Dêểnh ka̭ ni̒ tlêênh diḙ̂ ba̒n wiḙ̂n La̭c Xơn kỏ 2 la̒ng ngê̒ chiê̒n thôổng ản kôông nhâ̭n la̒ la̒ng ngê̒ chiê̒n thổng zḙ̂t thố kấm xỏm Lṷc, xa̭ Iên Ngiḙ̂p ản kôông nhâ̭n baw khảng 10 năm 2013 va̒ la̒ng ngê̒ chiê̒n thôổng mâi che daanh xỏm Bui, xa̭ Nhân Ngiḙ̂ ản kôông nhâ̭n baw khảng 4/2018

Xán fấm daanh kuố xỏm Bui, xa̭ Nhân Ngiḙ̂ (La̭c Xơn) ản nhê̒w ngươ̒i tiêw zu̒ng dỏn nhâ̭n.

Dôô̭ng lư̭c dớ fát chiến la̒ng ngê̒

Kỏ nhửng khi̒ tướng chư̒ng ngê̒ chuôngthố kấm kuố mo̭l Mươ̒ng xa̭ Iên Ngiḙ̂p ó thế tô̒n ta̭i. Kỏ xư̭ tâm hwiết, loo̒ng iêw ngê̒, mo̭l zân dươ̭c ni̒ da̒ kwiết tâm zư̭ zi̒n, thi̒m la̭i vi̭ chỉ kuố ngê̒ zḙ̂t chiê̒n thôổng zân tô̭c mêê̒nh. Chi̭ Zương Thi̭ Bin, Zảm dôốc HTX zḙ̂t thố kấm xỏm Lṷc, xa̭ Iên Ngiḙ̂p cho mắt: "Ngê̒ chuông bái, chuông mă̭t lô̒ kuố mo̭l Mươ̒ng da̒ kỏ bớ lô. Thơ̒i ni̒ kác xán fấm măi kôông ngiḙ̂p kỏ mâ̭w ma̭ da zang, foong fủ da̒ la̒ cho ngê̒ zḙ̂t kố chiê̒n baw dươ̭c khỏ khăn. Zḙ̂t thơ̭ zói ó ko̒n hảw thew ngê̒. Vi̒ loo̒ng dam mê, ỉ thức zư̭ zi̒n văn hwả zân tô̭c, tôi ku̒ng mô̭ch xổ thơ̭ zḙ̂t da̒ kwiết tâm bảm chṷ, thi̒m hưởng khôi fṷc la̭i ngê̒”

Wa̒i wiḙ̂c tích kư̭c tiên chiê̒n cho thể hḙ̂ tlé í thức báw tô̒n văn hwả zan tô̭c, kác zả tli̭ nhân văn ấn chưở tloong tư̒ng xán fấm zḙ̂t. Ha̒ng ngă̒i chanh thú khi̒ nôông nha̒n, kác ba̒, kác chi̭ ớ xỏm Lṷc kỏ nhê̒w kinh ngiḙ̂m tloong ngê̒ dểnh kác nha̒ vâ̭n dôô̭ng ủn ma̭ng thew hoo̭c ngê̒ va̒ i chiê̒n ngê̒ la̭i. Ban dâ̒w kác xán fấm zḙ̂t tha chú iểw fṷc vṷ nhu kâ̒w tiêw zu̒ng kuố bán thân va̒ za di̒nh. Wê̒l khâw zo nhu kâ̒w kuố ngươ̒i zân tloong va̒ wa̒i tính ngă̒i ka̭ng nhê̒w, nhất la̒ kác tính Thanh Hwả, Ngḙ̂ An, Fủ Tho... chú iểw zu̒ng xán fấm thố kấm dớ baảnh ta̭i kác khu zu li̭ch cho rêênh la̒ng ngê̒ da̒ kỏ kơ hô̭i tlớ the̒nh ngê̒ zúp ngươ̒i zân fát chiến kinh tể.

HTX zḙ̂t thố kấm xỏm Lṷc, xa̭ Iên Ngiḙ̂p (La̭c Xơn) ản hổ chơ̭ mẳi zḙ̂t kôông xwất 60m /ngă̒i.

La̒ng ngê̒ zḙ̂t thó kấm xa̭ Iên Ngiḙ̂p kỏ 3 xỏm: Lṷc 1, Lṷc 2, Lṷc 3 kỏ hơn 200 chươ̒ng bái zaw cho 168 tha̒nh viên, hâ̒w hết la̒ ủn ma̭ng fṷ nư̭. Chi̭ Bin ko̒n liên kết vởi kác thơ̭ zḙ̂t kỏ tâm hwiết tha̒nh lâ̭p ản 6 tố xán xwất zḙ̂t thố kấm ta̭i kác xa̭ bên bang nhơBi̒nh Chân, Da Fúc, Ân Ngiḙ̂... nơng tôống xổ lêênh 500 chươ̒ng bái. Ha̒ng năm xán xwất tlêênh 50.000 xán fấm thố kấm nhơ: Wẳl, ảw, mṷ, khăn... fṷc vṷ nhu kâ̒w ngươ̒i zân tloong diḙ̂ ba̒n va̒ kác vu̒ng lân kân. Wiḙ̂c ản kôông nhâ̭n la̒ng ngê̒ chiê̒n thôổng da̒ ta̭w dôô̭ng lư̭c cho ủn ma̭ng thêm gẳn bỏ ku̒ng ngê̒. Năm 2017, HTX ản hổ chơ̭ 300 tliḙ̂w dôô̒ng bớ nguô̒n vổn hổ chơ̭ fát chiến la̒ng ngê̒ dâ̒w tư 3 mẳi zḙ̂t, môô̭ch mẳi vắc khung, 3 mẳi chă̭l xuốt, 5 mẳi khâw va̒ 146 khung zḙ̂t thăi. Mẳi zḙ̂t kỏ kôông xwất 60m/ ngă̒i. Ngă̒i tlước môô̭ch thơ̭ zḙ̂t zói i chế la̒ tha 10m/ngă̒i, ka̭ ni̒ kỏ mẳi zḙ̂t ản 40m /ngă̒i.

Chi̭ Bu̒i Thi̭ Tiê̒n, xỏm Lṷc2 la̒ tha̒nh viên HTX zḙ̂t cho mắt: " Nhửng năm tlước, vi̒ kinh tể za di̒nh khỏ khăn, kác ủn ma̭ng tloong xa̭ thươ̒ng fái di la̒ ăn xa, ka̭ ni̒ hâ̒w hết dê̒w ớ nha̒ gẳn bỏ ku̒ng chăn ruôi, dôô̒ng na̒ va̒ kết hơ̭p thêm ngê̒ zḙ̂t chiê̒n thôổng khi̒ nôông nha̒. Khi̒ ản kôông nhâ̭n la̒ng ngê̒, dâ̒n tôi ản hổ chơ̭ nhê̒w mẳi moóc. Thơ̭ zḙ̂t bớch ản nhê̒w kôông dwa̭n, tiết kiḙ̂m thơ̒i zan, chi fỉ, xán fấm fu̒ hơ̭p thi̭ hiểw ngươ̒i tiêw zu̒ng. Vởi mức thu nhâ̭p 2 – 3 tliḙ̂w dôô̒ng/ ngươ̒i/ khảng bớ zḙ̂t da̒ zúp ủn ma̭ng kái thiḙ̂n kuô̭c khôổng”

Dôô̒ng chỉ Bu̒i Văn Chúng, Chú ti̭c UBND xa̭ Iên Ngiḙ̂p cho mắt: " Wiḙ̂c báw tô̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả ngê̒ chuông bái chiê̒n thôổng ó chí kóp fâ̒n zư̭ zi̒n biếw tươ̭ng văn hwả kố chiê̒n kỏ ie ngiḙ̂ kwan tloo̭ng tlong chiển lươ̭c fát chiến zu li̭ch diḙ̂ fươngma̒ ko̒n zúp zái kwiết wiḙ̂c la̒, tăng thu nhâ̭p, nơng kaw dơ̒i khôổng, xwả dỏl, zám nge̒w tloong diḙ̂ fương. Dớ kác xán fấm zḙ̂t vươ xa hơn nươ̭ dêểnh nhê̒w thi̭ tlươ̒ng tl nước, kuốc tể, moong mỏnh tloong thơ̒i zan dêểnh kác kấp kỏ nhửng chỉnh xách dâ̒w tư, dấi mḙnh kwáng bả zởi thiḙ̂w cho xán fấm thố kấm ngă̒i ka̭ng kỏ chô̭ dửng, ta̭w da̒ cho fát chiến KT-XH kuố xa̭”

Khảng 4/2018, la̒ng ngê̒ mâi tle daanh xỏm Bui, xa̭ Nhân Ngiḙ̂ vinh zư̭ ản dỏn nhâ̭n Bă̒ng kôông nha̭n la̒ng ngê̒ chiê̒n thôổng. Ni la̒ ngê̒ kỏ bớ lô dơ̒i, chú iểw ba̒ kon xán xwất dớ tiêw zu̒ng tloong za di̒nh. Bớ năm 2000 dêểnh ka̭ ni̒, ngê̒ chiê̒n thôổng daanh kho̭, mâi tle daanh da ản fát chiến rôô̭ng ra̭i, mâ̭w ma̭ da za̭ng hơn, da̒ ản kác diếm zu li̭ch tloong nước va̒ nước wa̒i dă̭ch ha̒ng muô la̒ kwa̒ lưw niḙ̂m va̒ dô̒ zu̒ng. La̒ng ngê̒ kỏ 70/200 hô̭ tham za, 150 law dôô̭ng thươ̒ng xwiên la̒ ngê̒. Bớ khi̒ hi̒nh tha̒nh dêểnh năi da̒ ta̭w wiḙ̂c la̒ cho tlêênh 300 law dôô̭ng nha̒n rô̭i tham za daanh. Xán fấm kuố la̒ng ngê̒ ản tiêw thṷ ta̭i kác diếm zu li̭ch tloong nước va̒ nước wa̒i nhơ; Chung Kuốc, Nhâ̭t Bán, Ha̒n Kuốc... Zwanh thu la̒ng khwáng 1, 2 tí dôô̒ng/năm. Vô̒n hwa̭t dôô̭ng 600 tliḙw dôô̒ng, thu nhâ̭p bi̒nh kwân 2,5 tliḙ̂w dôông/ ngươ̒i/ khảng.

Kơ hô̭i cho la̒ng ngê̒ chiê̒n thôổng

Dớ dươ Ngi̭ kwiết xổ 11 kuố Ban Thươ̒ng vṷ Tính wí di baw kuô̭c khôổng, wiḙ̂n La̭c Xơn da̒ tố chức tiên chiê̒n, fố biển nô̭i zung Ngi̭ kwiết dêểnh 379 chi bô̭ tlêênh diḙ̂ ba̒n.

Dôô̒ng chỉ Bu̒i Văn Thẳng, Chú ti̭ch UBND wiḙ̂n La̭c Xơn cho ră̒ng: Ó thế dớ fai tlaa̭ch di ngê̒ va̒ la̒ng nge̒ chiê̒n thôổng. Kác ngḙ̂ nhân, thơ̭ thú kôông zói la̒ "Báw vâ̭t khôổng” kỏ kinh ngiḙ̂m lô năm kâ̒n kỏ chỉnh xách hổ cho̭, ta̭w diê̒w kiḙ̂n mo̭i mă̭t dớ bâ̭w ră̭i ngê̒ la̭i cho kon chẩw. Khôi fṷc va̒ fát chiến la̒ng ngê̒, ngê̒ chiê̒n thôổng fái zái kwiết lu̒ng lúc vẩn dê̒ tăng tlươ̒ng kinh tể gảwn ku̒ng báw tô̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả.”

Dớ kwáng bả hi̒nh ánh kon ngươ̒i la̒ng ngê̒ zḙ̂t thố kấm, mâi che daanh tha bên wa̒i, nhưng ngươ̒i zân ta̭i chô̭ chươ kỏ ki̭ năng va̒ fương fáp. Rất kâ̒n nhửng ớp da̒w ta̭w ngiḙ̂p vṷ bẳn ha̭n wê̒l hưởng zẩn viên zu li̭ch la̒ng ngê̒ xḙ zúp nơng kaw chi̒nh dô̭, nhâ̭n thức kôô̭ng dôông kóp fâ̒n nơng kaw thu nhâ̭p ngươ̒i zân, kóp fâ̒n nơng kaw fát chiến kinh tể diḙ̂ fương. Thư̭c tể cho thẩi fát chiến la̒ng ngê̒ chiển thôổng gẳn ku̒ng zu li̭ch xḙ zúp cho zu kheéch kỏ nhê̒w diếm dêểnh, kỏ nhê̒w chái ngiḙ̂m thủ vi̭, hấp zâ̭n ma̒ ko̒n zúp cho nhửng xán fấm thú kôông chiê̒n thôổng tlớ thee̒nh vâ̭t lưw niḙ̂m, ta̭w thi̭ tlươ̒ng tiêw thṷ, thúc dấi la̒ng ngê̒ fát chiến. Kác la̒ng ngê̒ chiê̒n thôổng ớ La̭c Xơn hiḙ̂n dang thiểw nhê̒w iểw tổ wê̒l ha̭ thơ̒ng, dươ̭c tlưng bă̒i xán fấm, hưởng zẩn viên... dớ thu hút kheéch tham kwan va̒ chái ngiḙ̂m. Dớ la̒ng ngê̒ thu hút kheech zu li̭ch, ngươ̒i ngươ̒i zân ta̭i kác la̒ng ngê̒ kâ̒n kỏ ki̭ năng kuố hưởng zẩn viên zu li̭ch nhă̒m kwáng kwả hi̒nh nánh kuố diḙ̂ fương mêê̒nh.

Zai dwa̭n 2017 – 2020 wiḙ̂n La̭c Xơn tiếp chṷc chiến khai thư̭c hiḙ̂n Ngi̭ kwiết xổ 11-NQ/TU, ngă̒i 13/6/2014 kuố Ban Thươ̒ng vṷ Tính wí wê̒l fát chiến ngê̒ chiê̒n thôổng, la̒ng ngê̒, la̒ng ngê̒ chiê̒n thôổng tlêênh diḙ̂ ba̒n tính Hwa̒ Bi̒nh dêểnh năm 2020. Kể hwă̭ch năm 2019 wiḙ̂n ản kôông nhâ̭n la̒ng ngê̒ zḙ̂t thố kấm xa̭ Fủ Lương; năm 2020 kôông nhâ̭n la̒ng ngê̒ chiê̒n thôổng nổ ra̭w ta̭i fổ Zân Chú, thi̭ chẩn Vṷ Bán.

Thew rỉ wiḙ̂n kỏ kể hwăch dâ̒w tư, hổ chơ̭ fát chiến va̒ báw tô̒n kác la̒ng ngê̒ chiê̒n thôổng, la̒ng ngê̒ ta̭i diḙ̂ fương zai dwa̭n 2017 – 2020, tloong dỏ năm 2019 hổ chơ̭ mẳi moóc, chang thiết bi̭ hiḙ̂n da̭i, kôông ngḙ̂ chiến zaw tiên tiển cho la̒ng ngê̒ zḙ̂t thố kấm xa̭ Fủ Lương; năm 2020 hổ chơ̭ zwi chi̒, báw tô̒n va̒ fát chiến ngê̒ chiê̒n thôổng la̒ ra̭w doỏng ta̭i fổ Zân Chú, thi̭ chẩn Vṷ Bán.

Kỏ thế thẩi khâw hơn 3 năm chiến khai thư̭c hiḙ̂n Ngi̭ kwiết xổ 11-NQ/TU, ngă̒i 13/6/2014 kuố Ban Thươ̒ng vṷ Tính wí wê̒l fát chiến ngê̒ chiê̒n thôổng, la̒ng ngê̒, la̒ng ngê̒ chiê̒n thôổng tlêênh diḙ̂ ba̒n tính Hwa̒ Bi̒nh dêểnh năm 2020, wiḙ̂n La̭c Xơn da̒ da̭t ản nhửng kết kwá kwan tloo̭ng kóp fâ̒n thúc dấi chiến zi̭ch kơ kẩw law dôô̭ng, ta̭w thêm wiḙ̂c la̒, nơng kaw thu nhâ̭p, kái thiḙ̂n dơ̒i khôổng cho nhân zân, kóp fâ̒n xwả dỏl, zám nge̒w, xâi zưng NTM kuố wiḙ̂n.

Dinh Thẳng