(HBDT) - Kắch ni 10 năm, kâl kam, cheenh da̒w la̒ kâl "wa̒ng" ớ hwiḙ̂n Kaw Foong. Zả kam dính diếm lêênh dêểnh 100 ngi̒n dôô̒ng/ kg kam Kănh. Thew rỉ, nhê̒w ngươ̒i dố xô thi̒m dất muô dớ tlôông kam. Thể ma̒ ôông Dă̭ng Xwân Zaw ớ xỏm Nam Thải, xa̭ Nam Foong di tlôông tlói.
Ớ vươ̒n nha̒ ông Dăng Xwân Zaw, xỏm Nam Thải, xa̭ Nam Foong (Kaw Foong) kỏ nhửng kâl tlói 10, 20 năm thuối.
Kwa tluung tâm thi̭ chân Kaw Foong khwáng 5km, ngăi bên kwuốc lô̭ 6 la̒ khânh 1 ha dất nha̒ ôông Dă̭ng Xwân Zaw. Bước kwa kướ la̒ khôông zan iên ti̭nh, khu vươ̒n rơ̭p boỏng maách, thwang thwáng mu̒i hương bôông tlói tlải vṷ. Tưư̒ng ha̒ng kâl tlói, thân to bă̒ng mo̭l ú thắng tắp, tản la̒ da̒ khép, rẳng thính thwáng mḙ̂ lo̭t kwa. Muô̒ ni̒ la̒ muô̒ dang thu hwă̭ch hô̭t tlói, chơ̒ kô̭ kâl, ôông Zaw kăng ba̭t hoo̒ng hô̭t tlói ruṷng.
Khu vươ̒n nha̒ ôông kỏ khwáng 200 kâl. Hâ̒w hết la̒ kâl da̒ tlôông ản 10 năm, kỏ 3 kâl to nhất, dươ̒ng kỉnh hơn mo̭l ú. Ră̒ng wêl lỉ zo ôông tlôông tlói, ôông Zaw cho mắt: Tôi dé tha ớ Nam Di̭nh. Năm 1963 di xâi zưư̭ng vuu̒ng kinh tể mởi ớ Kaw Foong. Khi̒ lêênh ni tôi la̒ kôông nhân nôông tlươ̒ng Kaw Foong. Wa̒i tha tôi tlôông miể, chăn ruôi, buôn baảnh ớ chơ̭ ruôi kác kon ăn hoo̭c. Kỏ năm tôi zoong kam di baảnh ớ Tân La̭c, zả kam chí 2.000 dôô̒ng/kg, tloong khi rỉ hô̭t tlói 90.000 dôô̒ng/ kg. Khi̒ nháw chiḙ̂n, mắt kâl tlói ớ xa̭ Chỉ Da̭w va̒ Thươ̭ng Kôốc kuố hwiḙ̂n La̭c Xơn. Tôi thi̒m dêểnh xa̭ Chỉ Da̭w muô 3 kâl wê̒l tlôông thứ. Dất thôốch, kâl ká leenh.
Năm 2021, khi̒ kâl kam, kâl cheenh da̒w la̒ kâl "wa̒ng" kuố ngươ̒i zân Kaw Foong, ôông kwiết di̭nh muô zôổng tlói wê̒l tlôông. Ban dâ̒w nhê̒w ngươ̒i fán dổi, ôông vấn kwiết tâm tlôông. Ôông chiê xé: Mẩi chṷc năm tlôông kam, tôi mắt tlôông kam rất vất vá. Thuối mêê̒nh ngă̒i kaa̭ng kaw, kâl tlói wa̒i cho thu hwă̭ch hô̭t ha̒ng năm, kâl cho gô̭ tốt, zả thă̒nh kaw. Dă̭c biể kâl ít kôông chăm, bớ năm thử 5 tlớ di chăng fái dá kôông chăm xoóc. Nếw kỏ kâl tlói 30 năm zả tli̭ tương dương 1 kâl wa̒ng.
Năm năi ôông Zaw 70 thwối. Ká 4 ngươ̒i kon kuố ôông dê̒w da̒ tlướng thă̒nh, lâ̭p ngiḙ̂p ớ Ha̒ Nô̭i va̒ TF Hwa̒ Bi̒nh. Kăn nha̒ mải bă̒ng rôô̭ng thêênh thang chí kỏ 2 ôông ba̒ cha̒ kha̒. Wa̒i lương hưw, ha̒ng khảng ôông ba̒ kỏ ngô̒n thu bớ baảnh hô̭t tlói. Zư̭ kiển năm năi vươ̒n tlói cho thu hwă̭ch 1 ta̭ hô̭t. Vởi zả thă̒nh ka̭ ni̒ khwáng tlêênh 1 tliḙ̂w dôô̒ng/kg cho nguô̒n thu nhâ̭p khả. Ni la̒ nguô̒n thu zúp vơ̭ chô̒n ôông an tâm khi̒ thuối kha̒.
Fát hwi ká thắi nguô̒n lư̭c thuô̭c ta̒n Tlương tli̒nh mṷc tiêw kuốc za, hwiḙ̂n Iên Thwí tang tliến khai tư̒ kắch la̒ tí zúp dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ tối mởi nếp ngẳm ngi̭, kắch la̒, fát tliến kinh tể pê̒n bư̭ng.
Khảng 5.2025 gi dẩw môốc tloong kôông kuô̭c fát tliến dất nước khi Bô̭ Tlỉnh tli̭ ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 68-NQ/TW, ngă̒i 04/5/2025 (Ngi̭ kwiết 68) wê̒l fát tliến kinh tể tư nhâ̭n. Ni chăng tlí la̒ ngi̭ kwiết tlỉnh xách, mo̒ la̒ môô̭ch kuô̭c kắch ma̭ng wê̒l tư zwi pơ̭i thế chể, hưở hḙn bớ tha "Ta̭ng khả ká” fát tliến tâ̒I thươi lảng cho khu bư̭c kinh tể tư nhân.
La̒ di̭ê pa̒n thươ̒ng hăi fái chi̭w ắnh hướng kuố thiên tai tloong muô̒ mươ pa̭w, cho dêênh ngăl pớ tâ̒w năm 2025, hwiḙ̂n La̭c Xơn i ta̒ chú dôô̭ng tliến khai ta̒n kắch la̒ tí foo̒ng, chẩng thiên tai pớ khâi ko̒n khởm, pớ ka̭ ko̒n xa. Xác di̭nh ta̒n khu bư̭c tiê̒m ấn ngwi kơ xắi tha thiên tai tí lâ̭p kỏ kắch xứ lỉ. Pớ di̭ tí zám thiếw thiḙ̂t ha̭i wê̒l mo̭l kôô̒ng ta̒i xán, nhănh choỏng ốn di̭nh tơ̒i khôổng nhân zân nểw têểnh ka̭ xắi tha thiên tai.
