(HBDT) – Da̒ hơn chṷc năm la̒ zu li̭ch, cho dêểnh ka̭ ni̒, xỏm Lwi̭ Ái, xa̭ Fong Fủ (Tân La̭c) vấn chươ fát chiến tưng xửng vởi tiê̒m năng va̒ xư̭ moong muổn. Tloong chương chi̒nh mối xa̭ môô̭ch xán fấm (OCOP) xa̭ Fong Fủ da̒ lươ̭ cho̭n zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng xỏm Lwi̭ Ái dớ thúc dấi zu li̭ch ớ la̒ng mươ̒ng kố ni̒.


Ngươ̒i zân xỏm Lwi̭ Ái, xa̭ Fong Fủ (Tân La̭c) zởi thiḙw xán fấm thố kấm chiê̒n thôổng

Xỏm Lwi Ái la̒ 1 tloong 20 la̒ng chiê̒n thôổng tiêw biếw kuố zân tôô̭c ít mo̭l ản Nha̒ nước dâ̒w tư báw tô̒n, tôn ta̭w. Kắch ni 10 (năm 2009) zư̭ ản "Báw tô̒n, tôn ta̭w la̒ng chiê̒n thôổng tiêw biếw zân tôô̭c Mươ̒ng” ta̭i xỏm Lwi̭ Ái ản thư̭c hiḙ̂n, zo Xớ VH-TT&ZL tính la̒ chú dâ̒w tư. Dêểnh năm 2014, UBNZ tính da̒ kôông nhâ̭n xỏm Lwi̭ Ái la̒ diếm zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng. Chái kwa hơn 10 năm fát chiến zu li̭ch, nhửng năm khânh ni, xỏm da̒ kỏ nhê̒w dối thăi. Kon dươ̒ng la̒ng rôô̭ng kwang, kác ngôi nha̒ xa̒n ản tu xướ, tôn ta̭w dḙp hơn. Xư̭ dối thăi rỉ chươ zoong la̭i xư̭ thu hút kheéch dêểnh ni.

Dôô̒ng chỉ Kaw Bả Chỉnh, Chú ti̭ch UBNZ xa̭ Foong Fủ dôô̒ng ti̒nh: Xỏm Lwi̭ Ái kỏ vi̭ chỉ thwâ̭n lơ̭i dớ fát chiến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng. Xỏm kỏ kắnh kwan dḙp, nhê̒w ngôi nha̒ xa̒n kố ản lưw zư̭. Xỏn ớ khânh kwuốc lô̭ 6, la̒ diếm tlung chiến kác la̒ng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng nối thiểng nhơ bán Lác kuố hwiḙ̂n Mai Châw, thác Mu kuố hwiḙ̂n La̭c Xơn. Twi nhiên nhửng khỏ khăn wê̒l vổn dâ̒w tư, tâm lỉ ko̒n tlôông dơ̭i baw nha̒ nước, cho rêênh zu li̭ch ớ xỏm Lwi̭ Ái chươ bứt fả ản. Tloong chương chi̒nh OCOP, xa̭ lươ̭ cho̭n xán fấm zu li̭ch, dớ dáp ửng nhu kâ̒w kuố zu kheéch va̒ nơơng kaw thu nhâ̭p cho ngươ̒i zân.

Ớ xỏm Lwi̭ Ái, za di̒nh ôông Dinh Kôông Lon la̒ môô̭ch tloong nhửng hô̭ dâ̒w tiên la̒ zu li̭ch. Kăn nha̒ xa̒n tlêênh 30 năm thuối ản u xướ, tôn ta̭w khang chang nhưng vấn zư̭ ản nhửng nét chiê̒n thôổng nha̒ xa̒n kố ngươ̒i Mươ̒ng. Dớ fṷc vṷ kheéch za di̒nh ôông Lon dâ̒w tư kôông chi̒nh fṷ xă̭ch xḙ, da̒w dâ̒m thá kả, tlôông xâw ăn dám báw kung kấp dú thư̭c fấm xă̭ch ta̭i chô̭. Bớ năm 2016 dêểnh ka̭ ni̒, lươ̭ng kheéch dêểnh dắi la̭i tăng râ̒n, zúp za dinhf ôông kỏ nguô̒n thu nhâ̭p ốn di̭nh ha̒ng khảng. Twi thể, thew chiê xé kuố ôông Lon, wiḙ̂c fát chiến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng kuố ba̒ kon kă̭p nhê̒w khỏ khăn, dó la̒ ha̭ thơơ̒ng fṷc vṷ zu li̭ch... Wiḙ̂c kwáng bả hi̒nh ánh chươ ản thư̭c hiḙ̂n thư̒ơ̒ng xwiên, zu̒ kỏ thwâ̭n lơ̭i wê̒l vi̭ chỉ diḙ̂ lỉ, lươ̭ng kheéch dêểnh xỏm Ái vấn ko̒n ít.

Chiê xé wê̒l wiḙ̂c xỏm Lwi̭ Ái ản xa̭ lươ̭ cho̭n xâi zư̭ng xán fấm OCOP, ôông Lon fẩn khới, nhưng thẩi vấn ko̒n nhê̒w lo lâ̭n: "Mă̭c zu̒ xỏm la̒ zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng, thư̭c tể nhê̒w kon em tloong xỏm fái di la̒ ăn xa, chí kỏ môô̭ch xổ hô̭ kỏ nguô̒n thu nhâ̭p ốn di̭nh bớ wiḙ̂c la̒ zu li̭ch. Tâ̒n tôi tiếp tṷc khô̭iuc, fát hwi kác zả tli̭ abns xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ká wê̒l văn hwả va̒ ấm thư̭c. Xỏm i moong nhâ̭n ản xư̭ hổ chơ̭ kuố kác kấp chỉnh kwiê̒n tloong wiḙ̂c kwáng bả hi̒nh ắnh kuố xỏm, hưởng zâ̭n ki̭ năng la̒ zu li̭ch, hoo̭c thiểng Anh dớ fṷc vṷ kheéch nước wa̒i tốt hơn”

Dớ xâi zư̭ng la̒ng Mươ̒ng kố thee̒nh xán fấm OCOP, dôô̒ng chỉ Kaw Bả Chỉnh, Chú ti̭ch UBNZ xa̭ Foong Fủ cho mắt: Xa̭ xḙ chí da̭w kản bô̭ fṷ chắch bảm xát diḙ̂ ba̒n, nẳm bắt tâm tư, ngwiḙ̂n voo̭ng kuố ba̒ kon, hưởng zâ̭n dớ ba̒ kon thư̭c hiḙ̂n da̭t kác tiêw chấn kuố OCOP. Dôông thơ̒ khôi fṷc kác dă̭c xán kuố diḙ̂ fương, ta̭w nguô̒n kung ta̭i chô̭ cho fát chiến zu li̭ch, dớ zu kheéch chái ngiḙ̂m zu li̭ch ta̭i xa̭ Fong Fủ ản thướng thức kác xán fấm zo chỉnh ba̒ kon la̒ tha.

Viết Da̒w


KÁC TIN KHÁC


Ẩn tươ̭ng mô hi̒nh zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Năm hoo̭c 2023 - 2024, Tlươ̒ng mâ̒m non Bắc Xơn, xa̭ Hu̒ng Xơn, hwiḙ̂n Kim Bôi kỏ 247 dét, chiê thă̒nh 11 nhỏm, lớp. Nha̒ tlươ̒ng kỏ 36 kản bô̭ kwán lỉ, zảw biên, nhân biên; 96,4% dét la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng pơ̭i zân tôô̭c Zaw. Pên keḙnh la̒ tốt kôông tác chăm xoóc, zaw zṷc dét kon thẻw dủng kwi di̭nh, nha̒ tlươ̒ng ko̒n ta̭w dẩw ẩn pơ̭i mô hi̒nh zi̒n zư̭, fát hwi bán xắc văn hwả Mươ̒ng.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn tlung khức báw tô̒n zi xán văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Tơ̒ng kỏ ka̭ thew zoo̒ng thơ̒i zan, tư̒ nét văn hwả dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ớ tlước ngwi kơ mai môô̭ch thất chwi̒ê̒n. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n diḙ̂ fương tlong tính. Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn tliến khai zái fáp dôô̒ng bô̭ tí báw tô̒n pơ̭i fất hwi zi xán văn hwả (ZXVH).

Xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ớ hwiḙ̂n Tân La̭c

Nểw nhơ Tân La̭c ản koi la̒ bu̒ng lo̭I kuố kải nôi văn hwả Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh thi̒ xa̭ ớ Foong Fủ la̒ thú fú văn hwả Mươ̒ng kuố hwiḙ̂n Tân La̭c. La̒ng Mươ̒ng Lwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ - pu̒ng ko̒n lưw zư̭ ản hâ̒w nhơ ko̒n ngwiên bán foong tṷc tâ̭p kwản tloong tơ̒i khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng Pi. Hwiḙ̂n Tân La̭c i ta̒ lươ̭ cho̭n xỏm Lwi̭ Ái tí xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Hwiḙ̂n tang cheenh thú xư̭ kwan tâm úng hô̭ kuố tính, tê̒w pơ̭i ta̒n dơn bi̭ liên kwan xâi zư̭ng kwi hwă̭ch báw tô̒n khôông zan văn hwả Mươ̒ng tê̒w pơ̭i fát tliến ta̒n xán fấm zu li̭ch, kái thiḙ̂n tơ̒i khôổng mo̭l zân.

Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.