(HBDT) - Haang Kiê, Pa̒ Ko̒ (Mai Châw) la̒ 2 xa̭ kỏ tlêênh 90% zân xổ la̒ dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông. Haa̒ng năm, khwáng bớ ngă̒i 25/8, ngươ̒i zân xa̭ Haang Kiê, Pa̒ Ko̒ da̒ ta̭m kác la̭i nhửng kôông wiḙ̂c haa̒ng ngă̒i dớ chấn bi̭ dỏn Thết Dôô̭c Lâ̭p.
Zu kheéch thăm kwan bán Môông, xa̭ Haang Kiê (Mai Châw)
zi̭p Thết Dôô̭c lâ̭p.
Hi̒nh ắnh nhửng dảm kon rét
dắch thăi kha̒ tuung tăng thuổng chơ̭, kác thănh niên nam nư̭ chơi zôô̭n
deẻnh paw, deẻnh tulu… ta̭w tha nét riêng ngă̒i thết kuôô̒ng ba̒w. Mo̭i năm
kơ wa rư̭c rơ̭ khắp kác tiển daa̒ng, năm năi mo̭l Môông ớ Mai Châw dỏn
Thết Dôô̭c lâ̭p ớ nha̒. Tlước ti̒nh hi̒nh zi̭ch Covid-19, kấp wí, chỉnh
kwiê̒n hal xa̭ da̒ tiên chiê̒n, vâ̭n dôô̭ng nhân zân dỏn Thết Dôô̭c lâ̭p dám
báw an twa̒n thew fương châm "chôổng zi̭ch nhơ chôổng ză̭c"
Ôông
Xuu̒ng A Maa̒ng, xỏm Pa̒ Ko̒ lởn, xa̭ Pa̒ Ko̒ cho mắt: "Haa̒ng năm, baw zi̭p
2/9, kác ngă̒i lḙ̂ lởn, hâ̒w hết kác za di̒nh thươ̒ng naảng tlu, kủi, ka…
la̒ lḙ̂ khẩn mơ̒i ôông ba̒, tố tiên. Tlước rỉ, dôô̒ng ba̒w ớ môô̭ch xổ
xỏm, bán ko̒n kóp ka, kảw, thâw, kú… vớ tiḙ̂c ăn mơơ̒ng, huổ hát ká
dêm… Năm năi zo zich Covid-19, hwa̭t dôô̭ng bui zôô̭ng tâ̭p chuung dôông kha̒ ta̭m
zưư̒ng. Mo̭l Môông ớ 2 xa̭ bui dỏn Thết kỏ bươ kơm za di̒nh dơn zán, ẩm
kuủng, zwi kác hwa̭t dôô̭ng xán xwất bi̒nh thươ̒ng”
Dôô̒ng chỉ Xuu̒ng A Chuô, Fỏ
Chú ti̭ch UBNZ xa̭ Pa̒ Ko̒ cho mắt: Năm năi, ngă̒i Thết Dôô̭c lâ̭p chăng ản
tố chức tưưng bưư̒ng, nảw nhiḙ̂t, ngươ̒i zân hiếw ră̒ng vi̒ khức khwé
bán thân va̒ kôô̭ng dôô̒ng, chăng cho zi̭ch xâm nhâ̭p baw diḙ̂ ba̒n. Ka̭ ni̒
thu nhâ̭p bi̒nh kwân xa̭ Haang Kiê, Pa̒ Ko̒ lâ̒n lươ̭t da̭t 13 va̒ 15 tliḙ̂w
dôô̒ng/ ngươ̒i/ năm. Tỉnh dêểnh kuổi khaảng 6/2021 tí lḙ̂ hô̭ nge̒w ớ
Hang Kiê chiểm 24,7%, xa̭ Pa̒ Ko̒ chiểm 22,5%. Ká 2 xa̭ dê̒w da̭t 13/19 tiêw
chỉ xa̭ nôông thôn mởi. Văn hwả, i tể, zảw zṷc… kơ xớ ha̭ thơơ̒ng kơ
bán dám ưửng; KF-AN ản zư̭ vưưng, hḙ̂ thôổng chỉnh tli̭ ngă̒i kaa̭ng ản
kuúng kổ, tăng kươ̒ng.
Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.
Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.
Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?
Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.