(HBDT) – Baw dơ̒i năi, chuông mă̭t fa̒ tlớ thee̒nh nét dḙp văn hwả chăng thế thiểw tloong dơ̒i khôổng dôô̒ng baw zân tô̭c Mươ̒ng, Thải Tloong tính. Dêểnh kác bán Zaw rḙ̂ raa̒ng ngỏ kiế kác mḙ̂, kác bả ngô̒i tí mí thêw nhưửng chi tiết hwa văn. Chuông mă̭t fa̒ - tinh hwa văn hwả zân tôô̭c vấn luôn ản chân tloong, zư̭ zi̒n va̒ báo tô̒n, zu̒ chái kwa nhưng biển dối kuố li̭ch xứ
Hơ̭p tác nôông ngiḙ̂p va̒ zḙ̂t thố kấm chiê̒n thôổng Lṷc ngiḙ̂p Thă̒nh, xỏm Lṷc, xa̭ Iên Ngiḙ̂p (La̭c Xơn) zwi chi̒ ngê̒ chuông mă̭t fa̒ chiê̒n thôổng va̒ tăng thu nhâ̭p cho ủn maa̭ng.
Ngê̒ chuông mă̭t fa̒ chăng mắt kỏ bớ khi̒ no̒i, cí mắt ră̒ng nhê̒w thể hḙ̂ mo̭l Mươ̒ng, Thải dé tha, ká lêênh bă̒ng thiểng úi ui bên chươ̒ng bái lô̭n kôô̒ng thiểng ko̭t kḙt da̭p chân kuố mḙ̂, kuố maa̭ng khi chuông bái.
Chie xé kôô̒ng dâ̒n tôi, chi̭ Zương Thi̭ Bin, Zảm dốc HTX LṷC Ngiḙ̂p Thă̒nh cho mắt: Chi̒ ni̒ HTX kỏ 170 chươ̒ng bái kỏ 170 mo̭l zuu̒ng thươ̒ng xwiên, chú iểw la̒ kác mḙ̂, kác ba̒ ta̭i xỏm Tlṷc va̒ mô̭ch xổ xa̭ khânh ben nhơ: Vṷ Bi̒nh, Tân Mi̭, Ân Ngiḙ̂... Bi̒nh kwân mối năm, HTX xán xwất tlêênh 27.000 xán fấm mă̭t fa̒ nhơ: wẳl, ảw, mu... fṷc vṷ cho ngươ̒i zân tloong diḙ̂ ba̒n va̒ kác vu̒ng deenh kweenh. Tlước ni, khi̒ zi̭ch Covid-19 chươ xwất hiḙ̂n, xán fấm la̒ tha ản baảnh cho zu kheéch rất ươ chuô̭ng, thu nhâ̭p kuố ủn maa̭ng ốn di̭nh bớ 2-2,5 tliḙ̂w dôô̒ng/ ngươ̒i/ khaảng.
Ka̭ ni̒ tlêênh diḙ̂ ba̒n tính kỏ môô̭ch xổ laa̒ng ngê̒, kơ xớ ko̒n zư̭ zi̒n va̒ fát chiến meḙnh ngê̒ chuôngg bái nhơ: HTX zḙ̂t thố kấm va̒ zi̭ch vṷ zu li̭ch Chiê̒ng Châw (Mai Châw), HTX nôông ngiḙ̂p va̒ zḙ̂t thố kấm chiê̒n thôổng Lṷc Ngiḙ̂p Thă̒nh (La̭c Xơn); la̒ng ngê̒ zḙ̂t thố kấm chiê̒n thôổng xỏm Kỏm, xa̭ Dôông Lai (Tân La̭c)... Twi nhiên zo ắnh hướng kuố zi̭ch bêḙ̂nh, nhê̒w la̒ng ngê̒ i law daw.
Zi̭ch bêḙ̂nh dang tác dô̭ng dêểnh mo̭i mă̭t kuố dơ̒i khôổng, tloong ri ắnh hướng lởn dêểnh wiḙ̂c tiêw thu nhưửng xán fấm thú kôông chiê̒n thôổng. Kổ vươ̭t lêênh khỏ khăn, ba̒ kon zwi chi̒ zư̭ zi̒n nét văn hwả tinh hwa mă̭t fa̒ kuố zân tôô̭c va̒ chiê̒n ră̭i cho thể hḙ̂ khâw. Riêng ta̭i HTX nôông ngiḙ̂p va̒ zḙ̂t thố kấm chiê̒n thôổng Lṷc Ngiḙ̂p Thă̒nh, tloong 3 khaảng he̒ vươ̒ rô̒i da̒ ră̭i ngê̒ cho khwáng 50 hoo̭c viêc bớ 16 thuối tlớ lêênh mắt chuống bái kơ bán. Kấp wí Dáng, chỉnh kwiê̒n kác diḙ̂ fơương tloong tính i luôn kwan tâm, ta̭w diê̒w kiḙ̂n dớ ngê̒ chuông mă̭t fa̒ ản báw tô̒n, fát chiến.
Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.
Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.
Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?
Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.