(HBDT) – Chiê̒ng la̒ xỏm tlung tâm kuố xa̭ Lô̭ Xơn, xa̭ vu̒ng xâw khỏ khăn nhất kuố hwiḙ̂n Tân La̭c. Xỏm kỏ 53 hô̭, 238 nhân khâw. Chi hô̭i Fṷ nư̭ xỏm kỏ 45 hô̭i viên. Tloong nhửng năm kwa Chi hô̭i Fṷ nư̭ xỏm kỏ nhê̒w hwa̭t dôô̭ng thiết thư̭c hổ chơ̭ fṷ nư̭ fát chiến kinh tể, zám nge̒w bê̒n vưng. Môô̭ch tloong nhửng hwa̭t dôô̭ng thiết thư̭c nhất la̒ thă̒nh lâ̭p mô hi̒nh xinh kể "Nhỏm chan ruôi kủi, bo̒ xinh xán zôổng bán diḙ̂”.

Chi̭ Bu̒i thi̭ Hwa̒, Tlướng nhỏm chăn ruôi cho mắt: Dâ̒w ăm 2012, tôi mân 10 hô̭i viên tloong chi hô̭i, nhưngx ngươ̒i kỏ dam mê, nhiḙ̂t hwiết pơ̭i ngê̒ chăn ruôi thă̒nh lâ̭p va tham za xinh hwa̭t nhỏm chăn ruôi kủi xinh xán zôổng bán diḙ̂. Nhỏm nhâ̭n ản xư̭ kwan tâm, hổ chơ̭ kuố lẳnh da̭w xa̭, nhất la̒ xư̭ tham mưw, di̭nh hưởng kuố Hô̭i Fṷ nư̭ xa̭. Zư̭ ản zám nge̒w hổ chơ̭ ó hwa̒n la̭i 8 kon kủi zôổng Mỏng Kải, tôống tli̭ zả 16,4 tliḙ̂w dôô̒ng. Bớ nguô̒n hổ chơ̭ 8 kon kủi mḙ̂ dươ wê̒l kác za di̒nh chăm xoóc. Kwả chi̒nh tham za nhỏm, kác tha̒nh viên tlaw dối, hổ chơ̭ kinh ngiḙ̂m chăn ruôi cho kha̒, tham za lớp hoo̭c ki̭ thwâ̭t chăn ruôi, xứ zṷng fân hwa̭i mṷc fṷc vṷ tlôô̒ng cho̭t, kóp fâ̒n dám báw vḙ̂ xinh môi tlươ̒ng, tích kư̭c thi̒m kiểm dâ̒w tha cho thi̭t kủi nhỏm ruôi... Tloong thơ̒i zan ni̒, nhỏm kết na̭p thêm 6thă̒nh viên mởi, nơng tôống xổ thă̒nh viên tloong nhỏm lêênh 16 tha̒nh viên dê̒w la̒ hô̭ nge̒w kuố xóm.

Nhửng năm 2012 – 2015 la̒ thơ̒i zan dâ̒w thư̭c hiḙ̂n mô hi̒nh, zả kủi ốn di̭nh cho rêênh kác hô̭ tham za nhỏm thu ản kết kwá tích kư̭c. Thew hưởng chăn ruôi vươ̒ kung kấp kủi xươ̭, kủi zôổng va̒ kủi thi̭t, tlung bi̒nh môô̭ch năm kủi mḙ̂ dé 2 – 3 lưở, mối lưở khi̒ kaw diếm cho thu nhâ̭p 8 – 10 tliḙ̂w dôô̒ng. Bớ hưởng ni̒, kủi kuố nhỏm tăng lêênh 29 kon kủi mḙ̂, 10 kon mủi thi̭t, ha̒ng tlam kon kủi xươ̭. Thu nhâ̭p zoong la̭i hiḙ̂w kwá khả kaw. Kác thă̒nh viên kỏ thêm chi fỉ dớ tu xướ chuô̒ng cha̭i, vớ rôô̭ng kwi mô chăn ruôi. Twi nhiên la̭i năm 2016, nhu kâ̒w wê̒l kủi tlêênh thi̭ tlươ̒ng zám, zả kủi zám meḙnh, mối lưở nguô̒n thu zám bớ 5 – 6 tliḙ̂w dôô̒ng. Tlước ti̒nh hi̒nh rỉ, nhỏm ho̭p ba̒n, thôổng nhất zám chi fỉ dâ̒w tư, zám kwi mô chăn ruôi dớ tleẻnh ti̒nh tla̭ng thuô lô̭, chiến hưởng la̭i ruôi bo̒ xinh xán, tlôô̒ng cho̭t va̒ chăn ruôi za kâ̒m.

Năm 2016, nhỏm ản zư̭ ản zám nghe̒w hổ chơ̭ thêm nguô̒n vổn lâ̒n 2, nhỏm dê̒ xwất ruôi bo̒ xinh xán. Vởi 16 kon bo̒, tôống tli̭ zả 90,24 tliḙ̂w dôô̒ng ản chiê dê̒w cho kác thă̒nh viên. Dêểnh ka̭ ni̒ xổ lươ̭ng bo̒ fát chiến thêm 4 kon va̒ 6 kon bo̒ mḙ̂ dang chấn bi̭ dé. Bớ mô hi̒nh xinh kể ni̒, 11 hô̭ thă̒nh viên tloong nhỏm da̒ thwát nge̒w, vươn lêênh hô̭ khả. Tiêw biếw nhơ kác hô̭ za di̒nh chi̭: Bu̒i Thi̭ Hwa̒, Bu̒i Thi̭ Hwḙ̂, Lỉ Thi̭ Diê̒m, thu nhâ̭p bi̒nh mối hô̭ da̭t 105 tliḙ̂w dôô̒ng/ năm, tăng50 – 60 tliḙ̂w dôô̒ng xo ku̒ng 5 năm tlước.

Ó chí fát chiến kinh tể, kác thă̒nh viên tloong nhỏm ko̒n zwi chi̒ kóp kwi̭, môix kwỉ 100 dôô̒ng/ thă̒nh viên va̒ doỏng kóp lơ̭i nhwâ̭n khâw mổi chu ki̒ chăn ruôi. Xổ kwi̭ hiḙ̂n ta̭i kuố nhỏm la̒ 9 tliḙ̂w dôô̒ng, zu̒ng zwi chi̒ xinh hwa̭t nhỏm khâw mổi chu ki̒ chăn ruôi. Xổ kwi̭ kuố nhỏm ka̭ ni̒ la̒ 9 tliḙ̂w dôô̒ng zu̒ng dớ xinh hwa̭t nhỏm, tố chức kác kuô̭c zaw lưw, tham kwan, hoo̭c tâ̭p, chiê xé kinh ngiḙ̂m tloong va̒ wa̒i diḙ̂ fương, dôô̒ng thơ̒i cho kác hô̭ wăl thă̒nh viên wăl tu xướ chuô̒ng tla̭i, muô thức ăn chăn ruôi...

Hô̒ng Zwiên


KÁC TIN KHÁC


Zi̒n zư̭ pơ̭i fát tliến thương hiḙ̂w bô̭t kú zâi Nhwâ̭n Tlă̭ch

Kuổi năm 2023, xán fấm tinh bô̭t kú zâi kuố Hơ̭p tác xa̭ (HTX) liên kết zi̭ch bṷ nôông ngiḙ̂p pơ̭i chể biển tinh bô̭t Nhwâ̭n Tlă̭ch ớ thôn Dôô̒ng Xḙ, xa̭ Nhwâ̭n Tlă̭ch (Lương Xơn) ản tlửng nhâ̭n xán fấm OCOP 3 khaw. Dổi pơ̭i mo̭l zân diḙ̂ fương, kú zâi tơ̒ng la̒ kâl lôông zúp pa̒ kon kái thiḙ̂n thu nhâ̭p, xwả tỏl, zám nge̒w. Wiḙ̂c tlửng nhâ̭n tinh bô̭t kú zâi ản tiêw chwấn OCOP 3 khaw la̒ tiê̒n dê̒ cho ta̒n hô̭ za di̒nh tiếp zi̒n zư̭ pơ̭i fát tliến, zoong xán fấm bươn xa hơn tlêênh thi̭ tlươ̒ng.

Kư̭w chiển binh hwiḙ̂n La̭c Thwí thi duô la̒ kinh tể zói

Ta̒n năm kwa, foong tla̒w "Kư̭w chiển binh thi duô la̒ kinh tể zói” tlêênh diḙ̂ pa̒n xa̭ Hưng Thi (La̭c Thwí) kỏ khức lan khu hôô̭ng, ản ta̒n hô̭i biên nhiḙ̂t ti̒nh hướng ửng. Pớ foong tla̒w xwất hiḙ̂n tư̒ kư̭w chiển binh diến hi̒nh, gương mâ̭w tloong fát tliến kinh tể, tlớ thă̒nh tẩm gương tloong law dôô̭ng xán xwất, toỏng kóp paw kôông kuô̭c xâi zư̭ng, fát tliến kwêl hương ngă̒i ka̒ng ză̒w thôốch.

Thwát nge̒w bớ mô hi̒nh ruôi oong lể mââ̭ch

Tâ̭n zuṷng lơ̭i thể dô̒l rưư̒ng, nhưửng năm kwa, nôông zâ xa̭ Tứ Nê, hwiḙ̂n Tân La̭c dấi meḙnh fát chiến kinh tể, tloong rỉ ngê̒ ruôi oong lể mââ̭ch zoong la̭i hiḙ̂w kwá kinh tể. Tiêw biếw la̒ za di̒nh eenh Bu̒i Văn Liêm ớ xỏm Kú. Nha̒ ớ khâânh rưư̒ng, kỏ nhê̒w lo̭i kâl va̒ kác lo̭i hwa rưư̒ng, tốt cho wiḙ̂c ruôi oong, eenh Liêm da̒ thi̒m hiếw, hoo̭c hói kwa kác fương tiḙ̂n thôông tin da̭i chuủng va̒ kác hô̭ ruôi oong tloong vuu̒ng, bớ rỉ dâ̒w tư tlêênh 50 ố oong ruôi dớ lể mââ̭ch.

Thảw khớ dâ̒w tha cho kâl kai xeenh

Châ̭m thu muô, châ̭m thănh twản… la̒ thư̭c tla̭ng dổi vởi kác hô̭ liên kết tlôông kâl kai xeenh tlêênh diḙ̂ ba̒n tính. Ngwiên nhân zo kinh tể xwi thwải cho rêênh kác zănh ngiḙ̂p khỏ khăn tloong wiḙ̂c thu muô, "dâ̒w tha” ó ốn di̭nh. Thưư̭c tể rỉ, ngươ̒i zân moong muổn chỉnh kwiê̒n diḙ̂ fương va̒ kác ngă̒nh chưức năng fổi hơ̭p chă̭t kôô̒ng kác zwănh ngiḙ̂p thưư̭c hiḙ̂n nhê̒w zái fáp thảw dá khỏ khăn cho cho dâ̒w tha kâl kai xeenh, ta̭w diê̒w kiḙ̂n cho kác hô̭ tlôông kai xeenh iên tâm fát chiến va̒ nơng kaw zả tli̭ kâl tlôô̒ng.