Thew Tlung tâm Zư̭ bảw khỉ tươ̭ng thwí văn kuốc za, năm 2024, hiḙ̂n tươ̭ng dẳng noỏng pơ̭i dẳng gắt khá năng têểnh tư̒ hơn xo pơ̭i tlung bi̒nh tư̒ năm. Ni la̒ ta̒n kải chăng kỏ lơ̭i la̒ zám khức dê̒ khảng, bâ̭t nuôi kỏ thế bi̭ chít zo kám dẳng, kám noỏng. Cho dêênh, mo̭l zân kâ̒n chú dôô̭ng ta̒n zái fáp tí foo̒ng, chẩng dẳng noỏng cho ta̒n kon bâ̭t nuôi.

Hơn chṷc năm kwa, za di̒nh mḙ̂ Ha̒ Thi̭ Hiê̒ng, xỏm Loo̭ng, xa̭ Van Mai (Mai Châw) zwi tli̒ chăn nuôi pớ 5- 6 kon po̒ thew hi̒nh thức nướ nuôi thá. Nuôi lô năm mḙ̂ Hiê̒ng kỏ kinh ngiḙ̂m tloong wiḙ̂c báw bḙ̂, chăm xoóc bâ̭t nuôi nểw ka̭ thơ̒i tiết thăi tối. Thew mḙ̂ Hiê̒ng, nểw khảng chả ku̒m tla̭i kâ̒n nuôi dám báw kỉn xỏ thi̒ muô̒ he̒ fái dám báw thôông thwảng. Cho dêênh, ngăl pớ tâ̒w muô̒ he̒, za di̒nh mḙ̂ i ta̒ fát kwang xuung kweenh, thảw bâ̭t ha̒w kwâi ku̒m. Ka̭ no̒ i fái tí ỉ fun thuốc tí pó kon mo̭i, kon weḙnh wḙnh, kon mul moo̒ng ti ngăn ta̒n lwa̭i kôn tlu̒ng zoong mâ̒m bâ̭nh lâi cho ta̒n po̒, ka̭ dẳng noỏng, chăng thá po̒ mo̒ nuôi nhốt ớ tloong ku̒m, cho ăn tú kó, oỏng dác pơ̭i tiêm foo̒ng tâ̒i tú.

Dổi pơ̭i za kâ̒m, tloong muô̒ dẳng noỏng ấn tư̒ ngwi kơ bi̭ thiḙ̂t ha̭i nểw mo̭l chăn nuôi chăng la̒ tốt ta̒n biḙ̂n fáp foo̒ng bâ̭nh. La̒ hô̭ chăn nuôi lô năm, za di̒nh eenh Bu̒i Văn Hu̒ng, xa̭ Kwiết Thẳng (La̭c Xơn) i kỏ tư̒ kinh ngiḙ̂m tloong báw bḙ̂ an twa̒n cho ta̒n ka nuôi muô̒ dẳng noỏng. Kôô̒ng pơ̭i kwi mô nuôi ha̒ng ngi̒n kon/lưở, pước paw muô̒ dẳng noỏng, za di̒nh eenh Hu̒ng fái tí ỉ têểnh mâ̭t dô̭ nuôi thá ka. Thew di̭, za di̒nh bớ hôô̭ng khu nuôi thá, chwiến pớch ka pớ khu nuôi kỏi ma̭t dô̭ tă̒i la̭i khu pên keḙnh. Ta̒n ngă̒i dẳng noỏng, diê̒w tlính thơ̒i zan cho ăn, tlú iểw la̒ paw ka̭ pân khởm pơ̭i pân khuô̭ng ka̭ di̭ thơ̒i tiết maách hơn. Kôô̒ng pơ̭i, bố xuung tâ̒i tú dác kôô̒ng môô̭ch khổ vitamin tí tăng kươ̒ng khức dê̒ khảng cho ta̒n ka. Thew kinh ngiḙ̂m kuố eenh Hu̒ng, khăw dơ̭t dẳng noỏng kẻw za̒i thươ̒ng kỏ mươ ká la̒ cho ta̒n ka lởi bi̭ bắc bâ̭nh cho dêênh fái thew zo̭i thơ̒i tiết tí chú dôô̭ng ta̒n biḙ̂n fáp dám báw an twa̒n.

Thew ngă̒nh tlức năng, zấp ni̒, tôống ta̒n tlu tlêênh diḙ̂ pa̒n tính kỏ khânh 108 ngi̒n kon, ta̒n po̒ tlêênh 92 ngi̒n kon, ta̒n kủi tlêênh 484 ngi̒n kon, ta̒n ka, wi̭t hơn 9 tliḙ̂w kon. Pớ tâ̒w năm têểnh măi, ti̒nh hi̒nh chăn nuôi fát tliến tương dổi ốn di̭nh mé kỏ môô̭ch khổ zi̭ch bṷ bâ̭nh xắi tha, khânh ni la̒ zi̭ch tá kủi châw Fi. Dôô̒ng chỉ hwă̒ng Văn Xon, Tli kṷc tlướng Tli kṷc Chăn nuôi pơ̭i Thủ I tính pô̭ la̭i cho hăi: Thơ̒i tiết dẳng noỏng gắt xoong chwiến la̭i mươ to la̒ diê̒w kiḙ̂n tí bu̒ng fát môô̭ch khổ zi̭ch bâ̭nh ngwi hiếm, nhất la̒ bâ̭nh tṷ mẳw tlu̒ng tlêênh kon tlu, kon po̒. Cho dêênh, nha̒ no̒ chăn nuôi kâ̒n chú dôô̭ng ta̒n biḙ̂n fáp báw bḙ̂ an twa̒n cho ta̒n bâ̭t nuôi. Ku̒m nuôi kâ̒n ză̭l, thwảng, kwang khă̭ch, maách, hơ̭p pơ̭i tơ̒ng kon bâ̭t nuôi. Ta̒n ngă̒i dẳng noỏng gắt kỏ thế cho fun dác lêênh mải ku̒m, fun tlúc tloong ku̒m, bổ tlỉ kwa̭t tí kwa̭t maách, tleẻnh la̒ tăng dô̭ ấm tloong ku̒m nuôi. Chwấn bi̭ tâ̒i tú tí ta̒n fên, lải chẩng noỏng, ba̭t che chẩng dẳng kôô̒ng pơ̭i chẩng ba̭t paw, xỏ luô̒; khơl thôông heḙnh thwát dác thái pơ̭i xứ lỉ chất thái.

Pên keḙnh di̭, mo̭l chăn nuôi kâ̒n tăng kươ̒ng dô̒ ăn kỏ tư̒ da̭m, zám tinh bô̭t, chất pẻw tloong wiḙ̂c cho ăn ha̒ng pươ̭. Tloong ta̒n dơ̭t dẳng noỏng kẻw za̒i kâ̒n tlủ ỉ chiê pươ̭ ăn tha thă̒nh tư̒ pươ̭, an paw ka̭ pân khởm, pân khuô̭ng maách tlơ̒i hăi ka̭ pân têm. Dêênh cho ăn ew paw ka̭ pân tlươ. Cho oỏng tâ̒n tú dác kwang, maách tí bố xuung thêm chất diḙ̂n zái kôô̒ng ta̒n lwa̭i vitamin, tảng pô̭ la̒ vitamin C cho tlu, po̒, ka, wi̭t oỏng tí tăng khức dê̒ khảng, zái nhiḙ̂t. Thew zo̭i, zảm xát chă̭t ti̒nh tla̭ng kuố ta̒n bâ̭t nuôi, lâ̭p ản dố tlu, po̒, ka, wi̭t ổm, bâ̭nh tí kắch li, diê̒w tli̭, lâ̭p xứ lỉ, diê̒w tli̭, nhất la̒ ta̒n bâ̭nh wê̒l tlôô̭ng ta̭, hít thớ, bâ̭nh chwiê̒n nhiḙ̂m. Tiêm foo̒ng tâ̒i tú ta̒n lwa̭i vắc xin tí foo̒ng cho ta̒n tlu, po̒, ka, wi̭t.