Văn hwả - Zu li̠ch

Kuô̭t paw - tlo̒ chơi dôô̭c dảw kuố mo̭l Môông

Thử răm, 21/4/2022 | 6:43:39 Khwô̠ng

(HBDT) - Kuô̭t paw la̒ tlo̒ chơ dân zan chiê̒n thôổng, dă̭c xắc kuố mo̭l Môông ớ Tâi Bắc nỏi chuung va̒ Mai Châw nỏi riêng. Kuô̭t paw thươ̒ng ản ản tố chức tloong ngă̒i lḙ̂, Thết, lḙ̂ hô̭i chiê̒n thôổng, nhưửng zi̭p bui kuố bán.


Thiểw nư̭ zân tôô̭c Môông, xa̭ Hang Kiê (Mia Châw) zôô̭ng kuô̭t paw ngă̒i xwân. 

Chi̭ Xuu̒ng Thi̭ Muổ, xa̭ Hang Kiê cho mắt "Bớ khi̒ hơ chiê̒n thôổng mo̭l Môông vu̒ng kaw khi̒ Thết dêểnh ủn maa̭ng fái kỏ tlải paw. Tlo̒ kuô̭t paw kỏ ỉ ngiḙ̂ ti̒nh kám, ản lưw chiê̒n bớ thể hḙ̂ ni̒ la̭i thê rhḙ̂ khác. Ka̭ ni̒ dâ̒n tôi dang chiến la̭i cho kon chẩw, ni̒ la̒ chiê̒n thôổng tốt dḙp kuố zân tôô̭c Môông" 

Kuô̭t paw thươ̒ng ziḙ̂n tha ớ xân nha̒ văn hwả, xân boỏng, hăi ớ khu dất ma̒ ngươ̒i kuô̭t paw kám thẩi hơ̭p lỉ. Mo̭l chơi chiê la̒ 2 bên nam - nư̭, mối bên 3 - 10 ngươ̒i choong dổi ziḙ̂n kắch kha̒ khwáng 3 - 5 m ti̒ thew ziḙ̂n tích kuố xân ba̭i. Ta̒i khẻw lẻw kuố ngươ̒i kuô̭t paw la̒ chăng dớ cho paw ruṷng thuổng dất va̒ ản zaw ước kôô̒ng kha̒ bă̒ng xổ bâ̭n kuô̭t, xổ lâ̒n bắt ản paw. Nểwt thuô fái hát môô̭ch ba̒i hwă̭c la̒ chi rể do dô̭i thẳng kwiết di̭nh.

Ka̭ ni̒, dơ̒i khôổng ngă̒i ka̭ng fát chiến, wiḙ̂c báw tô̒n, lưw zư̭ bán xắc văn hwả, tlo̒ chơi chiê̒n thôổng kuố mo̭l Môông ản chủ tloo̭ng. Tloong va̒i năm tlơ̒ la̭i ni, kác tlươ̒ng ho da̒ kwan tâm dêểnh wiḙ̂c báw tô̒n, zư̭ zi̒n bán xắc văn hwả chiê̒n thôổng cho thể ḙ̂ tlé thôông kwa kác mô hi̒nh hoo̭c tâ̭p wa̒i zơ̒ lêênh lớp, tloong ri tlo̒ kuô̭t paw ản dươ baw nha̒ tlươ̒ng. Nhưửng hwa̭t dôô̭ng ni̒ dôô̒ng thơ̒i zúp kác ủn hưửng thủ hơn tloong hoo̭c tâ̭p.

Kuu̒ng vởi kuô̭t paw, dôô̒ng baw Môông ớ Mai Châw ko̒n zư̭ ản nhê̒w tlo̒ chơi zân zan chiê̒n thôổng nhơ: Deẻnh ẻn, tu lu, dấi kâ̭i, kuô̭t ko̒n... Thôông kwa kác tlo̒ chơi chăng nhưứng thê shiḙ̂n khức meḙnh, bán li̭nh kuố ngươ̒i da̒n ôông, xư̭ khẻw lẻw, leenh kuố ngươ̒i fṷ nư̭ Môông ma̒ ko̒n gứi gẳm nhê̒w ước ngwiḙ̂n, khát voo̭ng muô̒ xwân mởi ro ẩm, hă̭nh fúc, dú dâ̒i.

 


KÁC TIN KHÁC

Bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c tối thăi nhơ̒ mô hi̒nh zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng
Lưw zư̭ bán xắc văn hwả Hwa̒ Bi̒nh
Thiêng liêng Lḙ̂ Kă̒w ngư, thá hwa dăng tlêênh khôông Da̒
Báw ta̒ng Zi xán văn hwả Mươ̒ng lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Xa̭ Hơ̭p Tiển zư̒ bán xắc văn hwả zân tô̭c Mươ̒ng

Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t ti têểnh bu̒ng khỏ - Lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.