm Thung Mă̭n, xa̭ Hang Kiê la̒ lḙ̂ tá pa̒n thơ̒ tố tiên, thew da̭w Tin Lee̒nh. Xu̒ng A Puổ (TN 1993), tlủ ớ xa̭ Pa̒ Ko̒, ka̭ tâ̒w năm 2023 mơ̒i khwáng 24 mo̭l (têểnh pớ Mai Châw, Mươ̒ng Lát (Thănh hwả), Vân Hô̒, Môô̭c Châw (Xơn La) tố tlức la̒ lḙ̂ thảw tá pa̒n thơ̒ tố tiên tí ti thew da̭w Tin Lee̒nh. Ngăl khăw khi ản dố wiḙ̂c di̭, kấp wí, tlỉnh kwiê̒n diḙ̂ fương kôô̒ng ta̒n mo̭l thân tloong za di̒nh, zoo̒ng tôô̭c i ta̒ bâ̭n dôô̭ng za di̒nh Xu̒ng A Puổ chấp hă̒nh kwi di̭nh kuố fáp lwâ̭t, chăng tư̭ ỉ tố tlức xinh hwa̭t tôn zảw tlải fép. Zu̒ ta̒ ản twiên tliê̒n, bâ̭n dôô̭ng mé i kỏ tư̒ tlươ̒ng hơ̭p tlâi i̒, chăng iểng thew, kỏ thải dô̭ thắch thức bi̭ mo̭l zân pơ̭i mo̭l tloong zoo̒ng tôô̭c kuố Xu̒ng A Puổ kwiết liḙ̂t tấi tuối chăng cho ớ la̭i, chăng cho tố tlức ta̒n hwa̭t dôô̭ng tôn zảw tlải fép, ti ngươ̭c pơ̭i foong tṷc tâ̭p kwản wê̒l thơ̒ kủng tố tiên kuố zân tôô̭c. Cho dêênh, ngi lḙ̂ thảw tá pa̒n thơ̒ tố tiên tí thew da̭w tlải fép kuố za di̒nh Xu̒ng A Puổ chăng la̒ ản.
Bức xúc tlước ti̒nh tla̭ng môô̭ch xổ mo̭l zân diḙ̂ fương, kon ủn zân tôô̭c mêê̒nh bi̭ ké xẩw lôi kẻw, zṷ zô̭, ôông Xu̒ng A Zêếnh la̒ mo̭l kỏ wi tỉn ớ xa̭ Hang Kiê i ta̒ tư̒ lâ̒n "chí mă̭t” ta̒n ké xẩw tí páw: Tất ni̒ la̒ kuố ho, zo ôông pa̒ tố tiên tí la̭i. dáng, Nha̒ nước la̒ ta̭ng khả cho zân ti, cho zân diḙ̂n tôốch lảng, xâi zư̭ng tlươ̒ng, lớp cho kon ủn ản hoo̭c hă̒nh, kỏ kải chư̭. La̒ chi kỏ thẳnh, kỏ thâ̒n no̒ cho ta̒n tôi ta̒n thử di̭. Chăng tin Dáng, chăng iểng Nha̒ nước thi̒ ko̒n iểng ăi, tin ăi nươ?
Tlước ho̭ ha̒ng, zoo̒ng tôô̭c, ôông Xu̒ng A Zêếnh i tơ̒ng kương kwiết, thắng thẳn pô̭: Ăi ko̒n mu̒ kwảng iểng pơ̭i tin thew ta̒n mo̭l pô̭ thiểng bâ̭I, fả tá pa̒n thơ̒ tố tiên, ta̒n tôi kiên kwiết tấi chăi pơ̭i chăng kôông nhâ̭n la̒ mo̭l tloong zoo̒ng ho̭, chăng kôông nhâ̭n la̒ mo̭l Môông nươ. Cho dêênh bi̒ mo̭l Môông chăng la̒ kải xẩw, chăng iểng thew mo̭l khác la̒ kải xẩw. Nểw thảw tá pa̒n thơ̒, chăng thơ̒ fṷng tố tiên thi̒ ta̒n mo̭l di̭ chăng ko̒n la̒ mo̭l Môông nươ.
Nô̭ lư̭c ngăn chă̭n văn hwả pớ pên wa̒i lai paw
Thi̒m hiếw ản hăi tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n Mai Châw zấp ni̒ kỏ da̭w Tin Lee̒nh zu nhâ̭p, xâm nhâ̭p tlải fép, tlú iểw ớ 2 xa̭ Hang Kiê, Pa̒ Ko̒ pớ năm 2017. Ka̭ di̭, 2 xa̭ mởi kỏ 1 tlươ̒ng hơ̭p thew da̭w têểnh khảng 12/2019 kỏ thêm 3 tlươ̒ng hơ̭p. Khảng 12/2021 tăng lêênh 5 tlươ̒ng hơ̭p. Khảng 12/2022 tăng lêênh 7 tlươ̒ng hơ̭p. Tỉnh têểnh khảng 6.2023 tăng lêênh 19 tlươ̒ng hơ̭p. Tloong di̭, xa̭ Hang Kiê 15 tlươ̒ng hơ̭p, xa̭ Pa̒ Ko̒ 4 tlươ̒ng hơ̭p. Wa̒i tha, kỏ khwáng 20 tlươ̒ng hơ̭p la̒ mo̭l Môông ti zi kư tư̭ zo têểnh khu bư̭c xỏm Tẳw Na̒, xa̭ Kun Few.
Ta̒n tlươ̒ng hơ̭p thew da̭w Tin Lee̒nh ớ xa̭ hang Kiê xinh hwa̭t ớ diếm nhỏm Tin Lee̒nh kuố Za̒ng A Zơ ớ tiếw khu Pa̒ Khen, thi̭ tlẩn Nôông tlươ̒ng Môô̭c Châw, hwiḙ̂n Môô̭c Châw (Xơn La) thuô̭c hḙ̂ fải Liên hư̭w kơ dôốc. Ta̒n tlươ̒ng hơ̭p thew da̭w Tin Lee̒nh ớ xa̭ Pa̒ Ko̒ xinh hwa̭t ớ diếm nhỏm Tin Lee̒nh kuố Xu̒ng Xew Chiw, bán Bỏ Nha̒ng 1, xa̭ Vân Hô̒, hwiḙ̂n Vân Hô̒ (Xơn La) thuô̭c hḙ̂ fải Baptist.
Thew dôô̒ng chỉ Xu̒ng A Chêênh, Tlướng Ban Zân bâ̭n Hwiḙ̂n wí, Chú ti̭ch WBMTTK hwiḙ̂n Mai Châw, pớ khâi ta̒ lô tơ̒i, dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông ớ 2 xa̭ Hang Kiê, Pa̒ Ko̒ chí kỏ tliê̒n thôổng thơ̒ fṷng tố tiên, chăng kỏ tâ̭p tṷc thơ̒ fṷng thẳnh, chuổ. Cho dêênh, kỏ thế ản dố da̭w Tin Lee̒nh xâm nhâ̭p paw tơ̒i khôổng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông ớ Hang Kiê, Pa̒ Ko̒ thơ̒i zan kwa la̒ môô̭ch lwa̭i văn hwả, niê̒m tin pớ wa̒i paw. Têểnh măi i ta̒ fả pế tỉnh pê̒n bư̭ng tloong văn hwả zân tôô̭c pơ̭i la̒ thăi tối tliê̒n thôổng thôốch tḙp kuố zân tôô̭c.
Hơn nươ kwa thi̒m hiếw, nẳm pắt ta̒n tlươ̒ng hơ̭p thew da̭w Tin Lee̒nh ớ 2 xa̭ tê̒w la̒ ta̒n hô̭ kỏ hwa̒n kắnh khỏ khăn, mo̭l kỏ bḙ̂nh tâ̭t, tăw iểw, nả thẻw da̭w la̒ bi̒ bi̭ mo̭l hôốc ha̒ lôi kẻw twiên tliê̒n ka̭ ti thew da̭w Tin Lee̒nh xḙ chiḙ̂ ản môô̭ch xổ bḙ̂nh mo̒ bḙ̂nh biḙ̂n chăng chiḙ̂ ản; chăng thơ̒ kủng tố tiên mo̒ fái fṷng thơ̒ chuổ, bới bi̒ "kon mo̭l la̒ zo chuổ la̒ tha”. Ta̒n lwâ̭n diḙ̂w ni̒ i ta̒ la̒ môô̭ch xổ mo̭l zân mu̒ kwảng tin thew. Thư̭c tể, tư̒ tlươ̒ng hơ̭p ti thew da̭w Tin Lee̒nh têểnh ka̭ bắc bḙ̂nh chăng chi̭w ti têểnh bḙ̂nh biḙ̂n tí khảm chiḙ̂, diê̒w tli̭ la̒ cho bḙ̂nh ti̒nh tlớ dêênh nă̭ng hơn.
Tlước ti̒nh tla̭ng tlêênh, thew dôô̒ng chỉ Va̒ng A Pảw, Fỏ Chú ti̭ch WBNZ xa̭ Hang Kiê, tí lâ̭p ngăn, chăng tí ta̒n dổi tươ̭ng twiên tliê̒n tlải fép, lôi kẻw mo̭l zân thew da̭w Tin Lee̒nh, la̒ ta̒n hă̒nh bi tlải pơ̭i foong tṷc tâ̭p kwản, thwâ̒n foong mi̭ tṷc tliê̒n thôổng kuố zân tôô̭c, xa̭ ta̒ fổi hơ̭p ta̒n ngă̒nh, dwa̒n thế, tố tlức tlỉnh tli̭ - xa̭ hô̭i diḙ̂ fương kôô̒ng mo̭l kỏ wi tỉn, kha̒ la̒ng, tlướng bán, tlướng ta̒n zoo̒ng ho̭ tích kư̭c twiên tliê̒n, fố biển fáp lwâ̭t ba̒i tlư̒ ta̒n hwa̭t dôô̭ng mê tỉn zi̭ dwan têểnh kho̭m mo̭l zân.
Tâ̒w năm 2023, xa̭ Hang Kiê, Pa̒ Ko̒ tố tlức hô̭i ngi̭ twiên tliê̒n, bâ̭n dôô̭ng chấp hă̒nh fáp lwâ̭t wê̒l ANTT pơ̭i tỉn ngươ̭ng, tôn zảw, fát dôô̭ng foong tla̒w Twa̒n zân báw bḙ̂ an ninh Tố kuốc, dẩw tlănh pơ̭i ta̒n hwa̭t dôô̭ng lôi kẻw mo̭l thew da̭w Tin Lee̒nh. Hô̭i ngi̭ ớ xa̭ Hang Kiê thu hút 150 mo̭l zân tham za, ớ xa̭ pa̒ Ko̒ kỏ 130 mo̭l tham za. Kwả tli̒nh tố tlức hô̭i ngi̭ ớ 2 xa̭ kỏ 6/19 mo̭l thew da̭w Tin Lee̒nh têểnh tlẳng iểng twiên tliê̒n.
Kôô̒ng pơ̭i xư̭ paw kuô̭c kuố tlỉnh kwiê̒n, mo̭l zân i tích kư̭c tham za. Tloong di̭, ta̒n mo̭l kỏ wi tỉn nhơ ta̒n ôông: Hơ̒ A Pảw, Xu̒ng A Zêê̒nh, Tla̒ng A Za̒ng, Ha̒ng A Chư ớ xa̭ Hang Kiê, Têểnh A Xuổ ớ xa̭ pa̒ Ko̒ ka̭ no̒ i tô̭l, páw ta̒n tlươ̒ng hơ̭p lâ̒m khả. Nhơ̒ di̭, môô̭ch xổ tlươ̒ng hơ̭p khăw khi ản ớ nha̒, zoo̒ng tôô̭c, mo̭l kỏ wi tỉn zảw zṷc, fân tích i ta̒ hăi dẳi ản dủng, pớ di̭ tá ỉ di̭nh fả tá, tôốch pa̒n thơ̒ tố tiên, chăng iểng thew lôi kẻw kuố mo̭l khác, ngiêm tlính chấp hă̒nh tốt ta̒n kác kwi di̭nh kuố fáp lwâ̭t, tu tlỉ la̒ ăn, nô̭ lư̭c xâi zư̭ng kuô̭c khôổng za di̒nh ẩm do, nhơ tlươ̒ng hơ̭p Va̒ng A Lủ, xỏm Hang Kiê, xa̭ Hang Kiê kôô̒ng pơ̭i tư̒ tlươ̒ng hơ̭p khác nươ.