Ban Twiên zảw Tính wí va̒ Xớ KH&CN tính ba̒n zaw bô̭ kó va̒ ta̒i liḙ̂w hoo̭c chư Mươ̒ng

Thư̭c hiḙ̂n Kể wa̭ch xổ 118/KH-UBND ngă̒i 27/10/2016 kuố UBND tính wơ̒l chiến khai ửng zṷng bô̭ chư zân tô̭c Mươ̒ng ta̭i tính Wa̒ Bi̒nh, dâ̒w năm 2017 Ban Twiên zảw Tính wí da̒ xâi zư̭ng nô̭i zung, dê̒ xwất vởi Xớ KH&CN chiến khai dê̒ ta̒i "Xâi zư̭ng bô̭ kó chư Mươ̒ng; biên xwa̭n ta̒i liḙ̂u ză̭i – hoo̭c chư Mươ̒ng” Mṷc tiêw nhă̒m kwáng bả, dươ bô̭ chư Mươ̒ng baw tloong dơ̒i khôổng zân tô̭c Mươ̒ng ta̭i tính Wa̒ Bi̒nh. Khắng di̭nh hoo̭c bô̭ chư Mươ̒ng la̒ chư viết chỉnh thức kuố zân to̭c Mươ̒ng ta̭i tính Wa̒ Bi̒nh, kóp fâ̒n báw tô̒n, fát wi kác zả tli̭ văn wả kuố zân tô̭c Mươ̒ng Wa̒ Bi̒nh.

Ban Twiên zảw Tính wí da̒ chú chi̒, fổi kơ̭p ku̒ng Viḙ̂n Ngôn ngư̭ hoo̭c, kác nha̒ khwa hoo̭c ớ T.Ư tiển ha̒nh kác bước dám báw thew chi̒nh tư̭ dê̒ ta̒i khwa hoo̭c, kôông ngḙ̂. Tloong kwả chi̒nh chiến khai thư̭c hiḙ̂n, Ban Chú nhiḙ̂m dê̒ ta̒i da̒ tiển ha̒nh diê̒w tla, diê̒n za̭, tố chức twa̭ da̒m, hô̭i tháw...

Hô̭i dôô̒ng ngiḙ̂m thu kuố tính ho̭p ngă̒i 13/12/2017 da̒ ngiḙ̂m thu, cho fép ửng zṷng bô̭ kó chư Mươ̒ng tlêênh diḙ̂ ba̒n tính Wa̒ Bi̒nh. Wiḙ̂c biên xwa̭n ta̒i liḙ̂w ză̭i – hoo̭c chư Mươ̒ng ku̒ng da̒ hwa̒n tha̒nh, da̒ ản ngiḙ̂m thu. Bảw kaỏw wơ̒l bô̭ kó chư Mươ̒ng kỏ hưởng zẩn xứ zṷng, fâ̒n miêw tá kách viết ngư̭ âm, ta̒i liḙ̂w ma̭ kốc bô̭ kó Unikey Mươ̒ng. Wơ̒l ta̒i liḙ̂w hoo̭c chư Mươ̒ng cho mo̭l mắt khể thiểng Mươ̒ng va̒ biết thiểng Viḙ̂t kỏ 10 ba̒i. Tloong rỉ kỏ 7 ba̒i hoo̭c, 3 ba̒i ôn tâ̭p, ản ră̭i tloong thơ̒i lươ̭ng 45 tiết hoo̭c. Kṷ thế kác ba̒i: Khải kwát thiểng khể, chư viết zân tô̭c Mươ̒ng ớ tính Wa̒ Bi̒nh. Âm L, TL, CH... va̒ kách viết chỉnh tá. Chư W, âm K va̒ kách viết chỉnh tá. Ôn tâ̭p. Âm NG,X, Z va̒ kách viết chỉnh tá. Âm IE, UÔ, ƯƠ va̒ cách viết chỉnh tá. Kách viết EE, ÊÊ, OO, UU, ƯƯ... Ôn tâ̭p tôống hơ̭p

Bô̭ chư Mươ̒ng ản xâi zư̭ng tlêênh kơ xớ chư Kuốc ngư̭. Zo dỏ ta̒i liḙ̂w hoo̭c chư Mươ̒ng chỉ tâ̭p chung baw nhửng diếm khác biḙ̂t zươ̭ bô̭ chư Mươ̒ng với chư Kuốc ngư̭. Tloong dỏ chủ ỉ 2 diếm kwan tloo̭ng: fán ánh ản dă̭ chưng thiểng Mươ̒ngg, ta̭w xư̭ thôổng nhất tloong kác viết, "doo̭c thiể no̒ viết thể ẩi”

Dổi vởi wiḙ̂c xứ zṷng bô̭ chư Mươ̒ng hiḙ̂n năi, bảw Wa̒ Bi̒nh da̒ chiến khai thứ ngiḙ̂m chwiên Chang Thiểng Mươ̒ng tlêênh Bảw Wa̒ Bi̒nh diḙ̂n tứ.

Ta̭i hô̭i ngi̭ , kác ỉ kiển tâ̭p chung baw dê̒ xwất Xớ KH&CN tham mưw UBND tính ban ha̒nh kác nhiḙ̂m vṷ chiến khai thôổng nhất, dôô̒ng bô̭. Kác kơ kwan Bảw Wa̒ Bi̒nh, Da̒i PT-TH tính, Xớ GD&ĐT, Tlươ̒ng Chỉnh tli̭ tính xâi zư̭ng kể wa̭h fố biển, ră̭i, hoo̭c va̒ ửng zṷng chư Mươ̒ng tloong thư̭c tể

KÁC TIN KHÁC

Zu li̭ch Hwa̒ Bi̒nh tỏn 195.000 lươ̭t kheéch zi̭p ngí lḙ̂ 30/4 pơ̭i 1/5

Liên hwan ngḙ̂ thwâ̭t kwâ̒n tlủng lư̭c lươ̭ng bṷ tlang kôô̒ng pơ̭i thănh niên, xinh biên tính Hwa̒ Bi̒nh lâ̒n thử X, năm 2024

Zu li̭ch ngí zươ̭ng, chăm xoóc khức khwé lêênh ngôl

Ẩn tươ̭ng zu li̭ch thă̒nh fổ pên khôông Da̒

---

Ẩn tươ̭ng mô hi̒nh zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Năm hoo̭c 2023 - 2024, Tlươ̒ng mâ̒m non Bắc Xơn, xa̭ Hu̒ng Xơn, hwiḙ̂n Kim Bôi kỏ 247 dét, chiê thă̒nh 11 nhỏm, lớp. Nha̒ tlươ̒ng kỏ 36 kản bô̭ kwán lỉ, zảw biên, nhân biên; 96,4% dét la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng pơ̭i zân tôô̭c Zaw. Pên keḙnh la̒ tốt kôông tác chăm xoóc, zaw zṷc dét kon thẻw dủng kwi di̭nh, nha̒ tlươ̒ng ko̒n ta̭w dẩw ẩn pơ̭i mô hi̒nh zi̒n zư̭, fát hwi bán xắc văn hwả Mươ̒ng.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn tlung khức báw tô̒n zi xán văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Tơ̒ng kỏ ka̭ thew zoo̒ng thơ̒i zan, tư̒ nét văn hwả dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ớ tlước ngwi kơ mai môô̭ch thất chwi̒ê̒n. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n diḙ̂ fương tlong tính. Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn tliến khai zái fáp dôô̒ng bô̭ tí báw tô̒n pơ̭i fất hwi zi xán văn hwả (ZXVH).

Xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ớ hwiḙ̂n Tân La̭c

Nểw nhơ Tân La̭c ản koi la̒ bu̒ng lo̭I kuố kải nôi văn hwả Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh thi̒ xa̭ ớ Foong Fủ la̒ thú fú văn hwả Mươ̒ng kuố hwiḙ̂n Tân La̭c. La̒ng Mươ̒ng Lwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ - pu̒ng ko̒n lưw zư̭ ản hâ̒w nhơ ko̒n ngwiên bán foong tṷc tâ̭p kwản tloong tơ̒i khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng Pi. Hwiḙ̂n Tân La̭c i ta̒ lươ̭ cho̭n xỏm Lwi̭ Ái tí xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Hwiḙ̂n tang cheenh thú xư̭ kwan tâm úng hô̭ kuố tính, tê̒w pơ̭i ta̒n dơn bi̭ liên kwan xâi zư̭ng kwi hwă̭ch báw tô̒n khôông zan văn hwả Mươ̒ng tê̒w pơ̭i fát tliến ta̒n xán fấm zu li̭ch, kái thiḙ̂n tơ̒i khôổng mo̭l zân.

Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.