Hang Chố, xa̭ Kaw Xơn (Lương Xơn) kỏ loo̒ng hang rôô̭ng, tloong lớp châ̒m tích kỏ nhê̒w bo ốc, xương dôô̭ng vâ̭t hwả thă̭ch, môô̭ch xổ meénh tước va̒ kôông kṷ law dôô̭ng.

Zi chí hang Chố ản nha̒ kháw kố hoo̭c mo̭l Fáp, ba̒ M.Clolani khai kwâ̭t bớ ngă̒i 9-13/12/1926. Kwa 3 bâ̭n diê̒w tla, thảm xát va̒ ngiên kửw baw kác năm 1926, 1984, 1998, hiḙ̂n vâ̭tthu ản khả foong fủ wê̒l xổ lươ̭ng, da za̭ng wê̒l chu lo̭i, tloong rỉ zi vâ̭t bă̒ng khṷ chiểm xổ lươ̭ng lởn, baw gô̒m nhê̒w lo̭i khác kha̒. Kăn kử thew rỉ, kác nha̒ kháw kố hoo̭c cho ră̒ng hang Chố la̒ dươ̭c ớ khả lô kuố mo̭l ngwiên thwí. Nơi ni̒ ko̒n la̒ zi chí xướng chể tác kôông kṷ bă̒ng khṷ. Tất ká kác hiḙ̂n vâ̭t thu ản tloong kác lâ̒n khai kwâ̭t dê̒w ản báw kwán va̒ tiếp tṷc ngiên kửw ớ kho kuố viḙ̂n Kháw kố hoo̭c va̒ kho kuố Viḙ̂n Báw ta̒ng li̭ch xứ Viḙ̂t Nam.

Wê̒l niên da̭i, hang Chố tương kwan kôô̒ng kác zi tích Hwa̒ Bi̒nh khác. Kôông kṷ la̒ bă̒ng khṷ kuô̭i chiểm da xổ, wa̒i nhửng lo̭i hi̒nh kôông kṷ thuô̭c nhỏm chiê̒n thôổng nhơ kôông kṷ riê̒ lai roo̭c, kôông kṷ riê̒ liên tiếp, mui nhoo̭nh... Thơơ̒ng văn hwả chú iểw la̒ ốc ko̒n kỏkác bo bu̒m bḙm không rất to, dắi... cho thẩi khỉ hâ̭w tloong vu̒ng khi̒ rỉ kỏ dô̭ ấm kaw va̒ kỏ kác khôông, hỏl to tloong khu vư̭c.

Hang Chố la̒ zi chí kháw kố hoo̭c kwan tloo̭ng, kỏ zả tli̭ kaw tloong kôông tác ngiên kửw va̒ tham kwan wê̒l môô̭ch nê̒n văn hwả tiê̒n xứ nối thiểng "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh", dêểnh chi̒ ni̒ vaanr zư̭ ản ngwiên tla̭ng ban dâ̒w.

KÁC TIN KHÁC

Bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c tối thăi nhơ̒ mô hi̒nh zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng

Lưw zư̭ bán xắc văn hwả Hwa̒ Bi̒nh

Thiêng liêng Lḙ̂ Kă̒w ngư, thá hwa dăng tlêênh khôông Da̒

Báw ta̒ng Zi xán văn hwả Mươ̒ng lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

---

Xa̭ Hơ̭p Tiển zư̒ bán xắc văn hwả zân tô̭c Mươ̒ng

Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t ti têểnh bu̒ng khỏ - Lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.