Châ̭m thu muô, châ̭m thănh twản… la̒
thư̭c tla̭ng dổi vởi kác hô̭ liên kết tlôông kâl kai xeenh tlêênh diḙ̂ ba̒n
tính. Ngwiên nhân zo kinh tể xwi
thwải cho rêênh kác zănh ngiḙ̂p khỏ khăn tloong wiḙ̂c thu muô, "dâ̒w tha” ó
ốn di̭nh. Thưư̭c tể rỉ, ngươ̒i zân moong muổn chỉnh kwiê̒n diḙ̂ fương va̒
kác ngă̒nh chưức năng fổi hơ̭p chă̭t kôô̒ng kác zwănh ngiḙ̂p thưư̭c hiḙ̂n
nhê̒w zái fáp thảw dá khỏ khăn cho cho dâ̒w tha kâl kai xeenh, ta̭w diê̒w
kiḙ̂n cho kác hô̭ tlôông kai xeenh iên tâm fát chiến va̒ nơng kaw zả tli̭
kâl tlôô̒ng.
Nông dân xã Mường Chiềng, huyện Đà Bắc sơ chế cây gai xanh.
Nôông zân xa̭ Mươ̒ng Chiê̒ng hwiḙ̂n Da̒ Bắc xơ chể kâl kai xeenh.
Thew ra̒ xwát kâl kai xeenh ản tlôông tâ̭p chuung ớ vuu̒ng Thuung Rêếch, ta̭i kác xỏm Kim Bắc, Thuung Mươ̒ng, Thung Zaw Bắc bớ năm 2021. Zo ắnh hướng kuố thi̭ tlươ̒ng tiêw thṷ, bớ năm 2023 dêểnh chi̒ ni̒, wiḙ̂c thu muô, thănh twả dổi với kác hô̭ tlôông kâl kai xeenh châ̭m hơn kam kết. Thew rỉ tlêênh diḙ̂ ba̒n ko̒n khwág 15 ha, 10 hô̭ tlôông, zám 5 hô̭ xo kôô̒ng tlơ̒i diếm ban dâ̒w.
Ôông Lê Minh Hôô̒ng, Zảm dôốc HTX Zi̭ch vṷ nôông ngiḙ̂p Hwa̒ Bi̒nh cho mắt: "Zo ắnh hướng kuố xwi thwải kinh tể to̒n kâ̒w, dơn vi̭ thu muô kâl kai xeenh la̒ Kông ti An Fước kă̭p nhê̒w khỏ khăn, kác chuô̭i kuung ưửng bi̭ dâấch lé. Zỏ rỉ zẩn dêểnh ti̒nh tlaa̭ng châ̭m thu muô va̒ thănh twản cho kác hô̭ zân tlôông kai xeenh bi̭ châ̭m. Ti̒nh hi̒nh xwất khấw ha̒ng hwả năm 2024 kỏ thôông tin khá kwan hơn khi kác zwănh ngiḙ̂p da̒ vớ rôô̭ng thi̭ tlươ̒ng la̭i Tluug Kwuốc va̒ kác nước tloong khu vưư̭c. Bớ dâ̒w khảng 4 dêểh chi̒ ni̒, HTX da̒ thu muô hết xán fấm tô̒n doo̭ng va̒ thănh twả to̒n bô̭ thiê̒n la̭i cho kác hô̭ zân tlôông kai xeenh tlêênh diḙ̂ ba̒n tính. Dôô̒ngthơ̒i tiếp tuṷc hô̒ chơ̭ kác hô̭ nhân rôô̭ng ziḙ̂n tích tlêênh diḙ̂ ba̒n”.
Dê̒w mân Kôông ti KF An Fước va̒ HTX Zi̭ch vṷ nôông ngiḙ̂p Hwa̒ Bi̒nh thưư̭c hiḙ̂n nhê̒w zái fáp dớ dám báw dâ̒w tha ốn di̭nh, kác hô̭ tlôông kâl kai xeenh tlêênh diḙ̂ ba̒n tính kâ̒n nơơng kaw chất lươ̭ng, zả tli̭ kâl tlôô̒ng. Thưư̭c tể cho thẩi, xán lươ̭ng thu hwă̭ch kác hô̭ zân ka̭ ni̒ chí da̭t 1 - 1,5 tẩn kâl khô/ha. Tloong khi̒ rỉ nểw thưư̭c hiḙ̂n duủng kwi chi̒nh va̒ kâl tăng tlướng tốt, xán lươ̭ng kỏ thế thu bớ 4 - 5 tẩn kâl khô/ha, tống thu ước 120 - 150 tliḙ̂w dôô̒ng/ha. Wa̒i tha kác hô̭ tlôông kâl kai xeenh chú dôô̭ng nơơng kaw ki̭ thwâ̭t tlôông va̒ chăm xoóc kâl ưửng zuṷng tiển bô̭ khwa hoo̭c, ki̭ thwâ̭t baw kwả chính xán xwất dớ nơơng kaw zả tli̭ cho kâl tlôô̒ng, dôô̒ng hă̒nh kuu̒ng zwănh ngiḙ̂p tloong fát chiến va̒ nhân rôô̭ng vuu̒ng ngwiḙ̂n liḙ̂w tlôông kâl kai xeenh tlêênh diḙ̂ ba̒n tính.
Fát hwi ká thắi nguô̒n lư̭c thuô̭c ta̒n Tlương tli̒nh mṷc tiêw kuốc za, hwiḙ̂n Iên Thwí tang tliến khai tư̒ kắch la̒ tí zúp dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ tối mởi nếp ngẳm ngi̭, kắch la̒, fát tliến kinh tể pê̒n bư̭ng.
Khảng 5.2025 gi dẩw môốc tloong kôông kuô̭c fát tliến dất nước khi Bô̭ Tlỉnh tli̭ ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 68-NQ/TW, ngă̒i 04/5/2025 (Ngi̭ kwiết 68) wê̒l fát tliến kinh tể tư nhâ̭n. Ni chăng tlí la̒ ngi̭ kwiết tlỉnh xách, mo̒ la̒ môô̭ch kuô̭c kắch ma̭ng wê̒l tư zwi pơ̭i thế chể, hưở hḙn bớ tha "Ta̭ng khả ká” fát tliến tâ̒I thươi lảng cho khu bư̭c kinh tể tư nhân.
La̒ di̭ê pa̒n thươ̒ng hăi fái chi̭w ắnh hướng kuố thiên tai tloong muô̒ mươ pa̭w, cho dêênh ngăl pớ tâ̒w năm 2025, hwiḙ̂n La̭c Xơn i ta̒ chú dôô̭ng tliến khai ta̒n kắch la̒ tí foo̒ng, chẩng thiên tai pớ khâi ko̒n khởm, pớ ka̭ ko̒n xa. Xác di̭nh ta̒n khu bư̭c tiê̒m ấn ngwi kơ xắi tha thiên tai tí lâ̭p kỏ kắch xứ lỉ. Pớ di̭ tí zám thiếw thiḙ̂t ha̭i wê̒l mo̭l kôô̒ng ta̒i xán, nhănh choỏng ốn di̭nh tơ̒i khôổng nhân zân nểw têểnh ka̭ xắi tha thiên tai.
