(HBDT) – Nhửng ngươ̒i kon khinh tha va̒ ká lêênh ớ vu̒ng dất Tân La̭c luôn tư̭ ha̒w wê̒l vu̒ng dất kố Mươ̒ng Bi.

Twi nhiên, da̒ kỏ khi̒ ku̒ng vởi zoo̒ng chắi nhi̭p khôổng hiḙ̂n da̭i, nhửng zả tli̭ văn hwả chiê̒n thôổng dă̭c xắc kứ thể moo̒nh râ̒n. Bă̒ng nhê̒w đươ̒ng hưởng, kấp wí, chỉnh kwiê̒n va̒ ngươ̒i zân ớ ni da̒ zư̭ zi̒n, fát hwi dớ văn hwả Mươ̒ng ó bi̭ thăi thể, fai tlaa̭ch


Ngươ̒i zân la̒ng Mươ̒ng Lwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ (Tân La̭c) la̒ zu li̭ch gẳn kôô̒ng báw tô̒n nét văn hwả chiê̒n thôổng.

Nhửng lḙ̂ hô̭i chiê̒n thôổng ản kwan tâm khôi fṷc

Lḙ̂ hô̭i chiê̒n thôổng chính la̒ dươ̭c fô ziḙ̂n, zúp hi̒nh zung nhửng zả tli̭ văn hwả chân thư̭c. Kế bớ năm 2.000, lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ Mươ̒ng Bi ản khôi fṷc la̭i.

Dôô̒ng chỉ Bu̒i Thi̭ Niê̒m, ngươ̒i kon kuố dất Mươ̒ng Bi, ka̭ ni̒ la̒Zảm dôốc Xớ văn hwả – TT&ZL bă̒i tó: Khai ha̭ chính la̒ lḙ̂ hô̭i fố biển nhất kuố mo̭l Mươ̒ng Bi khi̒ hơ dớ tó loo̒ng tôn kỉnh kôô̒ng kác vi̭ thâ̒n linh, tướng nhở ngươ̒i kỏ kôông khai dât, lâ̭p mươ̒ng, kâ̒w moong va̭n vâ̭t fát chiến thwâ̭n lơ̭i, mo̭i dê̒w thôốch lee̒nh xḙ dêểnh... Ni la̒ lḙ̂ hô̭i ả n ngươ̒i zân vi̒ng Mươ̒ng dỏn dơ̭i va̒ thu hút zu kheéch tloong nước, kwuốc tể.

Khâw lḙ̂ hô̭i Khai ha̭, hwiḙ̂n fṷc zư̭ng kác lḙ̂ hô̭i chiê̒n thôổng dă̭c xắc nhơ: Lḙ̂ hô̭i deẻnh kả hỏl Lô̭ Xơn; lḙ̂ hô̭i chuô̒ Ke̒, xa̭ Fủ Vinh… Kác lḙ̂ hô̭i kỏ khức lan twá, tác dôô̭ng meḙnh dêểnh ỉ thức ngươ̒i zân tloong wiḙ̂c báw tô̒n, zư̭ zi̒n kác zả tli̭ văn hwả chiê̒n thôổng, la̒ foong fủ dơ̒i khôổng tinh thâ̒n kon ngươ̒i dương da̭i. Kác zả tli̭ văn hwả fi vâ̭t thế chiêng Mươ̒ng, Mo Mươ̒ng, dân ca Mươ̒ng… i ản báw tô̒n va̒ fát hwi.

Fát chiến zu li̭ch xoong hă̒nh kôô̒ng báw tô̒n zả tli̭ văn hwả

Kuô̭c khôổng mưw xinh kuố ngươ̒i zân la̒ Mươ̒ng kố Lwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ tư̒ng nhê̒w vất vá, khỏ khăn, nhưng kôô̭ng dôô̒ng, la̒ng xỏm vấn zư̭ zi̒ nét dḙp văn hwả bớ khi̒ bổ dả dớ la̭i. Nếp khôổng, foong tṷc tâ̭p kwả ản zư̭ ngwiên... Nỏ la̒ kơ xớ dớ năm 2-14, la̒ng Mươ̒ng Ái ản UBNZ tính kôông nhâ̭n la̒ diếm zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng (XLKD), dôô̒ng thơ̒i ản Bô̭ VH-TT&ZL kôông nhâ̭n la̒ la̒ ngê̒ chiê̒n thôổng tiêw biếw kuố zân tôô̭c ít mo̭l, ản dươ baw zư̭ ản ""ái ta̭w, báw tô̒n la̒ng Mươ̒ng kố” zo Xớ VH-TT&ZL la̒ chú dâ̒w tư. Ka̭ ni̒ xỏ Lwi̭ Ái da̒ tlớ thee̒nh diếm zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng tloong tiển zu li̭ch kuốc lô̭ 6 liên vu̒ng Tâi Bắc.

Kác diếm khác nhơ xỏm Ngo̒i, xa̭ Xuổi Hwa, xỏm Chiển, xa̭ Vân Xơn, xỏm Bưới Ka̭i, xa̭ Fủ Kươ̒ng dê̒w thăi dối bớ khi̒ la̒ ZLKD. Ba̒ kon ỉ thức zư̭ zi̒n bán xắc văn hwả bớ lơ̒i ăn, thiểng khể, chang fṷc, tâ̭p kwản… zúp zu kheéch kỏ nhửng chái ngiḙ̂m, ẩn tươ̭ng tốt dḙp.

Thew dôô̒ng chỉ Lê Chỉ Hwiên, Fỏ Chú ti̭ch UBNZ hwiḙ̂n Tân La̭c, zả tli̭ văn hwả la̒ nguô̒n kuố kái vô zả ma̒ vu̒ng dất Mươ̒ng Bi ni̒ kỏ. Nỏ la̒ nguô̒n ta̒i ngwiên zu li̭ch- văn hwả hâớ zâ̭n kheéch khắp nơi dêểnh chái ngiḙ̂m, khảm fả. Tloong rỉ ZLKD la̒ diếm nhẩn, lơ̭i thể ản hwiḙ̂n Tân La̭c xác dinh fát chiến xoong hă̒nh kôô̒ng wiḙ̂c báw tô̒n văn hwả chiê̒n thôổng.

Nhơ̒ zư̭ ản "wải Mươ̒ng” ma̒ kác diếm zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng tlêênh diḙ̂ ba̒n Tân La̭c thu hút ản zu kheéch kwuốc tể, tloong nước, ta̭w diếm nhẩn ziḙ̂n ma̭w nôông thôn, khai thác hiḙ̂w kwá kác xán fấm zu li̭ch nối bâ̭t kuố Mươ̒ng Bi, dó la̒ ZLKD, zu li̭ch văn hwả – lḙ̂ hô̭i.

Bu̒i Minh


KÁC TIN KHÁC


Ẩn tươ̭ng mô hi̒nh zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Năm hoo̭c 2023 - 2024, Tlươ̒ng mâ̒m non Bắc Xơn, xa̭ Hu̒ng Xơn, hwiḙ̂n Kim Bôi kỏ 247 dét, chiê thă̒nh 11 nhỏm, lớp. Nha̒ tlươ̒ng kỏ 36 kản bô̭ kwán lỉ, zảw biên, nhân biên; 96,4% dét la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng pơ̭i zân tôô̭c Zaw. Pên keḙnh la̒ tốt kôông tác chăm xoóc, zaw zṷc dét kon thẻw dủng kwi di̭nh, nha̒ tlươ̒ng ko̒n ta̭w dẩw ẩn pơ̭i mô hi̒nh zi̒n zư̭, fát hwi bán xắc văn hwả Mươ̒ng.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn tlung khức báw tô̒n zi xán văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Tơ̒ng kỏ ka̭ thew zoo̒ng thơ̒i zan, tư̒ nét văn hwả dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ớ tlước ngwi kơ mai môô̭ch thất chwi̒ê̒n. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n diḙ̂ fương tlong tính. Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn tliến khai zái fáp dôô̒ng bô̭ tí báw tô̒n pơ̭i fất hwi zi xán văn hwả (ZXVH).

Xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ớ hwiḙ̂n Tân La̭c

Nểw nhơ Tân La̭c ản koi la̒ bu̒ng lo̭I kuố kải nôi văn hwả Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh thi̒ xa̭ ớ Foong Fủ la̒ thú fú văn hwả Mươ̒ng kuố hwiḙ̂n Tân La̭c. La̒ng Mươ̒ng Lwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ - pu̒ng ko̒n lưw zư̭ ản hâ̒w nhơ ko̒n ngwiên bán foong tṷc tâ̭p kwản tloong tơ̒i khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng Pi. Hwiḙ̂n Tân La̭c i ta̒ lươ̭ cho̭n xỏm Lwi̭ Ái tí xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Hwiḙ̂n tang cheenh thú xư̭ kwan tâm úng hô̭ kuố tính, tê̒w pơ̭i ta̒n dơn bi̭ liên kwan xâi zư̭ng kwi hwă̭ch báw tô̒n khôông zan văn hwả Mươ̒ng tê̒w pơ̭i fát tliến ta̒n xán fấm zu li̭ch, kái thiḙ̂n tơ̒i khôổng mo̭l zân.

Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.