Xán xwất nôông ngiḙ̂p thew chuô̭i zả tli̭ ản koi la̒ hưởng ti pê̒n bư̭ng zúp nơng kaw hiḙ̂w kwá xán xwất pơ̭i thu nhâ̭p cho nôông zân, zwănh ngiḙ̂p. Thư̭c tể cho dố, tư̒ zwănh ngiḙ̂p, hơ̭p tác xa̭ nôông ngiḙ̂p tlêênh diḙ̂ pa̒n tính i ta̒ tâ̭p tlung ửng zṷng kôông ngḙ̂ kaw kôô̒ng xán xwất tê̒w pơ̭i xâi zư̭ng chuô̭i zả tli̭ xán fấm.
Ngă̒i măi, tư̒ zwănh ngiḙ̂p, hơ̭p tác xa̭ nuôi kả tlêênh khôông Da̒ fát tliến xán xwất thew chuô̭i zả tli̭, kóp fâ̒n zoong la̭i hiḙ̂w kwá kinh tể kaw kôô̒ng zái kwiết wiḙ̂c la̒ cho tư̒ law dôô̭ng diḙ̂ fương.
Dôô̒ng bô̭ kơ chể, tlỉnh xắch fát tliến xán xwất nôông ngiḙ̂p thew chuô̭i zả tli̭
Thew di̭nh ngiḙ̂ chuô̭i zả tli̭ la̒ ta̒n hwa̭t dôô̭ng thew thử tư̭ kôô̒ng mơ̭i mo̒ hwa̭t dôô̭ng xán fấm thu ản môô̭ch khổ zả tli̭ no̒ di̭. Chuô̭i xán xwất nôông ngiḙ̂p baw gô̒m ta̒n hwa̭t dôô̭ng tâ̒w paw - xán xwất - chể biển pơ̭i thương ma̭i. Tloong kwả tli̒nh xâi zư̭ng chuô̭i kỏ liên kết chă̭t chḙ kuố nha̒ kung kấp pṷn pỏn, zôổng kâl lôông, bâ̭t nuôi ta̒n hô̭ nôông zân, Hơ̭p tác xa̭ xán xwất nôông ngiḙ̂p, kôông ti chể biển kôô̒ng ta̒n kânh puôn paảnh xán fấm nhơ chơ̭, xiêw thi̭ hăi xwất khấw nôông xán.
Tí xán xwất nôông ngiḙ̂p thew chuô̭i zả tli̭, tăng thu nhâ̭p cho mo̭l nôông zân pơ̭i dám báw kwiê̒n lơ̭i kôô̒ng tlắch nhiḙ̂m kuố ta̒n tlú thế tham za chuô̭i zả tli̭, Chỉnh fú i ta̒ ban hă̒nh Ngi̭ di̭nh khổ 98/2018/NĐ-CP, ngă̒i 5/7/2018 wê̒l khwiển khích fát tliến hơ̭p tác xa̭, liên kết tloong xán xwất pơ̭i puôn paảnh xán fấm nôông ngiḙ̂p. Kỏ thế pô̭, Ngi̭ di̭nh khổ 98/2018/NĐ-CP la̒ hưởng bớ kwan tloo̭ng tí fát tliến xán xwất nôông ngiḙ̂p thew chuô̭i zả tli̭. Thư̭c hiḙ̂n Ngi̭ di̭nh khổ 98/2018/NĐ-CP, WBNZ tính i ta̒ ban hă̒nh Kwiết di̭nh khổ 2793/QĐ-UBND, ngă̒i 20/12/2018 wê̒l wiḙ̂c fê zwiḙ̂t ta̒n ngă̒nh ha̒ng, xán fấm kwan tloo̭ng kâ̒n khwiển khích pơ̭i ưw tiên hô̭ tlơ̭ puôn paảnh xán fấm nôông ngiḙ̂p tlêênh diḙ̂ pa̒n tính. Tảng kế, Hô̭i dôô̒ng Nhân zân tính i ta̒ xâi zư̭ng pơ̭i ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 226/2019/NĐ-HDND, ngă̒i 11/12/2029 wê̒l tlỉnh xắch hô̭ tlơ̭ liên kết xán xwất kôô̒ng pơ̭i puôn paảnh nôông xán tlêênh diḙ̂ pa̒n tính zai dwa̭n 2020 - 2025.
Kôô̒ng pơ̭i wiḙ̂c ban hă̒nh Kwiết di̭nh khổ 2793/QĐ-UBND kôô̒ng ngi̭ kwiết khổ 226/2019/NQ-HĐND, tính ha i ta̒ xâi zư̭ng an kơ chể, tlỉnh xắch hiḙ̂w kwá tí tliến khai ta̒n chuô̭i xán xwất nôông ngiḙ̂p. Kôô̒ng pơ̭i di̭, tloong kwả tli̒nh la̒, WBNZ tính lôô̒ng gép ta̒n nô̭i zung hwa̭t dôô̭ng liên kết xán xwất pơ̭i puôn paảnh nôông xán tloong ta̒n kể hwă̭ch, dê̒ ản, tlương tli̒nh fát tliến kinh tể - xa̭ hô̭i kuố tính. Ta̒n hwa̭t dôô̭ng hô̭ tlơ̭ kôô̒ng pơ̭i di̭nh mớc hô̭ tlơ̭ xán xwất thew chuô̭i ta̒n tlú thế tham za chuô̭i ản xâi zư̭ng dám báw thew ta̒n nô̭i zung kwi di̭nh ớ Ngi̭ di̭nh khổ 98/2018-CP.
Thew dôô̒ng chỉ Ha̒ Ngoo̭c Twẩn, Chú ti̭ch Liên minh Hơ̭p tác xa̭ tính, ta̒n Hơ̭p tác xa̭ nôông ngiḙ̂p kôô̒ng pơ̭i bai tlo̒ tlú thế xán xwất kỏ thế khắng di̭nh la̒ toỏng bai tlo̒ then chốt tloong ta̒n chuô̭i zả tli̭ nôông xán. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n kơ chể, tlỉnh xắch hô̭ tlơ̭ kuố Tlung ương, kuố tính, zấp ni̒ i ta̒ ta̭w diê̒w kiḙ̂n thwâ̭n lơ̭i tí ta̒n Hơ̭p tác xa̭ chwiến tối xán xwất thew chuô̭i zả tli̭. Liên minh Hơ̭p tác xa̭ tính i ta̒ tê̒w pơ̭i tố tlức tư̒ hô̭i ngi̭ xâi zư̭ng liên kết xán xwất tê̒w pơ̭i puôn paảnh xán fấm nôông xán kuố ta̒n thă̒nh biên Hơ̭p tác xa̭ tlêênh diḙ̂ pa̒n.
Têểnh hết năm 2023, tlêênh ká thắi tính kỏ hơn 100 chuô̭i liên kết xán xwất, kung kấp xán fấm an twa̒n kôô̒ng ta̒n li̭nh bư̭c xán xwất tắc, kú, tlải, thwí xán, chăn nuôi, chể biển xán fấm nôông, lâm, thwí xán, tloong di̭ kỏ 4 chuô̭i liên kết la̒ xán fấm tlú lư̭c an ngân xắch hô̭ tlơ̭. Tỉnh kă̭n tluổ năm 2024, WBNZ tính fân fổi tlêênh 166 tí dôô̒ng pớ nguô̒n bổn tlương tli̒nh mṷc tiêw kuốc za tí xâi zư̭ng ta̒n chuô̭i zả tli̭ xán xwất, kôô̒ng pơ̭i dê zwiḙ̂t 12 zư̭ ản xán xwất pơ̭i puôn paảnh thew chuô̭i zả tli̭. Tloong di̭, hwiḙ̂n Kim Bôi kỏ 4 zư̭ ản la̒: Chuô̭i liên kết xán xwất pơ̭i puôn paảnh xán fấm ớt kuố Hơ̭p tác xa̭ nôông ngiḙ̂p xeenh Kim Bôi; zư̭ ản liên kết xán xwất pơ̭i puôn paảnh tắc an twa̒n kuố Hơ̭p tác xa̭ zi̭ch bṷ nôông ngiḙ̂p pơ̭i thương ma̭i Bi̒nh Xơn; zư̭ ản fát tliến chuô̭i liên kết xán xwất lế ngoo̭ch, zươ Kween; zư̭ ản fát tliến chuô̭i liên kết xán xwất pơ̭i puôn paảnh khwai tâi chể biển kôô̒ng pơ̭i tlải pỉl Nhâ̭t. Hwiḙ̂n La̭c Xơn kỏ zư̭ ản liên kết chuô̭i xán fấm ka zi bán diḙ̂ thương fấm tlêênh diḙ̂ pa̒n ta̒n xa̭: Vṷ Bi̒nh, Kwiết Thẳng, Miê̒n Dô̒i. Hwiḙ̂n Tân La̭c kỏ 3 zư̭ ản la̒: liên kết xán xwất pơ̭i puôn paảnh miể ăn thươi thew chuô̭i zả tli̭ xán xwất ứ ta̒n xa̭ Mi̭ Hwa̒; liên kết xán xwất pơ̭i puôn paảnh kú tắc an twa̒n ớ xa̭ Kwiết Chiển; liên kết xán xwất thew chuô̭i zả tli̭ puôn paảnh ớt ớ xa̭ Mi̭ Hwa̒. Hwiḙ̂n Kaw Foong kỏ 2 zư̭ ản: fát tliến chuô̭i liên kết xán xwất kam Kaw Foong kôô̒ng pơ̭i fát tliến xán xwất thew chuô̭i zả tli̭ nuôi po̒ wa̒ng té kon ớ xa̭ Thă̭ch Iên. Hwiḙ̂n Da̒ Bắc kỏ 2 zư̭ ản: chuô̭i liên kết xán xwất pơ̭i puôn paảnh kả nhew Mi̭ nuôi lôô̒ng tlêênh loo̒ng hô̒ Hwa̒ Bi̒nh ớ xa̭ Tiê̒n Foong, Vâ̒i Nươ; chuô̭i liên kết chăn nuôi kủi bán diḙ̂ tê̒w pơ̭i baw tiêw xán fấm ớ hwiḙ̂n Da̒ Bắc.
Xâi zư̭ng chuô̭i zả tli̭ xán xwất pê̒n bư̭ng
Thư̭c tể cho dố, chuô̭i zả tli̭ xán xwất kỏ ỉ ngiḙ̂ zất tư̒ tloong xán xwất nôông ngiḙ̂p, nhất la̒ tloong kải kắnh hô̭i nhâ̭p kinh tể kuốc tể. Dổi pơ̭i tính Hwa̒ Bi̒nh, xán fấm, xán fấm nôông ngiḙ̂p wa̒i fṷc bṷ nhu kâ̒w tiêw zu̒ng tloong nước ko̒n hưởng têểnh xwất khấw. Zấp ni̒, môô̭ch khổ nôông xán tlú lư̭c kuố tính ản xwất khấw nhơ pưới Ziḙ̂n Ngoo̭c Lương (Iên Thwí), pưới tó Tân La̭c, kam Kaw Foong… Thew teẻnh zả kuố ngă̒nh nôông ngiḙ̂p tính Hwa̒ Bi̒nh, tư̒ ziḙ̂n tích lôông, chăn nuôi tloong ta̒n chuô̭i zả tli̭ tlêênh diḙ̂ pa̒n tính i ta̒ an kấp tlửng tlí nhâ̭n VietGAP, GlobalGAP, tlửng nhâ̭n an twa̒n thư̭c fấm, xán fấm hư̭w kơ… bớ hôô̭ng kơ hô̭i têểnh khânh pơ̭i thi̭ tlươ̒ng ká. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n zwănh ngiḙ̂p, Hơ̭p tác xa̭ kỉ hơ̭p dôô̒ng puôn paảnh nôông xán kôô̒ng hḙ̂ thôổng xiêw thi̭ paảnh thew zả kổ di̭nh dám báw tâ̒w tha cho xán fấm. Kôô̒ng pơ̭i wiḙ̂c áp zṷng kwi tli̒nh kwán lỉ chất lươ̭ng dôô̒ng bô̭, tính ha i ta̒ xwất khấw hơn 6 ngi̒n tẩn xán fấm chể biển pớ nôông xán la̭i thi̭ tlươ̒ng Nhâ̭t Bán, Ănh Kuốc, Ha̒n Kuốc, Hwa Ki̒…
Mé, thư̭c tể xán xwất thew chuô̭i zả tli̭ i bấp fái ta̒n khỏ khăn chăng nhó tloong khâw liên kết kuố ta̒n chuô̭i zả tli̭, nhất la̒ khâw puôn paảnh. Kải Vṷ Thi̭ Lḙ̂ Thwí, Zảm dôốc Hơ̭p tác xa̭ Nôông ngiḙ̂p 3TFarm Kaw Foong cho hăi: Thư̭c tể khâw thu gom, chể biển pơ̭i puôn paảnh nôông xán zấp ni̒ ko̒n thiểw tỉnh pê̒n bư̭ng, tư̒ kấp tlung zan. Kôô̒ng pơ̭i thi̭ tlươ̒ng kam Kaw Foong kỏ thế ản dố, nôông zân tlú iểw paảnh cho tư thương. Nhơ 3TFarm la̒ Hơ̭p tác xa̭ xán xwất kam kỏ thiểng mé ta̒n tôi thươ̒ng fái tư̭ thi̒m ta̒n kânh paảnh ha̒ng pơ̭i kwáng kảw thương hiḙ̂w kuố mêê̒nh. I ta̒ kỏ hô̭ tlơ̭ pớ ta̒n xa̒n thương ma̭i diḙ̂n tứ, xoong thư̭c tể hiḙ̂w kwá chuô kaw. Pên keḙnh di̭, tôi lo nhất la̒ wiḙ̂c zwi tli̒, fát tliến pơ̭i báw bḙ̂ thương hiḙ̂w nôông xán ko̒n tô̭l tư̒ khỏ khăn zo ti̒nh tla̭ng tô̭i lốt xán fấm, teẻnh tlảw, la̒ nhải thương hiḙ̂w…
Kôô̒ng pơ̭i bai tlo̒ kă̒w nổl tí liên kết xán xwất, chwiến zaw kôông ngḙ̂ pơ̭i puôn paảnh xán fấm, tloong thơ̒i zan kwa, Liên minh Hơ̭p tác xa̭ tính i ta̒ tố tlức tư̒ hô̭i ngi̭, hô̭i tháw kết nổl liên kết, puôn paảnh xán fấm nôông xán. Ta̒n diếm zinḙ̂ da̒n, Liên minh Hơ̭p tác xa̭ tính tlaw tối tư̒ kắch tí fát tliến ta̒n chuô̭i zả tli̭ xán xwất nôông ngiḙ̂p tloong ta̒n Hơ̭p tác xa̭ nôông xán. Dôô̒ng chỉ Ha̒ Ngoo̭c Twẩn, Chú ti̭ch Liên minh Hơp tác xa̭ tính khắng di̭nh: Nơng kaw chất lươ̭ng nguô̒n nhân lư̭c cho ta̒n Hơ̭p tác xa̭ thôông kwa bô̒i zươ̭ng, ta̭p hwẩn ki̭ năng la̒ môô̭ch tloong ta̒n kắch la̒ kwan tloo̭ng mo̒ ta̒n Hơ̭p tác xa̭ hưởng têểnh. Pên keḙnh di̭, Liên minh Hơ̭p tác xa̭ xḙ tham mưw WBNZ tính xâi zư̭ng kỏ kơ chể, tlỉnh xắch hô̭ tlơ̭ thă̒nh lâ̭p lư̭c lươ̭ng tư bẩn hô̭ tlơ̭ fát tliến Hơ̭p tác xa̭ nôông ngiḙ̂p, tối mởi tlương tli̒nh khwiển nôông tí hô̭ tlơ̭ da̒w ta̭w kản bô̭ Hơ̭p tác xa̭. Khwiển khích ta̭w diê̒w kiḙ̂n thwâ̭n lơ̭i tí ta̒n zwăn hngiḙ̂p liên kết pơ̭i Hơ̭p tác xa̭. Zwănh ngiḙ̂p ản xác di̭nh la̒ tâ̒w tă̒w kuố liên kết, cho dêênh tí thúc tấi hơ̭p tác xa̭ tham za liên kết khwiển khích zwănh ngiḙ̂p dâ̒w tư liên kết thôông kwa Hơ̭p tác xa̭. Tấi thẳn xâi zư̭ng tiêw chwấn, kwi chwấn chất lươ̭ng xán fấm, thew chuô̭i, tê̒w pơ̭i tlwi xwất nguô̒n kôốc xán fấm, dáp ửng ta̒n diê̒w kiḙ̂n wê̒l bḙ̂ xinh an twa̒n thư̭c fấm.
Wiḙ̂c fát tliến zả tli̭ xán xwất nôông xán chăng tlí tăng khá năng keḙnh cheenh kuố nôông xán tlêênh thi̭ tlươ̒ng mo̒ ko̒n la̒ dôô̭ng lư̭c fát tliến pê̒n bư̭ng cho kinh tể diḙ̂ fương. Dôô̒ng chỉ Vương Dắc Hu̒ng, Fỏ Zảm dôốc Xớ Nôông ngiḙ̂p pơ̭i Fát tliến nôông thôn cho hăi: Tí la̒ kỏ hiḙ̂w kwá ta̒n ltỉnh xắch hô̭ tlơ̭ fát tliến nôông xán thew chuô̭i zả tli̭. Xớ tham mưw WBNZ tính kân dổi, bổ tlỉ nguô̒n lư̭c dâ̒w tư, hô̭ tlơ̭ kơ xớ ha̭ tơ̒ng xán xwất nôông ngiḙ̂p tí la̒ dêênh thă̒nh ta̒n bu̒ng xán xwất ha̒ng hwả tâ̭p tlung thew thể mă̭nh kuố tơ̒ng bu̒ng. Kỏ kể hwă̭ch wê̒l nguô̒n lư̭c bổn hô̭ tlơ̭ thew zai dwa̭n, tleẻnh ti̒nh tla̭ng chí hô̭ tlơ̭ ản tloong thơ̒i zan tâ̒w. Kôô̒ng pơ̭i kỏ chiển lươ̭c kwáng bả, zởi thiḙ̂w ưw diếm kuố bu̒ng, thương hiḙ̂w, tlí páw diḙ̂ lỉ kuố xán fấm nôông ngiḙ̂p cho ta̒n nha̒ dâ̒w tư ản dố ho̭ tiê̒m năng, thể mă̭nh kuố diḙ̂ fương tí thu hút bổn dâ̒w tư, kóp fâ̒n fát tliến kinh tể nôông ngiḙ̂p hơn nươ. Tăng kươ̒ng tê̒w pơ̭i ta̒n kơ kwan ngiên kửw khwa hoo̭c tlí páw, zoong tiển bô̭ khwa hoo̭c ki̭ thwâ̭t paw xán xwất, zúp ta̒n hô̭ zân ửng zṷng ki̭ thwâ̭t tiên tiển, kóp fâ̒n nơng kaw chất lươ̭ng pơ̭i xán lươ̭ng xán fấm. Kôô̒ng pơ̭i tăng kươ̒ng bai tlo̒ kwán lỉ kuố Nha̒ nước tloong wiḙ̂c thew ngỏ kỉ kết hơ̭p dôô̒ng kuố pên xán xwất pơ̭i pên muô paảnh xán fấm nôông ngiḙ̂p, tleẻnh wiḙ̂c hal pên fả tá hơ̭p dôô̒ng kôô̒ng kam kết kung kấp, puôn paảnh tloong xán xwất. Zảm xát chă̭t chất lươ̭ng thi̭ tlươ̒ng bâ̭t tư nôông ngiḙ̂p ti kôô̒ng chất lươ̭ng xán fấm nôông ngiḙ̂p.
Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l pa̭i nuôi thá, kỏ tư̒ kải ăn, la̒ diê̒w kiḙ̂n thwâ̭n lơ̭i tí nhân zân hwiḙ̂n Da̒ Bắc fát tliến mô hi̒nh chăn nuôi tê. Tư̒ za di̒nh i ta̒ mă̭nh za̭n dâ̒w tư, zoong wiḙ̂c nuôi tê tlớ thă̒nh mô hi̒nh tlú lư̭c tí nơng kaw thu nhâ̭p, hưởng têểnh xâi zư̭ng thương hiḙ̂w tê bu̒ng kaw Da̒ Bắc, kóp fâ̒n xwả tỏl, zám nge̒w, thúc tấi fát tliến kinh tể - xa̭ hô̭i diḙ̂ fương.
Ta̒n năm kwa, tí fát tliến nôông ngiḙ̂p pê̒n bư̭ng, nơng kaw zả tli̭ xán fấm, hwiḙ̂n La̭c Thwí tích kư̭c chwiến zaw, ửng zṷng tiển bô̭ khwa hoo̭c kôông ngḙ̂ paw xán xwất pơ̭i tối mởi, xảng ta̭w fṷc bṷ kôông ngiḙ̂p hwả, hiḙ̂n da̭i hwả, thúc tấi xán xwất thew hưởng nôông ngiḙ̂p kôông ngḙ̂ kaw.