(HBDT) - Thiểng chiêng kuố tất Mươ̒ng âm wang, la̒ xưởng loo̒ng ha̒ng ba̭n mo̭l kỏ mă̭t ớ xân bâ̭n dôô̭ng xa̭ Foong Fủ (Tân La̭c) paw khởm môô̒ng 8 khảng ziêng năm Kwỉ Ma̭w. Tiết mṷc hwa̒ tẩw chiêng Mươ̒ng kuố 500 ngḙ̂ nhân kôô̒ng pơ̭i ziḙ̂n biên têểnh pớ 4 bu̒ng Mươ̒ng ká Pi - Wang - Tha̒ng - Dôô̭ng la̒ diếm nhẩn nối bâ̭t tloong ma̒n ngḙ̂ thwâ̭t cha̒w mơ̒ng Lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ zân tôô̭c Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh, năm 2023. Xửng tâ̒m zi xán văn hwả fi bâ̭t thế kuốc za, Lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ pơ̭i kwi mô kấp tính lâ̒n tâ̒w tiên ản tố tlức nhă̒m tôn binh ta̒n kác zả tli̭ dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng. Môô̭ch lâ̒n nươ, tloong xư̭ kiḙ̂n văn hwả ká kuố xứ Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh, thiểng chiêng tả la̭i wang lêênh tâ̒i tư̭ ha̒w, khắng di̭nh khức hút dă̭c biḙ̂t kuố âm nha̭c zân zan tloong lḙ̂ hô̭i tliê̒n thôổng.


Dô̭i thi bán âm kuố xa̭ Fủ Kươ̒ng (Tân La̭c) lwiḙ̂n tâ̭p tlước khi pước paw ta̒n kác fâ̒n thi chỉnh thức ta̭i Lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ zân tôô̭c Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh, năm 2023.

Pa̒ Bu̒i Thi̭ Tli̒nh ớ xa̭ Ngoo̭c Xơn (La̭c Xơn) pui mơ̒ng ka̭ cho̭n ản bi̭ tlỉ tốt tí lởi lee̒nh ngỏ tlo̭n ản hết khu bư̭c xân khẩw, chăm tlủ thew ngỏ tơ̒ng tiết mṷc văn ngḙ̂. Pơ̭i i nhơ tư̒ mo̭l zân diḙ̂ fương têểnh pơ̭i lḙ̂ hô̭i, pa̒ Tli̒nh la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng cho dêênh măng tư̭ ha̒w, xúc dôô̭ng dố hô̒n kốt zân tôô̭c Mươ̒ng ản thế hiḙ̂n tlo̭n wḙn tloong ma̒n tli̒nh tẩw chiêng hwă̒nh tlảng ản za̒n zư̭ng kôông fu. Kôô̒ng pơ̭i di̭, tư̒ tiết mṷc văn ngḙ̂ dă̭c xắc tlêênh xân khẩw i ta̒ thu hút hết thắi zu kheéch kôô̒ng pơ̭i mo̭l ươ văn hwả zân tôô̭c nhơ pa̒ Tli̒nh. Dổi pơ̭i pa̒, ẩn tươ̭ng khu nhất ka̭ têểnh pơ̭i Lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ zân tôô̭c Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh chỉnh la̒ hô̒n kốt văn hwả zân tôô̭c ản thế hiḙ̂n tloong ta̒n kác thế lwa̭i âm nha̭c tliê̒n thôổng. 

Năm năi, lḙ̂ hô̭i tliê̒n thôổng kwan tloo̭ng nhất kuố mo̭l Mươ̒ng tính ha lâ̒n tâ̒w tiên ản tố tlức xôi nối, zoong têểnh lơ̒i ka, thiểng hát, tôn binh zả tli̭ dă̭c xắc kuố văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng pô̭ chung, tloong di̭ kỏ ta̒n kác lwa̭i hi̒nh âm nha̭c tliê̒n thôổng kuố mo̭l Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh. Ngăl khăw khi hết lḙ̂ khai ma̭c, nô̭i zung thi bán âm ản tố tlức ớ nha̒ văn hwả xỏm Lwi̭ Ái, thu hút 10 dô̭i têểnh pớ 10 xa̭, thi̭ tlẩn thuô̭c hwiḙ̂n Tân La̭c. Ôông Bu̒i Văn Nin, dô̭i tlướng dô̭i thi bán âm la̒ nô̭i zung kwan tloo̭ng, gẳn liê̒n pơ̭i Lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ Mươ̒ng Pi ha̒ng năm. Cho dêênh, ớ lḙ̂ hô̭i năm năi, kuô̭c thi tiếp tṷc ản tố tlức nhă̒m zởi thiḙ̂w têểnh kho̭m mo̭l zân pơ̭i zu kheéch môô̭ch zả tli̭ nối bâ̭t tloong nê̒n văn hwả kuố mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh. Tôi i nhơ kác thă̒nh biên tloong dô̭i măng fẩn khới ka̭ ản tham za kuô̭c thi, kóp fâ̒n nhó paw wiḙ̂c zư̭ zi̒n, fát hwi môô̭ch lwa̭i hi̒nh âm nha̭c tliê̒n thôổng. 

Thew Ban Tố tlức, lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ zân tôô̭c Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh năm năi kỏ tư̒ lwa̭i hi̒nh âm nha̭c, tư̒ zả tli̭ văn hwả dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ản thế hiḙ̂n kôô̒ng pơ̭i nô̭i zung foong fủ, hi̒nh thức hấp zâ̭n, ta̭w ản khức hút dă̭c biḙ̂t cho lḙ̂ hô̭i, kóp fâ̒n la̒ nối bâ̭t hô̒n kốt kuố văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh. Chăng chí zoong têểnh ta̒n thănh âm ỉ ngiḙ̂ zúp tôn binh zả tli̭ kuố âm nha̭c zân tôô̭c, ta̒n nô̭i zung thi liên kwan têểnh âm nha̭c tliê̒n thôổng nhơ xéc puô̒, hát dổi, bán âm… i ta̒ ta̭w ẩn tươ̭ng khu, kóp fâ̒n kwan tloo̭ng paw thă̒nh kôông kuố lḙ̂ hô̭i. Diến hi̒nh nhơ nô̭i zung thi xéc puô̒, tloong 3 ngă̒i ziḙ̂n tha lḙ̂ hô̭i tlớ thă̒nh "kôô̭c nam châm” thu hút xư̭ kwan tâm kuố kho̭m mo̭l zân pơ̭i zu kheéch. Mô̭i bu̒ng Mươ̒ng tê̒w kỏ ta̒n kác fâ̒n thi tâ̒i bán xắc. Mô̭i mo̒ ba̒i thi i tả zoong têểnh ta̒n thănh âm, la̒n diḙ̂w khác ha̒ kuố âm nha̭c tliê̒n thôổng, kóp fâ̒n tôn binh hô̒n kốt kuố văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Pên keḙnh di̭, ta̒n kác fâ̒n thi hát khươ̭ ngḙ̂ nhân tiêw biếw têểnh pớ 4 hwiḙ̂n La̭c Xơn, Tân La̭c, Kaw Foong, Kim Bôi nhâ̭n ản kố bṷ nôô̒ng nhiḙ̂t kuố kho̭m pa̒ kon. Tloong văn hwả kuố mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh, hát dổi la̒ hi̒nh thức dổi dáp, zaw zwiên kwa lơ̒i ka, thiểng hát khươ̭ ôông tưở pơ̭i ỉ pả. Hi̒nh thức xinh hwa̭t văn ngḙ̂ zân zan ni̒ kỏ pớ nga̒n tơ̒i mâ̭n ngă̒i ản lưw zư̭ , fát hwi têểnh zấp ni̒. Tloong ta̒n kác lḙ̂ hô̭i tliê̒n thôổng, mo̭l Mươ̒ng thươ̒ng hát dổi thế hiḙ̂n tâm tư, ti̒nh kám kôô̒ng pơ̭i kải thôốch tloong tâm hô̒n.

Chăng tluổ chi ớ lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ bươ̒ kwa, gi nhâ̭n ớ tư̒ lḙ̂ hô̭I tliê̒n thôổng ản tố tlức tloong tính zi̭p tâ̒w xwwan, ta̒n kác hwa̭t dôô̭ng zaw lưw văn hwả, văn ngḙ̂ i ta̒ zoong têểnh pức tlănh tôống hwa̒ ká mă̒w xắc pơ̭i thănh âm, bươ̒ foong fủ bươ̒ kỏ khức hấp zâ̭n. Dă̭c biḙ̂t, thôông kwa hwa̭t dôô̭ng zaw lưw ỉ ngiḙ̂, kác lḙ̂ hô̭i tliê̒n thôổng kôô̒ng kóp fâ̒n tôn binh bán xắc văn hwả kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh. 

Thew ngḙ̂ nhân ưw tủ Bu̒i Ngoo̭c Thwâ̭n ớ xa̭ Thu Foong (Kaw Foong): kải khiển ôông bươ̒ tư̭ ha̒w, bươ̒ pui khưởng la̒ thôông kwa ta̒n kác thế lwa̭i âm nha̭c tliê̒n thôổng kuố zân tôô̭c nhơ thi hát dổi, xéc puô̒, hát zân ka… hô̒n kốt kuố zân tôô̭c ản thế hiḙ̂n tlo̭n wḙn tloong kuô̭c khôổng zấp ni̒. I nhơ ta̒n kác bu̒ng Mươ̒ng khác, bu̒ng Mươ̒ng Tha̒ng kwêl hương ôông ta̒n kác năm khânh ni tích kư̭c thư̭c hiḙ̂n báw tô̒n bán xắc văn hwả zân tôô̭c kôô̒ng pơ̭i kwiết tâm zi̒n zư̭, fát hwi ta̒n kác zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng. Thôông kwa tư̒ hwa̭t dôô̭ng thiết thư̭c nhơ zaw lưw văn hwả, văn ngḙ̂, tố tlức kâw la̭c bô̭ nổl thể hḙ̂… ôông pui mơ̒ng ản dố hô̒n kốt kuố văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ản zi̒n zư̭ pơ̭i tôn binh. Di̭ chỉnh la̒ nê̒n táng tinh thâ̒n bư̭ng chắc tí ta̒n kác thể hḙ̂ mo̭l Hwa̒ Bi̒nh tiếp tṷc xâi zư̭ng tơ̒i khôổng văn hwả mởi tlêênh kwêl hương thươi thôốch kuố mêê̒nh.


KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.