Nhỏm zu kheéch dêểnh bớ Thú dô Ha̒ Nô̭i chái ngiḙ̂m bấch mâ̭n ớ xa̭ Pa̒ Ko̒ (Mai Châw)

Bớ Thú dô Ha̒ Nô̭i, zu kheéch chí vất khwáng hơn 3 zơ̒ la̒ dêểnh Pa̒ Ko̒. Muô̒ khốt la̒ môô̭ch tloong 2 thơ̒i diếm éoh ươ dêểnh Pa̒ Ko̒ nhất, nhất la̒ baw kác ki̒ ngí lḙ̂ hăi zi̭p kuổi twâ̒n. Ớ ni da̒ kỏ môô̭ch xổ nha̒ ngí zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng dáp ửng nhu kâ̒w da za̭ng. Nối bâ̭t nhất la̒ nha̒ kuố eenh Fa̒ng A Pảw ớ bán Cha̒ Dẳi, kiển chúc dâ̭m chất zân tôô̭c Mông, foong kắch fṷc vṷ chu dảw, chwiḙ̂n ngiḙ̂p.

Nểw dủng zi̭p, zu kheéch xḙ ản chái ngiḙ̂m fiên chơ̭ vu̒ng kaw. Chơ̭ chí ho̭p zwi nhất 1 lâ̒n tloong twâ̒n, baw dủng ngă̒i Chú nhâ̭t. Ni ku̒ng la̒ nơi hô̭i tṷ âm thănh, nhi̭p khôổng ku̒ng nhơ bán xắc văn hwả mo̭l Mông. Dớ khảm fả dâ̒i dú fiên chơ̭, nhe̒w zu kheéch fái ớ ká buối, kỏ môchqj vài môô̭ch va̒i diếm zu kheéch ó thế dá kwa, nhơ nơi muô baảnh ha̒ng hwả nôông xán zo ba̒ kon tư̭ la̒, khu chưng bă̒i zởi thiḙ̂w kác xán fấm chiê̒n thr ớ kuổi chơ̭. Xán fấm la̒ wẳl ảw, mu... ản la̒ thú kôông rất tí mí, tinh xáw tlêênh nê̒n ngwiên liḙ̂w xơ̭i zḙ̂t, bái lănh thô, we xáp oong... Chi̭ Dăng Thi̭ Hwiê̒n Linh, zu kheéch dêểnh bớ Ha̒ Nô̭i chiê xé: Do̒n dâ̒n tôi rất ha̒w hửng khi tham za chơ̭ fiên. Chơ̭ ho̭p xôi dôô̭ng, kỏ nhê̒w xán fấm dôô̭c dảw, chang fṷc vẳi ảw rất rư̭c rơ̭...

Muô̒ ni̒ i la̒ muô̒ mâ̭n, da̒w ở Pa̒ Ko̒ cho tlải chỉn. Di xwiên rư̒ng mâ̭n ba̭t nga̒n, tư za̭n tloong không khit xeenh maách, de̒w lêênh kâl thu hải, thứng thức nhửng tlải mâ̭n tươi, choonh la̒ cho mo̭l ăn chứ mái.

Zu kheéch ản tham za nhê̒w hwa̭t dôô̭ng chái ngiḙ̂m thủ vi̭ khác nhơ ngỏ mâl baw khi̒ khởm zaw, dỏn mă̭t tlơ̒i lêênh tlêênh nhửng ngo̭n dổl baa̭ch xỏ, thăm wâ̒n ché Shan twiết ba̭t nga̒n. Zu kheéch thoong zoong tư̭ ta̭i ngẳm kắnh hwă̭c tham za ku̒ng ba̒ kon hải che̒, cheenh lew, chái ngiḙ̂m we xáp oong, la̒ zẩi zỏ... ớ la̒ng ngê̒ chiê̒n thôổng. Thhổl dêểnh, khâw khi thẳm maách, ngí ngơi thướng thức kác tiết mṷc muổ khe̒n dă̭c xắc zo dô̭i văn ngḙ̂ homestay biếw ziḙ̂n....

Thew ôông Xu̒ng A Ma̒ng, chú ti̭ch UBNZ xa̭ Pa̒ Ko̒, khải niḙ̂m zu li̭ch chí bắt dâ̒w hi̒nh thă̒nh ta̭i diḙ̂ fương bớ năm 2019, khi̒ môô̭ch va̒i homestay khới dôô̭ng dỏn kheéch zu li̭ch. Mă̭c zu̒ ko̒n mởi mé, nhưng wiḙ̂c ó ngư̒ng ho hói, noơng kaw chất lươ̭ng fṷc vṷ, zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ớ Pa̒ Ko̒ dớ la̭i nhửng ẩn tươ̭ng kuố zu kheéch. Năm 2019, khới dâ̒w lơ̭i nhwâ̭n zu li̭ch bớ khai thác zu li̭ch diḙ̂ fương da̭t tlêênh 200 tliḙ̂w dôô̒ng, ta̭w tha wiḙ̂c la̒ cho tl 20 law dôô̭ng ớ bán. Zu li̭ch ta̭w diếm nhẩn dổi vởi fát chiến KT-XH ớ Pa̒ Ko̒, kóp fâ̒n zởi thiḙ̂w, kwáng bả hi̒nh ắnh, nét dḙp văn hwả ngươ̒i Môông, ngă̒i ka̭ng thu hút nhê̒w zu kheéch khânh, xa, hwuốc tể dêểnh thăm, chái ngiḙ̂m va̒ khảm fả.

Bu̒i Minh

KÁC TIN KHÁC

Bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c tối thăi nhơ̒ mô hi̒nh zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng

Lưw zư̭ bán xắc văn hwả Hwa̒ Bi̒nh

Thiêng liêng Lḙ̂ Kă̒w ngư, thá hwa dăng tlêênh khôông Da̒

Báw ta̒ng Zi xán văn hwả Mươ̒ng lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

---

Xa̭ Hơ̭p Tiển zư̒ bán xắc văn hwả zân tô̭c Mươ̒ng

Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t ti têểnh bu̒ng khỏ - Lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.