(HBDT) - Ngă̒i 22/11, Ban Tố tlức Hô̭i tháw 90 năm thể zởi kôông nhâ̭n nê̒n "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” tố tlức tham kwan môô̭ch xổ zi tích kháw kố tiêw biếw wê̒l nê̒n Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh ớ hwiḙ̂n La̭c Xơn. Tham zư̭ kỏ da̭i ziḙ̂n lă̭nh da̭w Bô̭ VH, TT&ZL, Kṷc Zi xán văn hwả, Biḙ̂n Kháw kố hoo̭c, kác nha̒ khwa hoo̭c tloong pơ̭i wa̒i nước. Wê̒l pên fiể tính kỏ dôô̒ng chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch WBNZ tính; lă̭nh da̭w môô̭ch xổ xớ, ban, ngă̒nh kôô̒ng pơ̭i WBNZ hwiḙ̂n La̭c Xơn.
Dwa̒n da̭i biếw tham kwan zi tích mải khṷ la̒ng Vă̒nh,
xa̭ iên Fủ (La̭c Xơn).
Dwa̒n tham kwan zi tích hang xỏm
Tla̭i, xa̭ Tân Lâ̭p pơ̭i mải khṷ la̒ng Vă̒nh, xa̭ Iên Fủ. Ni la̒ 2 zi tích
kháw kố tiêw biếw kuố nê̒n Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh. Hang xỏm Tla̭i ản thi̒m dố
năm 1975 kôô̒ng pơ̭i tiển hă̒nh ngiên kửw, khai kwâ̭t kwa tư̒ năm. Kết kwá
ngiên kửw cho dố, hang xỏm Tla̭i la̒ zi tích kháw kố thơ̒i ki̒ dô̒ khṷ
thuô̭c nê̒n Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh. Năm 2001, nơi ni̒ ản kôông nhâ̭n la̒ zi tích
kháw kố hoo̭c kấp kuốc za. Năm 2004 pơ̭i 2008, kác nha̒ kháw kố thi̒m dố
ta̭ng khả ti lêênh, thuổng hang dôô̭ng. Wa̒i kôông kṷ khṷ pơ̭i ta̒n tích kải
ăn zoong dă̭c tlưng Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh, tloong hang xỏm Tla̭i i ta̒ thi̒m dố
tư̒ meénh gổm ản tlaang tlỉ thôốch kôô̒ng pơ̭i chiếc khi̒w ản ma̒i mi̭n,
kỏ niên da̭i khwáng 3.500 - 3.200 năm kắch ngă̒i măi.
Mải khṷ la̒ng Vă̒nh ản nha̒ khwa
hoo̭c M.Colani thi̒m dố pơ̭i khai kwâ̭t paw năm 1929, tloong dơ̭t diê̒w tla kháw
kố hoo̭c khu bư̭c tlải khṷ fiể Nam kuố tính. Khai kwâ̭t zi chí mải khṷ
la̒ng Vă̒nh i ta̒ thu ản 951 hiḙ̂n bâ̭t kác lwa̭i. Pên keḙnh kôông kṷ ge̒ dḙw,
ta̒ thu ản xổ lươ̭ng tư̒ kôông kṷ ma̒i, gô̒m tṷc, ma̒i la̭i, khi̒w ma̒i twa̒n
thân, biên khṷ kỏ khwét lô̭ pơ̭i woo̒ng khṷ. Kết kwá ngiên kửw khai kwâ̭t
ản kôông bổ năm 1930 cho dố, zi tích mải khṷ la̒ng Vă̒nh thuô̭c nê̒n Văn
hwả Hwa̒ Bi̒nh, kỏ khung niên da̭i za̒i pớ 17.000 - 8.000 năm kắch ngă̒i năi.
Cho dêênh, mải khṷ la̒ng Vă̒nh ản xếp paw zai dwa̭n khân khươ̭ kuố Văn hwả
Hwa̒ Bi̒nh.
Ta̭i puối tham kwan, ta̒n kác da̭i
biếw ản Tiển xi̭ Ngwiḙ̂n Viḙ̂t, Zảm dôốc Tlung tâm Tiê̒n xứ Dôông Nam Ả
thôông tin wê̒l kuô̭c khai kwâ̭t zi tích tloong năm 2022. Kuô̭c khai kwâ̭t i ta̒
zoong tha ta̒n kác ngiên kửw khu hơn kôô̒ng pơ̭i thi̒m dố nê̒n Văn hwả hwa̒
Bi̒nh kỏ niên da̭i lô tơ̒i, da za̭ng, foong fủ hơn ta̒n kác thử ta̒n ha ta̒
hăi dẳi. Tloong tương lai xḙ bớ tha tư̒ ngăn, tơ̒ng văn hwả hấp zâ̭n kuố
tố tiên pớ chṷc ngi̒n năm tlước.
Ngỏ paw tlang fṷc mo̭l ỉ pả, kỏ thế ản dố ta̒n nét văn hwả kuố zân tôô̭c Mươ̒ng, Thải, Zaw, Môông…
Tloong 2 ngă̒i 12 – 13/4 (tức ngă̒i 15 – 16/3 âm li̭ch), thi̭ tlẩn Vṷ Bán, hwiḙ̂n la̭c Xơn tố tlức lḙ̂ hô̭i dê̒ Tlươ̒ng Kha̭ năm 2025. Lḙ̂ hô̭i ản la̒ la̭i pớ năm 2019, tố tlức di̭nh ki̒ 3 năm/lâ̒n tí dáp ửng nhu kâ̒w văn hwả, tinh thâ̒n kuố mo̭l zân, kóp fâ̒n báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ zi xán.
Văn hwả Mươ̒ng la̒ môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw tloong pức tlănh tư̒ mă̒w kuố nê̒n văn hwả Viḙ̂t Nam. Ngẳm ản ho̭ zả tli̭ kuố zi xán, tloong nô̭ lư̭c báw tô̒n zi xán văn hwả Mươ̒ng, tư̒ kả nhân i ta̒ toỏng kóp tảng kế. Pớ ta̒ lô, ta̒n mo̭l dam mê văn hwả Mươ̒ng i ta̒ la̒ tư̒ hwa̭t dôô̭ng báw tô̒n, kóp fâ̒n zư̭ zi̒n kho ta̒ng zi xán văn hwả bươ̭t thơ̒i zan.
Zân tôô̭c Mươ̒ng la̒ môô̭ch tloong ta̒n zân tôô̭c thiếw khổ ká ớ Viḙ̂t Nam, tâ̭p tlung tlú iểw ớ tính Hwa̒ Bi̒nh. Văn hwả Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh la̒ kho ta̒ng zi xán foong fủ, cho dố bán xắc dôô̭c dảw kuố zân tôô̭c Mươ̒ng. Kôô̒ng pơ̭i hơn 63% zân khổ kuố tính la̒ mo̭l Mươ̒ng, zân tôô̭c Mươ̒ng i ta̒ xán xinh pơ̭i zư̭ ản tư̒ zả tli̭ văn hwả dă̭c xắc, la̒ dêênh bán xắc tluổ. Zi xán văn hwả kuố mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh la̒ ta̒i xán bô zả, la̒ kốt kuố bán xắc zân tôô̭c, cho dố ản tơ̒i khôổng tinh thâ̒n foong fủ kâ̒n ản báw tô̒n pơ̭i fát hwi tloong tơ̒i khôổng hiḙ̂n da̭i.
Ngă̒i 26/3/2025, Hô̭i dôô̒ng bi̒nh cho̭n, tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tiếw biếw xwất xắc 50 năm khăw ngă̒i dất nước thôổng nhất (30/4/1975 - 30/4/2025) ban hă̒nh thôông bảw khổ 35/TB-HĐBC wê̒l kết kwá bi̒nh cho̭n pơ̭i dê̒ kứ tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tính Hwa̒ Bi̒nh tiêw biếw xwất xắc 50 năm khăw ngă̒i dất nước thôổng nhất Thew di̭, la̒ kể hwă̭ch kuố Ban thươ̒ng bṷ Tính wí pơ̭i WBNZ tính Hwa̒ Bi̒nh wê̒l ta̒n hwa̭t dôô̭ng tôống kết 50 năm nê̒n văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t Viḙ̂t Nam khăw ngă̒i dất nước thoỏng nhất, tloong di̭ tố tlức bi̒nh cho̭n, tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tiêw biếw, xwất xắc 50 năm.
Tlỉnh thức bớ kướ pớ khảng 2/2025, Khu zu li̭ch xinh thải Ngo̒l Hwa̒ (PriorBay Resort) thuô̭c xa̭ Xuổi Hwa (Tân La̭c) thu hút zu kheéch têểnh khảm fả, tlái ngiḙ̂m ta̒n xán fấm zu li̭ch dắng kấp, dôô̭c dảw pơ̭i hấp zâ̭n.