Văn hwả - Zu li̠ch

Ẩn tươ̭ng thác Tlăng

Thử ba, 3/7/2018 | 3:55:26 Khwô̠ng

(HBDT) – Kách tính lô̭ 436 chư̒ng 300 m, bớ lô thác Tlăng thuô̭c xỏm Tlăng, xa̭ Zo Nhân (Tân La̭c) tlớ thee̒nh dươ̭c dêểnh lí tướng tloong nhửng ngă̒i he̒ noỏng bức



Nhê̒w năm năi, thác Tlăng thuô̭c xỏm Tlăng, xa̭ Zo Nhân (Tân La̭c) tlớ thee̒nh dươ̭c dêểnh lí tướng tloong nhửng ngă̒i he̒ noỏng bức

Thên thác Tlăng iểng da̒ măng gơ̭i wê̒l mô̭ch foong kách thơ môô̭ng, hửw ti̒nh. Tlăng i la̒ thên môô̭ch la̒ng mươ̒ng ớ chân khṷ Bỏ Búi, kỏ dôô̒ng na̒ bơ̭c thang ản tô diếm thêm zoo̒ng dác chắi rêênh thác tlẳng fơ̭. Baw muô̒ kho, zoo̒ng dác chắi pớ xa̭ Kwiết Chiển kon râ̒n la̭i, thác Tlăng hết dác, baw zai dwa̭n "ngí ngơi”. Dêểnh dâ̒w khảng pa âm li̭ch, tlơ̒i tla mươ tlé dác, kác khoo̒ng hỏl kỏ dác, thác Tlăng de̒ lḙ buông dác tlẳng chắi thuổng.

Kỏ 3bơ̭c thác chí kách kha̒ khwáng va̒i chṷc mét, nhê̒w năm tlớ la̭i ni, thác Tlang da̒ tlớ thee̒nh diḙ̂ diếm thu hút ngươ̒i zân dêểnh tham kwan, thẳm zái nhiḙ̂t tloong nhửng ngă̒i he̒. Ngăi khi dêểnh nha̒ văn hwả xỏm Tlăng da̒ thẳi kon dác tung bo̭t tlẳng fở. Bơ̭c thác dâ̒w tiên kaw chửng 20 m ó chắn za̒, khươ thác kỏ mô kâl kố thṷ, boỏng kâl baw tlu̒m lêênh kon thác, la̒ rêênh môô̭ch bu̒ng vươ̒ ăm dớ zu khechá kỏ dươ̭c thẳm.

Bên tlêênh la̒ bơ̭c thác thử hal kaw khwáng 3 m, chân thác la̒ bṷc dác nhơ môô̭ch bế thẳm tư̭ nhiên. Ba̒ kon tloong mươ̒ng báw baw nhửng ngă̒i lṷ to, zu kheéch ó rêênh thẳm ớ bơ̭c thác ni̒.

Di ngươ̭c lêênh tlôốc hỏl khwáng 50 m la̒ bơ̭c thác thử ba, bơ̭c ni̒ kaw khwáng 5 m, chắn dửng, dác bớ tlêênh thá thuổng ta̭w rêênh bṷc dác khu khwáng 2 m. Dác xeenh, maách leḙnh, zu̒ ngă̒i he̒ noỏng mẩi di nươ̭ chí kâ̒n ngâm dác khwáng va̒i fút leḙnh mo̭l la̒ fái lêênh nâ̭m cha rẳng.

"Bớ dơ̒i hơ thác Tlăng da̒ gẳn bỏ ku̒ng dơ̒i khôổng ngươ̒i zân tloong xỏm. Ni la̒ nguô̒n dác vươ̒ fṷc vṷ xán xwất vướ kung kấp dác xinh hwa̭t. Hơn 10 năm tlớ la̭i ni, ó chí mo̭l zân tloong xa̭, kác xa̭ deenh kweenh, tloong wiḙ̂n dê̒w wê̒l thẳm thác, nhất la̒ nhửng ngă̒i rẳng noỏng kaw diếm. Tloong nhửng ngă̒i ngí kuổi twâ̒n, kỏ thơ̒i diếm thác Tlăng dỏn ha̒ng ngi̒n kheéch di dêểnh ha̒ng ngă̒i. Khwáng thơ̒i zan dôông kheéch nhất bớ 11 tlươ zớ dêểnh 4 zơ̒ chiê̒w”, dôô̒ng chỉ Bu̒i Tlo̭ng Nhân, Bỉ thư Chi bô̭ xỏm Tlăng cho mắt

Thew dôô̒ng chỉ Bỉ thưChi bô̭, thác Tlăng kỏ nhê̒w diếm thwâ̭n lơ̭i dớ fát chiến zu li̭ch. Xân boỏng chiê̒n ngăi tlước nha̒ văn hwả khả rôô̭ng ra̭i, la̒ dươ̭c kheéch dớ xe khi dêểnh thẳm thác. Ni i la̒ vi̭ chỉ dớ ba̒ kon kỏ thế baảnh kác mă̭t ha̒ng fṷc vṷ zu kheéch. Ngỏ kiế tiê̒m năng, ba năm tlước eenh Bu̒i Văn Tủ da̒ xâi zư̭ng kwán dác zái khát. Eenh Tủ cho mắt, thơ̒i diếm dôông kheéch nhất, za di̒nh eenh baảnh ản 2 tliḙ̂w dôô̒ng thiê̒n ha̒ng/ ngă̒i. "Ngă̒i lḙ̂ xe kheéch dớ kỉn xân boỏng. Mṷ tôi chí baảnh dác miể, dác ngoo̭ch chớ chăng thu thiê̒n kới xe kuố kheéch. Nếw ản dâ̒w tư xâi zư̭ng ha̭ thơ̒ng, kỏ chiển lươ̭c fát chiến tốt tôi ngi̭ thác Tlăng xḙ la̒ diḙ̂ diếm ản zu kheéch ươ thích. Tlêênh hết xḙ la̒ thúc dấi fát chiến kinh tể, ta̭w nguô̒n thṷ nhâ̭p cho ba̒ kon tloong xỏm” eenh Tủ chiê xé.

Kánh dḙp hwang xơ, tiê̒m năng khă̭n kỏ, thác Tlăng la̒ môô̭ch tloong nhửng thẳng kánh năm tloong kwi hwa̭ch fát chiến zu li̭ch kuố wiḙ̂n Tân La̭c. Dớ bám báw an ninh châ̭t tư̭, ka̭ ni̒ UBND xa̭ Zo Nhân da̒ tha̒nh lâ̭p tố tư̭ kwán thác Tlăng. Twi nhiên zo ha̭ thơ̒ng cho zu li̭ch chươ ản dâ̒w tư xâi zư̭ng, cho rêênh thác Tlăng chươ fát hwi hiḙ̂w kwá tloong fát chiến kinh tể. Zu̒ thiể, thác Tlăng vấn dôông kheéch wê̒l thăm kwan, zái nhiḙ̂t tloong nhửng ngă̒i he̒ noỏng bức


Viết Da̒w


KÁC TIN KHÁC

Bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c tối thăi nhơ̒ mô hi̒nh zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng
Lưw zư̭ bán xắc văn hwả Hwa̒ Bi̒nh
Thiêng liêng Lḙ̂ Kă̒w ngư, thá hwa dăng tlêênh khôông Da̒
Báw ta̒ng Zi xán văn hwả Mươ̒ng lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Xa̭ Hơ̭p Tiển zư̒ bán xắc văn hwả zân tô̭c Mươ̒ng

Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t ti têểnh bu̒ng khỏ - Lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.