Ta̒n năm khânh ni, ngê̒ nuôi oong ớ xa̭ Văn Ngiḙ̂ (La̭c Xơn) ngă̒i ka̒ng fát tliến, zoong la̭i hiḙ̂w kwá kinh tể kaw, Xán fấm mâ̭ch oong ản xếp ha̭ng OCOP 3 khaw kỏ chất lươ̭ng kaw, khắng di̭nh wi tỉn, ản ươ tluô̭ng tlêênh thi̭ tlươ̒ng, tlớ thă̒nh nguô̒n thu nhâ̭p chỉnh kuố tư̒ nha̒ tloong xa̭.


Xán fấm OCOP 3 khaw "Mâ̭ch oong Văn Ngiḙ̂” kỏ mă̭t ớ kwâ̒i ha̒ng ta̒n kác ta̭p hwả, 
miểng muô xẳm tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn. 

Dôô̒ng chỉ Bu̒i Văn Lwiḙ̂n, Chú ti̭ch WBNZ xa̭ Văn Ngiḙ̂ cho hăi: Ản dố ngê̒ nuôi oong hơ̭p pơ̭i diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, khỉ hâ̭w kuố diḙ̂ fương, pớ ta̒ lô mo̭l zân tloong xa̭ i ta̒ fát tliến, bớ hôô̭ng mô hi̒nh nuôi oong mâ̭ch, tê̒w la̒ pơ̭i lôông hâ̒ng tí kỏ nguô̒n kải ăn cho oong. Zúi zo pơ̭i tli fỉ éw, thi̭ tlươ̒ng paảnh xán fấm ốn di̭nh, cho dêênh ngê̒ nuôi oong ka̭ no̒ i la̒ "to̒n kăw kơm” kuố tư̒ hô̭. Kôô̒ng pơ̭i di̭nh hưởng khwiển khích tư̒ ngă̒nh ngê̒ fát tliến kinh tể, wiḙ̂c fát tliến mô hi̒nh nuôi oong toỏng kóp tảng kế tloong wiḙ̂c zám nge̒w, nơng kaw tơ̒i khôổng mo̭l zân. 

Eenh Bu̒i Văn Lươ̭t, xỏm Ẩmkỏ tư̒ năm la̒ ngê̒ nuôi oong. Zấp ni̒, nha̒ eenh kỏ tlêênh 120 ta̒n oong, kỏ ka̭ tư̒ nhất lêênh têểnh 180 ta̒n, mơ̭i mo̒ bṷ thu ản khânh 15 ta̭ mâ̭ch, thươ̒ng ản mo̭l têểnh tlô̭ nha̒ tă̭ch koo̭c tí muô. Eenh Lươ̭t cho hăi: "Ta̒n năm kwa, túc kết kinh ngiḙ̂m pớ wiḙ̂c nuôi oong, hưởng têểnh tiêw tlỉ xán fấm kwang khă̭ch cho dêênh xán fấm mâ̭ch oong kuố nha̒ tôi ka̭ no̒ i kỏ mo̭l muô. Pơ̭i zả paảnh 180.000 dôô̒ng/lít, xán fấm mâ̭ch oong OCOP 3 khaw thi̒ 250.000 dôô̒ng/lít, khăw khi tlư̒ tli fỉ mâ̭ch oong zoong la̭i cho za di̒nh thu nhâ̭p hơn 50 tliḙ̂w dôô̒ng/năm”. 

Ngê̒ nuôi oong chăng kâ̒n tư̒ bổn dâ̒w tư, chăng tổn nhân lư̭c, zoong la̭i thu nhâ̭p ốn di̭nh, cho dêênh chăng éw mo̭l i ta̒ chwiến la̭i ngê̒ nuôi oong. Mé, ngê̒ ni̒ to̒i hói ki̭ thwâ̭t kaw, tí mí tloong tơ̒ng kôông dwa̭n, cho dêênh chăng fái nha̒ no̒ i kỏ thế thew ngê̒ ản. Eenh Lươ̭t cho hăi thêm: "Dổi pơ̭i ngê̒ nuôi oong, kải kwan tloo̭ng nhất la̒ cho̭n oong chuổ, nểw oong chuổ khwé mă̭nh thi̒ ta̒n oong xḙ xinh tlướng pơ̭i fát tliến tốt, cho lươ̭ng mâ̭ch kaw. Tâ̭n zṷng ản nguô̒n kải ăn cho oong kỏ tư̒ nhơ hwa kew, hwa za̭n… cho dêênh tli fỉ cho mơ̭i mo̒ ta̒n oong chăng tảng kế. Pên keḙnh di̭, wiḙ̂c foo̒ng, chẩng zi̭ch bâ̭nh i ản tă̭ch lêênh ha̒ng tâ̒w”. 

Zấp ni̒, ká thắi xa̭ Văn Ngiḙ̂ kỏ tlêênh 1.500 ta̒n oong, fát tliến tư̒ ớ ta̒n xỏm: Ẩm, Dôn, Few, Dôi. Ta̒n kác hô̭ áp zṷng khwa hoo̭c ki̭ thwâ̭t, xán xwất thew tiêw chwấn kwang khă̭ch, nhơ̒ di̭ chất lươ̭ng mâ̭ch dám báw. Khảng 12/2-23, xán fấm mâ̭ch oong Văn Ngiḙ̂ ản tlửng nhâ̭n OCOP 3 khaw kấp tính, kwa di̭ nơng kaw bi̭ thể, thương hiḙ̂w xán fấm pơ̭i wi tỉn tlêênh thi̭ tlươ̒ng. Xám fấm OCOP "Mâ̭ch oong Văn Ngiḙ̂” kỏ mă̭t ớ kwâ̒i ha̒ng ta̒n ha̒ng ta̭p hwả, miểng muô paảnh tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n. Tư̒ hô̭ i mă̭nh za̭n bớ hôô̭ng, dâ̒w tư nuôi oong lêênh têểnh ha̒ng tlăm ta̒n, zoong la̭i hiḙ̂w kwá kinh tể ản dố ho̭. Zấp ni̒, tố hơ̭p tác nuôi oong mâ̭ch xa̭ Văn Ngiḙ̂ kỏ 30 thă̒nh biên ản thă̒nh lâ̭p, nhơ̒ di̭ khức keḙnh tlănh kuố xán fấm mâ̭ch oong tlêênh thi̭ tlươ̒ng ngă̒i ka̒ng ản nơng kaw. Ha̒ng khảng, tố hơ̭p tác xinh hwa̭t di̭nh ki̒, kôô̒ng pa̒n pa̭c, tlaw tối kinh ngiḙ̂m nuôi oong kuố ta̒n kác hô̭ tí nơng kaw chất lươ̭ng xán fấm. Mâ̭ch oong kuố ta̒n kác hô̭ tlêênh diḙ̂ pa̒n xa̭ ản thi̭ tlươ̒ng ươ tluô̭ng bới chất lươ̭ng tốt, zả ká bươ̒ fái. Kwa mô hi̒nh ản dố, ngê̒ nuôi oong la̒ hưởng fát tliến kinh tể hiḙ̂w kwá, la̒ tha xán fấm kỏ chất lươ̭ng, zoong la̭i thu nhâ̭p ốn di̭nh cho tư̒ nha̒. Môô̭ch khổ nha̒ ớ diḙ̂ fương nuôi pớ 80 - 100 ta̒n oong, zoong la̭i hiḙ̂w kwá kinh tể nhơ ôông Bu̒i Văn Nỉnh (xỏm Dôi), Bu̒i Văn Chḙw (xỏm Few)… 

Tí mí pớ chăm xoóc, lḙ̂ mâ̭ch, dám báw bḙ̂ xinh an twa̒n thư̭c fấm tí hưởng têểnh la̒ dêênh thương hḙ̂iw pơ̭i nơng kaw zả tli̭ cho mâ̭ch oong Văn Ngiḙ̂, xa̭ tăng kươ̒ng xúc tiển, kwáng bả kwa ta̒n kânh thôông tin, ma̭ng xa̭ hô̭i, zoong xán fấm têểnh khânh hơn diḙ̂ pa̒n tloong pơ̭i wa̒i tính, ản tư̒ mo̭l hăi dẳi têểnh. Wa̒i paảnh tloong hwiḙ̂n, xán fấm mâ̭ch oong kuố xa̭ ko̒n kỏ paảnh ớ ta̒n kướ ha̒ng nôông xán, dô̒ ăn ớ wa̒i tính. 

Pớ hiḙ̂w kwá kuố ngê̒ nuôi oong mâ̭ch zoong la̭i, xa̭ Văn Ngiḙ̂ tiếp tṷc bâ̭n dôô̭ng mo̭l zân khai thác lơ̭i thể kỏ tô̒l pơ̭i hâ̒ng, tí tăng ta̒n, áp zṷng khwa hoo̭c ki̭ thwâ̭t tloong chăm xoóc, fát tliến ta̒n oong pơ̭i lḙ̂ mâ̭ch oong kôô̒ng ta̒n xán fấm khác; hô̭ tlơ̭ ta̒n kânh wăl bổn xán xwất, zái kwiết wiḙ̂c la̒, nơng kaw thu nhâ̭p cho mo̭l zân. Zấp ni̒ thu nhâ̭p bi̒nh kwân tâ̒w mo̭l ká thắi xa̭ da̭t ản 47 tliḙ̂w dôô̒ng/năm.


KÁC TIN KHÁC


Hwiḙ̂n Iên Thwí tâ̭p tlung nguô̒n lư̭c kái thiḙ̂n tơ̒i khôổng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ

Fát hwi ká thắi nguô̒n lư̭c thuô̭c ta̒n Tlương tli̒nh mṷc tiêw kuốc za, hwiḙ̂n Iên Thwí tang tliến khai tư̒ kắch la̒ tí zúp dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ tối mởi nếp ngẳm ngi̭, kắch la̒, fát tliến kinh tể pê̒n bư̭ng.

“Ta̭ng khả ká” i ta̒ bớ tha cho nê̒n kinh tể tư nhân

Khảng 5.2025 gi dẩw môốc tloong kôông kuô̭c fát tliến dất nước khi Bô̭ Tlỉnh tli̭ ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 68-NQ/TW, ngă̒i 04/5/2025 (Ngi̭ kwiết 68) wê̒l fát tliến kinh tể tư nhâ̭n. Ni chăng tlí la̒ ngi̭ kwiết tlỉnh xách, mo̒ la̒ môô̭ch kuô̭c kắch ma̭ng wê̒l tư zwi pơ̭i thế chể, hưở hḙn bớ tha "Ta̭ng khả ká” fát tliến tâ̒I thươi lảng cho khu bư̭c kinh tể tư nhân.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn ửng fỏ thiên tai pớ khâi ko̒n khởm, pớ khâi ko̒n xa

La̒ di̭ê pa̒n thươ̒ng hăi fái chi̭w ắnh hướng kuố thiên tai tloong muô̒ mươ pa̭w, cho dêênh ngăl pớ tâ̒w năm 2025, hwiḙ̂n La̭c Xơn i ta̒ chú dôô̭ng tliến khai ta̒n kắch la̒ tí foo̒ng, chẩng thiên tai pớ khâi ko̒n khởm, pớ ka̭ ko̒n xa. Xác di̭nh ta̒n khu bư̭c tiê̒m ấn ngwi kơ xắi tha thiên tai tí lâ̭p kỏ kắch xứ lỉ. Pớ di̭ tí zám thiếw thiḙ̂t ha̭i wê̒l mo̭l kôô̒ng ta̒i xán, nhănh choỏng ốn di̭nh tơ̒i khôổng nhân zân nểw têểnh ka̭ xắi tha thiên tai.