(HBDT) – Da̒ hơn chṷc năm la̒ zu li̭ch, cho dêểnh ka̭ ni̒, xỏm Lwi̭ Ái, xa̭ Fong Fủ (Tân La̭c) vấn chươ fát chiến tưng xửng vởi tiê̒m năng va̒ xư̭ moong muổn. Tloong chương chi̒nh mối xa̭ môô̭ch xán fấm (OCOP) xa̭ Fong Fủ da̒ lươ̭ cho̭n zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng xỏm Lwi̭ Ái dớ thúc dấi zu li̭ch ớ la̒ng mươ̒ng kố ni̒.


Ngươ̒i zân xỏm Lwi̭ Ái, xa̭ Fong Fủ (Tân La̭c) zởi thiḙw xán fấm thố kấm chiê̒n thôổng

Xỏm Lwi Ái la̒ 1 tloong 20 la̒ng chiê̒n thôổng tiêw biếw kuố zân tôô̭c ít mo̭l ản Nha̒ nước dâ̒w tư báw tô̒n, tôn ta̭w. Kắch ni 10 (năm 2009) zư̭ ản "Báw tô̒n, tôn ta̭w la̒ng chiê̒n thôổng tiêw biếw zân tôô̭c Mươ̒ng” ta̭i xỏm Lwi̭ Ái ản thư̭c hiḙ̂n, zo Xớ VH-TT&ZL tính la̒ chú dâ̒w tư. Dêểnh năm 2014, UBNZ tính da̒ kôông nhâ̭n xỏm Lwi̭ Ái la̒ diếm zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng. Chái kwa hơn 10 năm fát chiến zu li̭ch, nhửng năm khânh ni, xỏm da̒ kỏ nhê̒w dối thăi. Kon dươ̒ng la̒ng rôô̭ng kwang, kác ngôi nha̒ xa̒n ản tu xướ, tôn ta̭w dḙp hơn. Xư̭ dối thăi rỉ chươ zoong la̭i xư̭ thu hút kheéch dêểnh ni.

Dôô̒ng chỉ Kaw Bả Chỉnh, Chú ti̭ch UBNZ xa̭ Foong Fủ dôô̒ng ti̒nh: Xỏm Lwi̭ Ái kỏ vi̭ chỉ thwâ̭n lơ̭i dớ fát chiến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng. Xỏm kỏ kắnh kwan dḙp, nhê̒w ngôi nha̒ xa̒n kố ản lưw zư̭. Xỏn ớ khânh kwuốc lô̭ 6, la̒ diếm tlung chiến kác la̒ng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng nối thiểng nhơ bán Lác kuố hwiḙ̂n Mai Châw, thác Mu kuố hwiḙ̂n La̭c Xơn. Twi nhiên nhửng khỏ khăn wê̒l vổn dâ̒w tư, tâm lỉ ko̒n tlôông dơ̭i baw nha̒ nước, cho rêênh zu li̭ch ớ xỏm Lwi̭ Ái chươ bứt fả ản. Tloong chương chi̒nh OCOP, xa̭ lươ̭ cho̭n xán fấm zu li̭ch, dớ dáp ửng nhu kâ̒w kuố zu kheéch va̒ nơơng kaw thu nhâ̭p cho ngươ̒i zân.

Ớ xỏm Lwi̭ Ái, za di̒nh ôông Dinh Kôông Lon la̒ môô̭ch tloong nhửng hô̭ dâ̒w tiên la̒ zu li̭ch. Kăn nha̒ xa̒n tlêênh 30 năm thuối ản u xướ, tôn ta̭w khang chang nhưng vấn zư̭ ản nhửng nét chiê̒n thôổng nha̒ xa̒n kố ngươ̒i Mươ̒ng. Dớ fṷc vṷ kheéch za di̒nh ôông Lon dâ̒w tư kôông chi̒nh fṷ xă̭ch xḙ, da̒w dâ̒m thá kả, tlôông xâw ăn dám báw kung kấp dú thư̭c fấm xă̭ch ta̭i chô̭. Bớ năm 2016 dêểnh ka̭ ni̒, lươ̭ng kheéch dêểnh dắi la̭i tăng râ̒n, zúp za dinhf ôông kỏ nguô̒n thu nhâ̭p ốn di̭nh ha̒ng khảng. Twi thể, thew chiê xé kuố ôông Lon, wiḙ̂c fát chiến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng kuố ba̒ kon kă̭p nhê̒w khỏ khăn, dó la̒ ha̭ thơơ̒ng fṷc vṷ zu li̭ch... Wiḙ̂c kwáng bả hi̒nh ánh chươ ản thư̭c hiḙ̂n thư̒ơ̒ng xwiên, zu̒ kỏ thwâ̭n lơ̭i wê̒l vi̭ chỉ diḙ̂ lỉ, lươ̭ng kheéch dêểnh xỏm Ái vấn ko̒n ít.

Chiê xé wê̒l wiḙ̂c xỏm Lwi̭ Ái ản xa̭ lươ̭ cho̭n xâi zư̭ng xán fấm OCOP, ôông Lon fẩn khới, nhưng thẩi vấn ko̒n nhê̒w lo lâ̭n: "Mă̭c zu̒ xỏm la̒ zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng, thư̭c tể nhê̒w kon em tloong xỏm fái di la̒ ăn xa, chí kỏ môô̭ch xổ hô̭ kỏ nguô̒n thu nhâ̭p ốn di̭nh bớ wiḙ̂c la̒ zu li̭ch. Tâ̒n tôi tiếp tṷc khô̭iuc, fát hwi kác zả tli̭ abns xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ká wê̒l văn hwả va̒ ấm thư̭c. Xỏm i moong nhâ̭n ản xư̭ hổ chơ̭ kuố kác kấp chỉnh kwiê̒n tloong wiḙ̂c kwáng bả hi̒nh ắnh kuố xỏm, hưởng zâ̭n ki̭ năng la̒ zu li̭ch, hoo̭c thiểng Anh dớ fṷc vṷ kheéch nước wa̒i tốt hơn”

Dớ xâi zư̭ng la̒ng Mươ̒ng kố thee̒nh xán fấm OCOP, dôô̒ng chỉ Kaw Bả Chỉnh, Chú ti̭ch UBNZ xa̭ Foong Fủ cho mắt: Xa̭ xḙ chí da̭w kản bô̭ fṷ chắch bảm xát diḙ̂ ba̒n, nẳm bắt tâm tư, ngwiḙ̂n voo̭ng kuố ba̒ kon, hưởng zâ̭n dớ ba̒ kon thư̭c hiḙ̂n da̭t kác tiêw chấn kuố OCOP. Dôông thơ̒ khôi fṷc kác dă̭c xán kuố diḙ̂ fương, ta̭w nguô̒n kung ta̭i chô̭ cho fát chiến zu li̭ch, dớ zu kheéch chái ngiḙ̂m zu li̭ch ta̭i xa̭ Fong Fủ ản thướng thức kác xán fấm zo chỉnh ba̒ kon la̒ tha.

Viết Da̒w


KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.