Wiḙ̂c tliến khai lâ̭p thơ̒i, hiḙ̂w kwá ta̒n tlương tli̒nh tỉn zṷng ưw da̭i kuố Ngân ha̒ng Tlỉnh xắch xa̭ hô̭i (NHTXHX) i ta̒ zúp tư̒ hô̭ zân tôô̭c thiếw khổ (ZTTK) ớ bu̒ng khỏ khăn tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n Da̒ Bắc bươ̭t kwa khỏ khăn, kái thiḙ̂n thu nhâ̭p.


Ản wăl bổn tlỉnh xắch i ta̒ zúp za di̒nh mḙ̂ Vi̒ Thi̭ Nhẳm, xỏm Baw, xa̭ Záp Dắt (Da̒ Bắc) kỏ bổn nuôi tê.


Tlước ni, za di̒nh mḙ̂ Vi̒ Thi̭ Nhẳm, zân tôô̭c Tă̒i, xỏm Baw, xa̭ Záp Dắt thuô̭c hô̭ nge̒w, kinh tể khỏ khăn. Kuổi năm 2017, zo ắnh hướng kuố thiên tai cho dêênh za di̒nh mḙ̂ pắt puô̭c fái zo̭n nha̒ kước ti têểnh pu̒ng ớ mởi. Kinh tể za di̒nh bổn i ta̒ khỏ cho dêênh ka̭ fái zo̭n ti têểnh pu̒ng khác kải khỏ tả la̭i chôô̒ng khỏ. Têểnh pu̒ng ớ mởi, zu̒ i ta̒ an twa̒n wê̒l pu̒ng ớ mé za di̒nh mḙ̂ Nhẳm tlâ̭t bâ̭t ớ kiểm khôổng tloong ka̭ nơi ni̒ ko̒n tư̒ kải lo. Ta̭ng khả ti la̭i khỏ khăn, diḙ̂n, dác chuô ốn di̭nh, măl mẳn la̒ pu̒ng ớ kỏ khṷ, kỏ tô̒l la̒ diê̒w kiḙ̂n thwâ̭n lơ̭i tí za di̒nh fát tliến lôông kâl tê̒w pơ̭i chăn nuôi za xúc. Tloong ka̭ khỏ khăn nhất, thôông kwa tố tiết kiḙ̂m pơ̭i wăl bổn, za di̒nh mḙ̂ Nhẳm i ta̒ mă̭nh za̭n la̒ dơn xin wăl bổn.

Nẳm pắt ản nhu kâ̒w, NHTXXH hwiḙ̂n Da̒ Bắc i ta̒ zái ngân cho za di̒nh mḙ̂ Nhẳm wăl 50 tliḙ̂w dôô̒ng. Mḙ̂ Nhẳm chiê xé: "tloong ka̭ khỏ khăn nhất, ni la̒ nguô̒n bổn zất kwan tloo̭ng zúp za di̒nh tôi muô ản tê, po̒ tí chăn nuôi, nơi kỏ tô̒l, kỏ hâ̒ng thwâ̭n lơ̭i wê̒l pa̭i nuôi thá pơ̭i thi̒m kải ăn. Zấp ni̒ za di̒nh tâ̭p tlung paw nuôi tê bi̒ tê té nhănh, paảnh lởi. Pớ ka̭ wăl bổn, thu nhâ̭p kuố za di̒nh i ta̒ kái thiḙ̂n, tha khói nge̒w lêênh hô̭ kâ̭n nge̒w”.

Bổn tlỉnh xắch i ta̒ zúp za di̒nh mḙ̂ Nhẳm bươ̭t kwa zai dwa̭n khỏ khăn nhất. Ko̒n dổi pơ̭i za di̒nh ôông Dinh Kâng Xon, zân tôô̭c Mươ̒ng, xỏm Xăng Pơ̒, xa̭ Vâ̒i Nươ, ni la̒ nguô̒n bổn kwan tloo̭ng tí za di̒nh dâ̒w tư, dâ̒w tư thă̒nh kwá pớ ngê̒ nuôi kả lôô̒ng. Thew ôông Xon, tlước ni, kinh tể kuố za di̒nh fṷ thuô̭c paw la̒ lú la̒ hoo̭ng, la̒ bất bá mé thă̒nh kwá zoong la̭i chăng ản la̒ kơ no̒, kải nge̒w khỏ kử bảm lḙ̂. Khăw ni̒ ản dố tiê̒m năng tư̒ pớ ngê̒ nuôi kả lôô̒ng, za di̒nh ôông kwiết di̭nh chwiến tối kơ kẩw kinh tể. Mé ka̭ pắt thăi paw la̒ ôông tô̭l fái tư̒ khỏ khăn wê̒l bổn. Ka̭ ni̒ ôông la̒ thú tṷc xin wăl bổn tí la̒ lôô̒ng kả tâ̒w tiên. Khăw môô̭ch thơ̒i zan nuôi ản dố hiḙ̂w kwá, ôông tiếp tṷc wăl 70 tliḙ̂w dôô̒ng pớ NHTXXH tí la̒ thêm 3 lôô̒ng kả. Têểnh hôm măi, nha̒ ôông Xon chăng chí tha khói nge̒w mo̒ ko̒n kỏ thu nhâ̭p ká tlăm tliḙ̂w dôô̒ng pớ wiḙ̂c nuôi kả lôô̒ng. "Thă̒nh kwá hôm măi kỏ kôông tư̒ kuố bổn wăl ưw da̭i pớ NHTXXH”, ôông Xon pô̭.

Da̒ Bắc la̒ hwiḙ̂n bu̒ng kaw ko̒n tư̒ khỏ khăn, dôô̒ng ba̒w ZTTK chiểm tí lḙ̂ kaw. Cho dêênh, nhu kâ̒w ản tiếp kâ̭n nguô̒n bổn ưw da̭i kuố mo̭l zân ko̒n zất ít. Tí dáp ửng nhu kâ̒w kuố pa̒ kon, Foo̒ng zaw zi̭ch NHTXXH hwiḙ̂n i ta̒ nô̭ lư̭c hwi dôô̭ng nguô̒n bổn pơ̭i tliến khai lâ̭p ta̒n kác tlương tli̒nh tỉn zṷng. Dôô̒ng chỉ Ngwiḙ̂n Bi̒nh Nam, Zảm dôốc NHTXXH hwiḙ̂n Da̒ Bắc cho hăi: Pớ tâ̒w năm têểnh măi, dơn bi̭ i ta̒ zái ngân hơn 97 tí dôô̒ng cho tlêênh 2 ngi̒n lươ̭t hô̭ wăl. Têểnh măi, tôống zư nơ̭ ta̒n kác tlương tli̒nh tỉn zṷng ản tlêênh 565 tí dôô̒ng, zư nơ̭ bi̒nh kwân 55 tliḙ̂w dô̒ng/kheéch ha̒ng. Kwa wiḙ̂c ti ngỏ la̭i ản dố, nhu kâ̒w wăl bổn kuố mo̭l zân ko̒n zất kaw, dơn bi̭ xḙ nô̭ lư̭c hwi dôô̭ng nguô̒n bổn, dáp ửng tú bổn cho hô̭ nge̒w kôô̒ng ta̒n dổi tươ̭ng tlỉnh xắch khác. Pên keḙnh di̭, tiếp tṷc lâ̭p tliến khai, hiḙ̂w kwá tlương tli̒nh cho wăl bu̒ng dôô̒ng ba̒w ZTTK pơ̭i miê̒n nủi.


KÁC TIN KHÁC


Thwát nge̒w bớ mô hi̒nh ruôi oong lể mââ̭ch

Tâ̭n zuṷng lơ̭i thể dô̒l rưư̒ng, nhưửng năm kwa, nôông zâ xa̭ Tứ Nê, hwiḙ̂n Tân La̭c dấi meḙnh fát chiến kinh tể, tloong rỉ ngê̒ ruôi oong lể mââ̭ch zoong la̭i hiḙ̂w kwá kinh tể. Tiêw biếw la̒ za di̒nh eenh Bu̒i Văn Liêm ớ xỏm Kú. Nha̒ ớ khâânh rưư̒ng, kỏ nhê̒w lo̭i kâl va̒ kác lo̭i hwa rưư̒ng, tốt cho wiḙ̂c ruôi oong, eenh Liêm da̒ thi̒m hiếw, hoo̭c hói kwa kác fương tiḙ̂n thôông tin da̭i chuủng va̒ kác hô̭ ruôi oong tloong vuu̒ng, bớ rỉ dâ̒w tư tlêênh 50 ố oong ruôi dớ lể mââ̭ch.

Thảw khớ dâ̒w tha cho kâl kai xeenh

Châ̭m thu muô, châ̭m thănh twản… la̒ thư̭c tla̭ng dổi vởi kác hô̭ liên kết tlôông kâl kai xeenh tlêênh diḙ̂ ba̒n tính. Ngwiên nhân zo kinh tể xwi thwải cho rêênh kác zănh ngiḙ̂p khỏ khăn tloong wiḙ̂c thu muô, "dâ̒w tha” ó ốn di̭nh. Thưư̭c tể rỉ, ngươ̒i zân moong muổn chỉnh kwiê̒n diḙ̂ fương va̒ kác ngă̒nh chưức năng fổi hơ̭p chă̭t kôô̒ng kác zwănh ngiḙ̂p thưư̭c hiḙ̂n nhê̒w zái fáp thảw dá khỏ khăn cho cho dâ̒w tha kâl kai xeenh, ta̭w diê̒w kiḙ̂n cho kác hô̭ tlôông kai xeenh iên tâm fát chiến va̒ nơng kaw zả tli̭ kâl tlôô̒ng.

Hiḙ̂w kwá bớ tlôông zươ – thew tiêw chwấn VietGAP ớ xa̭ Mai Ha̭

Nhưửg năm kwa, xa̭ Mai Ha̭ (Mai Châw) nổ lưư̭c thưư̭c hiḙ̂n chiến dối kơ kẩw kâl tlôô̒ng, vâ̭t ruôi dớ nơơng kaw hiḙ̂w kwá xán xwất, kái thiḙ̂n dơ̒i khôổng, thu nhâ̭p kuố ngươ̒i zân. Tloong rỉ fái nỏi dêểnh tlôông zươ hẩw thew tiêw chấn VietGAP da̒ zúp ngươ̒i zân diḙ̂ fương vươn lêênh thwát nge̒w.

Bỉ thư chi dwa̒n thu ha̒ng tlăm tliḙ̂w dôô̒ng mơ̭i mo̒ năm pớ wiḙ̂c nuôi kả lôô̒ng

Kwa thi̒m hiếw, eenh Ngwiḙ̂n Văn Lân, Bỉ thư chi dwa̒n tố Vôi, fươ̒ng Thải Bi̒nh, TF Hwa̒ Bi̒nh i ta̒ tâ̭n zṷng diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên khă̭n kỏ kuố kwêl hương, mă̭nh za̭n dâ̒w tư xâi zư̭ng mô hi̒nh nuôi kả lôô̒ng tlêênh loo̒ng hô̒ thwí diḙ̂n Hwa̒ Bi̒nh, tlớ thă̒nh tẩm gương lảng wê̒l khới ngiḙ̂p kuố thănh niên tlêênh diḙ̂ pa̒n.

Thúc tấi fát tliến, nơng kaw hiḙ̂w kwá kinh tể tâ̭p thế

Kinh tể hơ̭p tác chăng tlí zúp ốn di̭nh pơ̭i fát tliến xán xwất, kinh zwănh mo̒ ko̒n la̒ tha ản wiḙ̂c la̒, tăng thu nhâ̭p, hô̭ tlơ̭ xwả tỏl, zám nge̒w, ốn di̭nh tơ̒i khôổng kuố thă̒nh biên. Thơ̒i zan kwa, xác di̭nh bai tlo̒ kôô̒ng pơ̭i tâ̒m kwan tloo̭ng luố fát tliến kinh tể tâ̭p thế (KTTT), tlêênh kơ xớ ta̒n kwi di̭nh kuố Tlung ương, tính Hwa̒ Bi̒nh i ta̒ lâ̭p ban hă̒nh ta̒n tlỉnh xắch hô̭ tlơ̭, ta̭w dôô̭ng lư̭c thúc tấi KTTT fát tliến. Kwa di̭ toỏng kóp kwan tloo̭ng paw fát tliến KT-XH kuố diḙ̂ fương.