(HBDT) - Ngă̒i 21/11, Ta̭i Báw ta̒ng tính, Xớ VH,TT&ZL tố tlức khai tlương tlưng bă̒i chwiên dê̒ "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” tlêênh tất Hwa̒ Bi̒nh. Ni la̒ hwa̭t dôô̭ng tloong chuô̭l ta̒n kác xư̭ kiḙ̂n ziên tha tloong tlương tli̒nh Hô̭i tháw 90 năm thể zởi kôông nhâ̭n nê̒n Văn hwả hwa̒ Bi̒nh, têểnh zư̭ kỏ dôô̒ng chỉ Ngwiḙ̂n văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch WBNZ tính, Tlướng Ban Tố tlức Hô̭i tháw; lă̭nh da̭w kác xớ, ban, ngă̒nh kôô̒ng kác nha̒ kwa hoo̭c kuố T.Ư pơ̭i tloong tính.

Dôô̒ng chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú
ti̭ch WBNZ tính kôô̒ng kác da̭i biếw kắch băng khai tlương foo̒ng tlưng
bă̒i "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh tlêênh tất Hwa̒ Bi̒nh”.
Pớ ta̒n năm 20 kuố thế kí XX,
ta̒n kác hang dôô̭ng tloong kác xơn khổi khṷ pôl Hwa̒ Bi̒nh i ta̒ ản kác
nha̒ khwa háw kố hoo̭c kuố Tlươ̒ng Biḙ̂n Dôông Bác Kố chủ ỉ têểnh. Kwa
kwả tli̒nh kháw xát, khai kwâ̭t, ngiên kửw, kác nha̒ khwa ho i ta̒ thi̒m
tha tloong kác hang dôô̭ng kuố kác xơn khổi khṷ pôl Hwa̒ Bi̒nh môô̭ch nê̒n
văn hwả fát tliến tloong zai dwa̭n pớ hâ̭w ki̒ khṷ kṷ cho têểnh xơ ki̒
khṷ mởi, kỏ niên da̭i pớ 30.000 têểnh 4.000 năm kắch ngă̒i măi. Mo̭l kỏ
kôông dâ̒w tiên tloong wiḙ̂c thi̒m tha, ngiên kửw la̒ nha̒ nư̭ kháw kố hoo̭c
mo̭l Fáp Madeleine Colani. Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh chăng chí kỏ ớ tlêênh tất
Viḙ̂t Nam mo̒ ko̒n fân bổ zất hôô̭ng ớ khu bư̭c Dôông Nam Ả. Ta̭i Viḙ̂t Nam
i ta̒ thi̒m dố tlêênh 130 diḙ̂ diếm thuô̭c nê̒n Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh, tloong
di̭ tluổ tính Hwa̒ Bi̒nh kỏ 82 diḙ̂ diếm ta̒ ản thi̒m dố pơ̭i ngiên kửw.

Kác da̭i biếw thăm kwan kác hiḙ̂n
bâ̭t tlưng bă̒i ta̭i Báw ta̒ng tính.
Dơ̭t tlưng bă̒i ni̒ kỏ khwáng 1.000 hiḙ̂n bâ̭t, 100 ắnh
ta̒i liḙ̂w kôô̒ng pơ̭i 200 tâ̒w chẩi, bảw, ta̭p tlỉ wê̒l Văn Hwả Hwa̒
Bi̒nh, ản chiê thă̒nh 4 fâ̒n, gô̒m: Nư̭ kháw kố hoo̭c mo̭l Fáp Madeleine
Colani - mo̭l thi̒m ản dố pơ̭i tă̭ch thên cho nê̒n "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh”; fân
bổ kôô̒ng pơ̭i dă̭c diếm kư zân Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh tlêênh thể zởi; ta̒n
kác zai dwa̭n fát tliến kuố nê̒n văn hwả Hwa̒ Bi̒nh; Văn hwả thơ̒i da̭i
khṷ tlêênh tất Hwa̒ Bi̒nh.
Ngăl khăw khi
kắch băng khai tlương, kác da̭i biếwm kheéch mơ̒i kôô̒ng pơ̭i ta̒n kác ủn
hoo̭c xinh ti thăm kwan ta̒n kác hiḙ̂n bâ̭t, tư tliḙ̂w hi̒nh ắnh wê̒l nê̒n
văn hwả Hwa̒ Bi̒nh ta̒ ản thi̒m dố tlêênh tất Hwa̒ Bi̒nh.
Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.
Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.
Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?
Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.