Ôông Dô̭ Văn Chiển, xỏm Bu Tlă̒m, xa̭ Thi̭nh Minh (TF Hwa̒ Bi̒nh) la̒ "Nôông zân Viḙ̂t Nam xwất xắc”, pô̭ wê̒l xán fấm miển toong Chiển Tho̭.

Têểnh xỏm Bu Tlă̒m, xa̭ Thi̭nh Minh (TF Hwa̒ Bi̒nh), ta̒n tôi bất ngơ̒ tlước ngơ̒ ngơi khang tlang kôô̒ng mô hi̒nh kinh tể cho thu nhâ̭p ha̒ng tí dôô̒ng mơ̭i năm kuố Nôông zân Viḙ̂t Nam xwất xắc năm 2021 - ôông Dô̭ Văn Chiển. Pớ tinh thâ̒n dẳm ngi̭ dẳm la̒ kôô̒ng kwiết tâm la̒ ză̒w, ôông i ta̒ nô̭ lư̭c bươ̭t lêênh khỏ khăn, kwa di̭ hô̭ tlơ̭, zúp dơ̭, chwiê̒n kám hửng cho tư̒ hô̭ hô̭i biên nôông zân kỏ ỉ tlỉ tha ản khói kải nge̒w, la̒ ză̒w. 

Pô̭ wê̒l kơ zwiên tloong khi khới ngiḙ̂p, ôông Chiển chiê xé: La̒ hô̭i biên nôông zân kuố xỏm, xa̭ tôi ka̭ no̒ i măng tlăn tlớ thi̒m hưởng ti mởi cho kâl kú, kâl toong ản lôông ớ diḙ̂ fương. Khăw thơ̒i zan ti hoo̭c hói, thi̒m to̒i, tô̒i wê̒l pa̒n pa̭c pơ̭i za di̒nh, mă̭nh za̭n dâ̒w tư mẳi chể biển tinh bô̭t kú, toong tinh kôô̒ng xán xwất miển. Nẳm chắc ki̭ thwâ̭t nhơ̒ ản ta̒n kấp hô̭i nôông zân kôô̒ng tlí páw, hô̭ tlơ̭, mô hi̒nh fát tliến thwâ̭n lơ̭i/Pớ nguô̒n ngwiên liḙ̂w kỏ khă̭n kôô̒ng hḙ̂ thôổng mẳi moóc hiḙ̂n da̭i, mơ̭i năm kơ xớ chể biển ản 2.000 tẩn kú thươi, paảnh tha thi̭ tlươ̒ng 110 tẩn miển toong, xán fấm ản paảnh tloong pơ̭i wa̒i tính. Năm 2019, xán fấm miển toong Chiển Tho̭ ản kôông nhâ̭n tiêw chwấn OCOP 3 khaw kấp tính. 

Chuô tlâ̒ng la̭i ớ di̭, ôông Chiển ko̒n la̒ hô̭i biên tiêw biếw tloong foong tla̒w chwiến tối kơ kẩw kâl lôông ớ diḙ̂ fương. Tlêênh ziḙ̂n tích xán xwất 11 hát ta, kâl lôông chăng kỏ hiḙ̂w kwá i ta̒ nả ôông thăi thể pă̒ng kâl an tlải kỏ zả tli̭ kaw nhơ mít Thải, pưới Ziḙ̂n, pưới Tó, ta̒n lwa̭i kâl zươ̭c liḙ̂w nhơ ka̒ kai lew, ngḙ̂ tó. Kơ xớ xán xwất miển toong kôô̒ng wâ̒n kâl lôông fát tliến ốn di̭nh i ta̒ zoong la̭i tư̒ zwănh thu cho za di̒nh ôông Chiển. Nểw nhơ năm 2017, zwănh thu ản 1,6 tí dôô̒ng thi̒ têểnh năm 2023 tăng lêênh tlêênh 2 tí dôô̒ng. Kơ xớ xán xwất kuố ôông ta̭w ản wiḙ̂c la̒ cho ha̒ng chṷc law dôô̭ng thu nhâ̭p pớ 6,5 - 8 tliḙ̂w dôô̒ng/mo̭l/khảng. Wa̒i tha, za di̒nh ôông ko̒n chiê xé kinh ngiḙ̂m lôông zươ̭c liḙ̂w cho 30 hô̭ tloong xỏm, nhân hôô̭ng mô hi̒nh lôông ka̒ kai lew la̒ dêênh thă̒nh bu̒ng ngwiên liḙ̂w 12 hát ta. 

Tô̭l mḙ̂ Dô̭ Thi̭ Thướng, xa̭ Thôổng Nhất (La̭c Thwí) ản kôông nhâ̭n zănh hiḙ̂w Nôông zân Viḙ̂t Nam xwất xắc năm 2022. Chiê xé wê̒l binh zư̭ di̭, mḙ̂ Thướng cho hăi, têểnh zấp ni̒ mḙ̂ i ko̒n kỏ ngwiên kám zác hô̒i hô̭p, xúc dôô̭ng chen lâ̭n pơ̭i tư̭ ha̒w khi nhâ̭n ản zănh hiḙ̂w kaw kwỉ ni̒. Kôô̒ng pơ̭i tỉnh kâ̒n ku̒, chi̭w khỏ, mḙ̂ Thướng khới ngiḙ̂p pớ năm 2016. Tlêênh tôống ziḙ̂n tích 12 hát ta, tí mô hi̒nh kinh tể kỏ hiḙ̂w kwá pê̒n bư̭ng, mḙ̂ kôô̒ng za di̒nh i mă̒i mo̒ ngiên kửw, áp zṷng ki̭ thwâ̭t tloong keenh tác, chăn nuôi po̒ té thew hưởng tlang tla̭i. Zấp ni̒ mô hi̒nh kuố za di̒nh mḙ̂ i ta̒ ốn di̭nh kôô̒ng pơ̭i khânh 4.000 kôốc kam ta̒n kác lwa̭i kôô̒ng 2 hát ta wâ̒n ươm zôổng kâl ăn tlải kôô̒ng ta̒n po̒ té 15 kon, zoong la̭i thu nhâ̭p khânh 1 tí dôô̒ng mơ̭i mo̒ năm. 

Ta̒n diến hi̒nh tiêw biếw, xwất xắc tloong foong tla̒w nôông zân thi duô xán xwất kinh zwănh zói thơ̒i zan kwa i ta̒ la̒ ản dôô̭ng lư̭c tí hô̭i biên nôông zân tích kư̭c hướng ửng, chwiến tối kơ kẩw kâl lôông, bâ̭t nuôi thew hưởng nơng kaw năng xwất, chất lươ̭ng, hiḙ̂w kwá kôô̒ng pơ̭i khức keḙnh tlănh kuố xán fấm ha̒ng hwả. Mo̭l nôông zân ngă̒i ka̒ng thăi tối ngẳm ngi̭ wê̒l xán xwất, tích kư̭c ửng zṷng khwa hoo̭c ki̭ thwâ̭t tí nơng kaw hiḙ̂w kwá kinh tể, nhă̭i pẻn tloong wiḙ̂c tiếp khânh, nẳm pắt kơ hô̭i, thi̭ tlươ̒ng… Têểnh măi, tloong ká thắi Hô̭i i ta̒ xâi zư̭ng ản, tư̒ mô hi̒nh xán xwất tâ̭p tlung kwi mô ká nhơ: mô hi̒nh nuôi kả lôô̒ng (TF Hwa̒ Bi̒nh, Da̒ Bắc), lôông kam (Kim Bôi, Kaw Foong), chuông pái thố kấm (Tân La̭c, Mai Châw), lôông pưới Ziḙ̂n, pưới ta xeenh (Iên Thwí, Tân La̭c, La̭c Thwí), nuôi ka thá wâ̒n (La̭c Xơn, La̭c Thwí) chăn nuôi tê (La̭c Thwí, Mai Châw)… Tảng pô̭ la̒ môô̭ch khổ xán fấm nôông xán chất lươ̭ng kaw tí ản xwất khấw. 

Ha̒ng năm, khổ dăng kỉ pơ̭i da̭t ản zănh hiḙ̂w nôông zân xán xwất kinh zwănh zói tê̒w da̭t pơ̭i bươ̭t kể hwă̭ch. Têểnh hết năm 2023, ká thắi tính kỏ 40.132 hô̭ da̭t ản zănh hiḙ̂w xán xwất kinh zwănh zói kác kấp. Ta̒n kơ xớ Hô̭i i ta̒ bâ̭n dôô̭ng zúp dơ̭ hô̭i biên nge̒w kôô̒ng pơ̭i wiḙ̂c hô̭ tlơ̭ ha̒ng tí dôô̒ng tiê̒n bổn, ha̒ng chṷc ngi̒n ngă̒i kôông. Têểnh măi, Hô̭i Nôông zân tính i tang kwán lỉ Kwi̭ hô̭ tlơ̭ nôông zân tôống khổ tiê̒n 63,645 tí dôô̒ng kôô̒ng ha̒ng tlăm zư̭ ản tang la̒, ha̒ng ngi̒n hô̭ hô̭i biên nôông zân ản wăl bổn. 

Dôô̒ng chỉ Dinh Thi̭ Tháw, Chú ti̭ch Hô̭i Nôông zân tính cho hăi: Chất lươ̭ng kôô̒ng hiḙ̂w kwá foong tla̒w nôông zân xán xwất kinh zwănh zối ngă̒i ka̒ng nơng kaw, ản dố tư̒ hô̭ nôông zân kỏ kwi mô xán xwất ká, bổn kinh zwănh tư̒, thu hút ản ha̒ng chṷc law dôô̭ng, thu nhâ̭p ha̒ng năm lêênh têểnh ha̒ng tí dôô̒ng, kóp fâ̒n tăng thu nhâ̭p, zái kwiết wiḙ̂c la̒ cho law dôô̭ng nôông thôn, nơng kaw mớc khôổng, ốn di̭nh xa̭ hô̭i. Tí foong tla̒w fát tliến hơn nươ, tloong thơ̒i zan têểnh, Hô̭i tấi tư̒ ta̒n hwa̭t dôô̭ng hô̭ tlơ̭ nôông zân; kôô̒ng pơ̭i, tâ̭p tlung hưởng zâ̭n foong tla̒w fát tliến thẳn thew hưởng liên kết hơ̭p tác, dwa̒n kết zúp ha̒ tloong xán xwất, kinh zwănh; thúc tấi liên kết kuố ta̒n kác mô hi̒nh, kuố ta̒n hô̭ xán xwất kinh zwănh zói pơ̭i ha̒ tí zúp dơ̭, chiê xé kinh ngiḙ̂m, thúc tấi fát tliến xán xwất ha̒ng hwả…

KÁC TIN KHÁC

Hô̭ tlơ̭ nôông zân ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ hwiḙ̂n Mai Châw xâi zư̭ng xán fấm OCOP

Mo̭l ti tâ̒w tloong wiḙ̂c lôông kâl pưới Ziḙ̂n xwất khấw ớ xa̭ Thănh Xơn

Fát tliến xán xwất nôông ngiḙ̂p thew chuô̭i zả tli̭

Dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếu khổ fát tliến kinh tể hâ̒ng, nơng kaw thu nhâ̭p

---

Thúc tấi fát tliến kinh tể hơ̭p tác xa̭ tloong dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ

Tloong ta̒n năm kwa, Hwa̒ Bi̒nh i ta̒ zee̒nh tư̒ nguô̒n lư̭c fát tliến kinh tể hơ̭p tác xa̭ tí zúp dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ khai thác tiê̒m năng, lơ̭i thể bươn lêênh tha khói kải nge̒w.

Xâi zư̭ng thương hiḙ̂w tê bu̒ng kaw Da̒ Bắc

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l pa̭i nuôi thá, kỏ tư̒ kải ăn, la̒ diê̒w kiḙ̂n thwâ̭n lơ̭i tí nhân zân hwiḙ̂n Da̒ Bắc fát tliến mô hi̒nh chăn nuôi tê. Tư̒ za di̒nh i ta̒ mă̭nh za̭n dâ̒w tư, zoong wiḙ̂c nuôi tê tlớ thă̒nh mô hi̒nh tlú lư̭c tí nơng kaw thu nhâ̭p, hưởng têểnh xâi zư̭ng thương hiḙ̂w tê bu̒ng kaw Da̒ Bắc, kóp fâ̒n xwả tỏl, zám nge̒w, thúc tấi fát tliến kinh tể - xa̭ hô̭i diḙ̂ fương.

UBNZ tính dổi thwa̭i vởi zwănh ngiḙ̂p, nha̒ dâ̒w tư tlêênh diḙ̂ ba̒n tính

Fỏ Bỉ thư Thươ̒ng tlư̭c Tính wí Bu̒i Dức Hinh kiếm tla zư̭ ản tloo̭ng diếm ớ hwiḙ̂n Kim Bôi

Ửng zṷng khwa hoo̭c kôông ngḙ̂ nơng kaw hiḙ̂w kwá xán xwất

Ta̒n năm kwa, tí fát tliến nôông ngiḙ̂p pê̒n bư̭ng, nơng kaw zả tli̭ xán fấm, hwiḙ̂n La̭c Thwí tích kư̭c chwiến zaw, ửng zṷng tiển bô̭ khwa hoo̭c kôông ngḙ̂ paw xán xwất pơ̭i tối mởi, xảng ta̭w fṷc bṷ kôông ngiḙ̂p hwả, hiḙ̂n da̭i hwả, thúc tấi xán xwất thew hưởng nôông ngiḙ̂p kôông ngḙ̂ kaw.

Nô̭ lư̭c tha khói kải nge̒w ớ thôn dă̭c biḙ̂t khỏ khăn