(HBDT) - Khởm 22/4, ta̭i Ban kwán lỉ Khu Báw tô̒n thiên nhiên Phu Canh (Da̒ Bắc) diḙ̂n tha lḙ̂ kôông bổ câyl di xán Viḙ̂t Nam cho kwâ̒n thể 5 kâyl cho̒ xeeng (thiểng di̭a fương la̒ câyl Phay). Dư̭ lḙ̂ kỏ PGS.TS Tlâ̒n Ngo̭c Hái, Fỏ chú ti̭ch Hô̭i dôô̒ng câyl di xán Viḙ̂t Nam.
Lḙ̂ kôông bổ câyl di xán Viḙ̂t Nam cho kwâ̒n thể 5 kâyl
cho̒ xeeng ta̭i Khu Báw tô̒n thiên nhiên Phu Canh (Da̒ Bắc).
Kwấn thế 5 kâyl
cho̒ xeeng (Terminalia myriocarpa Henrila) ản kôông nhâ̭n la̒ kâyl di xán
Viḙ̂t Nam ở khu vư̭c bưa Phay thuô̭c lô 06, khwẳnh 34, tiếu khu 15. Ni la̒
khu vư̭c záp vởi kác xa̭ Dwán Kḙ̂t, ốô̒ng Chum. Kác câyl ni̒ thuối
tlêêng 200 năm, câyl to nhất tlêêng 600 năm vởi dướng kỉnh 11,1 m, dă̭yl
tlêng 50 m. Câly ni̒ ản mơ̭il zân di̭a fương hốc la̒ câyl Phay thâ̒n.
Vởi viḙ̂c kwấn thế 5 kâyl cho̒ xeeng ản kôông nhâ̭n la̒ câyl
di xán Viḙ̂t Nam, Ban kwán lỉ Khu Báw tô̒n thiên nhiên Phu Canh lâ̭p dê̒
ản fát tliến zu li̭ch xinh tha̭i dơ̒ tliến khai kác ha̭ng mṷc twiển,
diếm zu li̭ch xinh tha̭I, nghi̭ zươ̒ng ta̭I khu vư̭c ản zaw kwa̒n lỉ thew
chú tlương chuung kuố di̭a fương. Pớ rỉ, ta̭w diếw kiḙ̂n tế mo̭il zân vuu̒ngdḙ̂m kỏ thu nhâ̭p pớ rưư̒ng, zu li̭ch
va̒ ói tác dôô̭ng têểng rư̒ng dă̭c zuṷng.
Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.
Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.
Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?
Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.
.jpg)
