(HBDT) – "Nhở kwả Tâi Tiển kơm lêênh khỏi/ Mai Châw muô̒ ủn hơm kơm moóc…” Mai Châw diḙ̂ zănh nối thiểng kuố tính Hwa̒ Bi̒nh di baw ba̒i thơ "Tâi Tiển” kuố Kwang Zuủng, da̒ thúc zṷc tôi thi̒m wê̒l vuu̒ng dất ni̒.

 


Môô̭ch diếm zu li̭ch ớ xa̭ Na̒ Fo̒n (Mai Châw) bi̒nh iên, thơ môô̭ng.

Tloong xuốt kuô̭c chươ̒ng ki̒ khaảng chiển chôổng thư̭c zân Fáp kuố zân tôô̭c, Mai Châw tlớ thee̒nh môô̭ch tloong kác kăn kử diḙ̂ fṷc vṷ chiển chươ̒ng Tâi Bắc.

Tôi tlớ la̭i Mai Châw – miê̒n dất ka̭ ni̒ da̒ thăi dối nhê̒w. Zắc dêểnh Mai Châw, zu kheéch thươ̒ng lâ̭n ngăi dêểnh nhửng kẳi thê laảng ma̭n, kwen thuô̭c: Thuung Luṷng Mai Châw, bán Lác, bán Bước, bán Văn, thác Ko̒ La̒w..

Hwiḙ̂n Mai Châw daang tlớ mêê̒nh tlêênh kon dươ̒ng fát chiến, dối mởi. Nhửng aảng khả tluṷc hwiḙ̂n, xa̭, rôô̭ng, za̒i ản tlái nhươ̭, bê tôông hwả kheḙch dḙp zúp cho wiḙ̂c di la̭i thwâ̭n tiḙ̂n. Nhửng ngôi nha̒ xa̒n dâ̭m nét văn hwả zân tôô̭c Thải; tlươ̒ng hoo̭c, tla̭m i tể, nha̒ ngí homestay… moo̭c lêênh khaang chaang

Nha̒ xinh hwa̭t kôô̭ng dôô̒ng, nha̒ ở kỏ foong kắch bán diḙ̂ zân tôô̭c Thải, la̒ nổ lư̭c kuố hwiḙ̂n Mai Châw tloong kôông kuô̭c zư̭ zi̒n bán xắc văn hwả zân tôô̭c thiéw xổ. Mo̭l Thải ớ ni khinh khôổng bă̒ng ngê̒: tlôông lo̭ dác, chăn ruôi; kác ngê̒ chiê̒n thôổng nhơ: chuông bái, daanh lát…

Bán Lác ngă̒i kaa̭ng ản mắt dêểnh nhơ môô̭ch diếm tlaảng tloong bán dô̒ zu li̭ch Hwa̒ Bi̒nh. Ô ngăi dêểnh ni dê̒w nhở dêểnh kâw thơ: "Nhở kwả Tâi Tiển kơm lêênh khỏi/ Mai Châw muô̒ ủn hơm kơm moóc…” kuố nha̒ thơ Kwang Zuủng. Ka̭ ni̒ ó chi kơm rếp ma̒ ko̒n kỏ kác mỏn ăn dâ̭m da̒ bán xắc diḙ̂ fương nh: Wi̭t kó, kủi kắp neéch, ra̭w kâ̒n, ka naảng, dê naảng, ra̭w Mai Ha̭, oong rư̒ng, văng chuô, kơm lam….

KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.