Văn hwả - Zu li̠ch

Xa̭ Ngoo̭c Xơn: Khai thác tiê̒m năng fát chiến zu li̭ch

Chú nhâ̠t, 21/11/2021 | 7:03:13 Khwô̠ng

(HBDT) – Nă̒m ớ dô̭ kaw khwáng 650m xo kôô̒ng mă̭t dác biến, xa̭ Ngoo̭c Xơn (La̭c Xơn) kỏ khỉ hâ̭w maách mé kweenh năm, kắnh kwan nủi dô̒l hwang xơ, huu̒ng vi̭, thơ môô̭ng, nhửng nếp nha̒ xa̒n kố, foong tṷc, tâ̭p kwản lô dơ̒i kuố dôô̒ng ba̒w Mươ̒ng. Nhưửng tiê̒m năng, lơ̭i thể kỏ khă̭n la̒ kơ hô̭i dớ kấp wí, chỉnh kwiê̒n, nhân zân diḙ̂ fương khai thác, tâ̭n zuṷng fát chiến zu li̭ch.


Xa̭ Ngoo̭c Xơn (La̭c Xơn) kỏ kắnh kwan thiên nhiên huu̒ng vi̭, khỉ hâ̭w maách mé, thwâ̭n lơ̭i dớ fát chiến zu li̭ch . 

Thơ̒i za kwa, kấp wí, chỉnh kwiê̒n xa̭ tâ̭p chuung kháw xát, ngiên kửw kác khu vư̭c, diḙ̂ diếm kỏ tiê̒m năng fát chiến zu li̭ch. Kwa rỉ dê̒ xwất kấp tlêênh lâ̭p kwi hwă̭ch, hưởng zâ̭n wiḙ̂c thu hút nha̒ dâ̒w tư xâi zưư̭ng kác diếm zu li̭ch. Dêênh chi̒ ni̒, tlêênh diḙ̂ ba̒n xa̭ da̒ kwi hwă̭ch khu vư̭c dô̒l Laa̒ng Va̭n va̒ haang Xỏ ta̭i xỏm Khủ tlêênh ziḙ̂n tích 17ha. khaảng 11/2014, ba̭i zắi zu̒ kwuốc tể Ba̭i Nha̭ kwi hwă̭ch tlêênh 21ha ta̭i xỏm Bỏl la̒ diḙ̂ diếm ản Tôống kṷc Thế thaw lươ̭ cho̭n tố chức khai ma̭c ""Zái zu̒ lươ̭n Viḙ̂t Nam vớ rôô̭ng 2014"”, thu hút tlêênh 60 vâ̭n dôô̭ng viên (VDV) ta̭i kác kâw la̭c bô̭ (KLB) zu̒ lươ̭n tloong nước va̒ kwuốc tể.

Dính Ba̭i Nha̭ kỏ vi̭ chỉ lỉ tướng, hô̭i tṷ dâ̒i dú kác iểw tổ khôông zan, thơ̒i tiết, kắnh xắc thiên nhiên dớ kác VDV zu̒ lươ̭n thá mêê̒nh khươ khôông zan baw la, thơ môô̭ng. Bớ ni foỏng mă̭t i kỏ thế ngẳm ngỏ kiế to̒n kắnh thi̭ chẩn Vṷ Bán va̒ môô̭ch xổ xa̭ lân kâ̭n. Wa̒i tha, tlêênh diḙ̂ ba̒n xa̭ kỏ 2.409,9 ha rưư̒ng dă̭c zuṷng ớ tloong Khu báw tô̒n thiên nhiên Ngoo̭c Xơn – Ngố Luông kỏ thám thư̭c vâ̭t foong fủ, da zaa̭ng. Môô̭ch xổ zi tích li̭ch xứ – văn hwả daang ản diḙ̂ fương kwan tâm fṷc zư̭ng nhơ: Miểw la̒ng Bỏl, miểw dôô̒ng Vơơng, miểw dô̒l Rôô̭c la̒ dươ̭c xinh hwa̭t kâ̒w Mươ, thuổng dôô̒ng kuố nhân zân. Vởi tất ká kác lơ̭i thể rỉ, Ngoo̭c Xơn hưở hḙn la̒ diếm zưư̒ng chân lỉ tướng kho zu kheéch tloong va̒ wa̒i nước ươ thích zu li̭ch ma̭w hiếm, khảm fả chái ngiḙ̂m, ma̭w hiếm...

Tlêênh diḙ̂ ba̒n xa̭ ka̭ ni̒ kỏ khâânh 90% hô̭ za di̒nh vấn zư̭ nếp nha̒ xa̒n chiê̒n thôổng hwă̭c kái tiển bă̒ng nha̒ xa̒n bê tông. 6/6 xỏm zwi chi̒ kác tố, dô̭i văn ngḙ̂. Dă̭c biḙ̂t, KLB hát thiểng Mươ̒ng Mươ̒ng Khṷ kỏ tlêênh 20 thă̒nh viên da̒, daang báw tô̒n nhưửng la̒n diḙ̂w zân ka Mươ̒ng, hát dúp, thươ̒ng raang, bô̭ meḙnh…

Dôô̒ng chỉ Bu̒i Thi̭ Thwí, Fỏ Chú ti̭ch UBNZ xa̭ cho mắt: ""Xác di̭nh fát chiến zu li̭ch la̒ môô̭ch tloong nhưửng hưởng di fu̒ hơ̭p diê̒w kiḙ̂n thư̭c tể diḙ̂ fương, thơ̒i zan dêểnh, kấp wí, chỉnh kwiê̒n diḙ̂ fương tiếp tṷc tâ̭n zuṷng nhuửng diê̒w kiḙ̂n, lơ̭i thể kỏ khă̭n dớ thư̭c hiḙ̂n kwi hwă̭ch, htu hút kác nha̒ dâ̒w tư baw diḙ̂ ba̒n."




KÁC TIN KHÁC

Bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c tối thăi nhơ̒ mô hi̒nh zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng
Lưw zư̭ bán xắc văn hwả Hwa̒ Bi̒nh
Thiêng liêng Lḙ̂ Kă̒w ngư, thá hwa dăng tlêênh khôông Da̒
Báw ta̒ng Zi xán văn hwả Mươ̒ng lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Xa̭ Hơ̭p Tiển zư̒ bán xắc văn hwả zân tô̭c Mươ̒ng

Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t ti têểnh bu̒ng khỏ - Lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.