(HBDT) - Theo kháw xát viḙ̂c fát hwi zả tli̭ văn hwả tlwiến thôổng thốt dḙp kuố kác zân tô̭c thiếw xổ tlêêng di̭a ba̒n tính pở năm 2018 tếểng ka̭ ni̒ do Ban Zân to̭c (HDNZ tính) tiển haa̒nh tloong kwỉ I/2022, twa̒n tính kỏ 786 zi xán văn hwả fi vâ̭t thế. Baw gô̒m, 10 lwa̭I hi̒nh thiểng nỏi, chư̭ viết; 154 ngư̭ văn zân zan; 171 ngḙ̂ tlwâ̭t tli̒nh diḙ̂n zân zan; 113 tâ̭p kwản xa̭ hô̭I; 26 ngê̒ thú kôông tlwiê̒n thôổng; 268 tli thức zân zan. Twán tính kỏ 2 zi xán văn hwả fi vâ̭t thế ản gi zaanh va̒ zaanh mṷc zi xán văn hwả fi vâ̭t thế kuốc zâ̒l mo Mươ̒ng va̒ ngḙ̂ thwâ̭t chiêng Mướng.
Kác thếi mo xa̭ Kwổi Ha̭ (Kim Bôi)
tích kư̭c fổi hơ̭p tlong thư̭c hiḙ̂n kôông tác kiếm kê zi xán văn hwả fi
vâ̭t thế mo Mướng.
Hiḙ̂n mởi kỏ 5 zi xán văn hwả fi vâ̭t
thế ản kiếm kê kwa ho̭c. Môô̭ch xổ lwa̭i hi̒nh zi xán văn hwả fi vâ̭t
thế kỏ ngwi kơ mai môô̭ch, nhất la̒ kác lwa̭i hi̒nh ngḙ̂ thwâ̭t tlwiê̒n
thôổng. Tlêêng kơ xớ kết kwá kháw xát, Ban Zân tô̭c (HĐNZ tỉnh) vươ̒ dê̒
xwất, kiển ngi̭ UBNZ tính chí da̭w Xớ VH-TT&DL fổi hơ̭p vởi Ban Zân
tô̭c tính tliến khai thư̭c hiḙ̂n Zư̭ ản "Báw tốn, fát hwi zả tli̭ twiê̒n
thôổng thôốch dḙp kuố kác DTTX gẳn vở fát tliến zu li̭ch.” Dôống
thới, kwan tâm vớ kác lớp tâ̭p huẩn báw tốn vaxn hwả cho kản bô̭,
kôông chức kác cấp va̒ kác za̒ laa̒ng, mo̭il kỏ wi tỉn tloong kôô̭ng
dôô̒ng.
Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.
Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.
Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?
Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.