(HBDT) – Ngê̒ la̒ zẩi zỏ kuố mo̭l Mươ̒ng ớ xỏm Xuổi Kó, xa̭ Hơ̭p Hwa̒, năi la̒ xa̭ Kaw Xơn (Lương Xơn), twi chươ lâ̭p la̒ng ngê̒, mới chí thă̒nh lâ̭p tố hơ̭p tác xán xwất, nhửng ngḙ̂ nhân vấn tiếp tṷc zư̭ zi̒n, fát chiến ngê̒ bổ dả dớ la̭i, tư̒ng bước "hô̒i xinh” cho zẩi zỏ


Ngḙ̂ nhân la̒ zẩi zỏ xỏm Xuổi Kó, xa̭ Hơ̭p Hwa̒ - năi la̒ xa̭ Kaw Xơn (Lương Xơn) thư̭c hiḙ̂n kôông dwa̭n xew zẩi tlêênh khuôn

Za di̒nh ngḙ̂ nhân Ngwiḙ̂n Văn Chúc, tố tlướng xán xwất zẩi zỏ Xuổi Kó tất bâ̭t chấn bi̭ ngwiên liḙ̂w la̒ zẩi zỏ thew dơn dă̭ch ha̒ng kuố kheéch. Thew ôông Chúc chiê xé, ngê̒ la̒ zẩi zỏ tô̒n ta̭i ha̒ng tlăm năm wê̒l tlước, nhê̒w za di̒nh la̒ ngê̒. Thơ̒i rỉ. Mối tơ̒ zẩi la̒ ngwiên liḙ̂w dớ thế hiḙ̂n kác bức chănh we tỉn ngươ̭ng fṷc vṷ thơ̒ kủng, tṷc tlew chănh, lḙ̂ hô̭i kấp xắc... Zẩi zỏ ko̒n ản doỏng thee̒nh kwiến dớ viết chư̭. Twi nhiên, thew thơ̒i zan, xư̭ fát chiến kuố xa̭ hô̭i, ngê̒ chiê̒n thôổng bi̭ tlaa̭ch râ̒n. Ka̭ ni̒ xỏm chí ko̒n 5 hô̭ zwi chi̒, fát chiến ngê̒ kwa wiḙ̂c thă̒nh lâ̭p tố xán xwất.

Zẩi zỏ la̒ zẩi rất dă̭c biḙ̂t, cho rêênh kwả chi̒nh xán xwất ku̒ng chăng hê̒ dơn zán. Dớ la̒ tha ản zẩi zỏ fái chái kwa 35 kôông dwa̭n, bớ wiḙ̂c lể ngwiên liḙ̂w, ngâm ú dêểnh la̒ tha xán fấm fái vất nướ khảng. Lo̭i kâl ản xứ zṷng dớ la̒ zẩi nhê̒w nhất ka̭ ni̒ la̒ kâl zỏ va̒ kâl zưởng, mo̭l Mươ̒ng dớ la̒ kâl Rảng. Zṷng la̒ zẩi i da̒ ản kái tiển dớ rút bẳn thơ̒i zan. Kác kôông kṷ chú iểw la̒ khuôn la̒ bă̒ng bái. Nô̒l nổ, mẳi khwẩi ngwiên liḙ̂w, tâ̒w ngâm lê̒ va̒ bế xew bô̭t zẩi...

Kâl zưởng lể wê̒l chă̭ch dá lả, lể bo zoong luô̭c mê̒m xoong cho ngâm kôông tác bôl cho ngwiḙ̂n hắn, khâw rỉ dươ baw mẳi khwẩi bô̭t, lo̭ch lể tác tloong, ko̒n hôốc la̒ lê̒, ngâm lêx tloong tâ̒w va̒ xew zẩi. Kôông dwa̭n ni̒ thươ̒ng ản fṷ nư̭ Mươ̒ng dám nhâ̭n, ớ za di̒nh ôông Chúc, ba̒ Hwa̒ng Thi̭ Hâ̭w, vơ̭ ôông la̒ ngươ̒i thư̭c hiḙ̂n. Khâw khi deẻnh tâ̒w, ba̒ Hâ̭w lể khuôn liê̒m xew. Bô̭t zẩi loóng dố lêênh khuôn, tlảng thâ̭t hel nhơ tlảng beẻnh kuổn, khâw rỉ boóc ta, tư̒ng chôô̒ng zẩi ản ép zoong dái khô. Kứ 10kg bo kâl thươi hwă̭c 4 kg bo khô ngwiên liḙ̂w la̒ ản tha 120 tơ̒ zẩi.Bước kuổi ku̒ng la̒ xếp kác tẩm zẩi thee̒nh lớp, twi̒ thew lo̭i zẩi ma̒ zu̒ng theenh lảw hel roo̭c thew khố 10x20cm hwă̭c 20 x 30cm.

Bớ ba̒n thăi khẻw lẻw kuố ngươ̒i ngḙ̂ nhân, thew bi kwiết riêng, zẩi zỏ twi hel nhưng zai, bê̒n hơn zẩi kôông ngiḙ̂p, thwang thwáng mu̒i hương kâl rư̒ng. Nếw ản báw kwán dươ̭c khô thảw, zẩi kỏ thế dớ ản va̒i chṷc năm. Cho rêênh, măi ni̒, ó chí dơn thwâ̒n la̒ ngwiên liḙ̂w dớ we chănh, viết chư̭, zẩi zỏ da̒ thee̒nh xán fấm fṷc vṷ cho fát chiến zu li̭ch ở nhê̒w nơi tloong ká nước. Wa̒i khu vư̭c kác tính fiể Bắc, zẩi zỏ kuố ngươ̒i Mươ̒ng Xuổi Kó ko̒n ản kác kôông ti lư̭ hă̒nh zu li̭ch khu vư̭c miê̒n Tlung, miê̒n Nam nhơ Hwể, Hô̭i An, Da̒ Ngẳng, Lâm Dô̒ng... tin tướng lươ̭ cho̭n. Ka̭ ni̒, ngḙ̂ nhân Ngwiḙ̂n Văn Chúc vấn tiếp tṷc thi̒m kiểm dâ̒w tha cho xán fấm vởi hi voo̭ng doỏng kóp zúp zẩi zỏ lể la̭i vi̭ thể tl văn hwả chiê̒n thôổng.

Thu Hă̒ng


KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.