(HBDT) - Xắc buô̒, kỏ mươ̒ng hôốc la̒ "fươ̒ng chúc", "fươ̒ng xắc buô̒", "fươ̒ng buô̒" la̒ lo̭i hi̒nh hwa̭t dôô̭ng văn hwả - văn ngḙ̂ zân zan, chiê̒n thôổng kuố mo̭l Mươ̒ng thươ̒ng ziḙ̂n tha tloong kác xư̭ kiḙ̂n lởn, ngă̒i hô̭i, lḙ̂, Thết kuố zân tôô̭c. Dă̭c biḙ̂t baw zi̭p Thết, khâw Thết Nămmởi, fươ̒ng buô̒ thươ̒ng tố chức di xắc buô̒ tloong kác za di̒nh tloong la̒ng. Fươ̒ng buô̒ di dêểnh no thiểng chiêng rô̭n vang, ta̭w khôông khỉ ngă̒i xwân thươi bui, rô̭n ra̒ng.
Fươ̒ng buô̒ ớ fươ̒ng Kwi̒nh Lâm (TF Hwa̒ Bi̒nh) di chúc Thết va̒ tlấi hô̭i dâ̒w năm.
Thew Ngḙ̂ nhân Ưu tủ Dinh Thi̭ Tháw, fươ̒ng Ki̒ Xơn (TF Hwa̒ Bi̒nh) cho mắt: Ha̒ng năm, kứ zi̭p Thết, mưư̒ng nha̒ mởi, mo̭l tloong mươ̒ng de̒ tâ̭p chung la̭i tâ̭p buô̒, lâ̭p thee̒nh fươ̒ng buô̒di zôô̭ng, chúc kha̒ nhửng kẳi thôốch dḙp. Nét dă̭c xắc kuổn hút kuố lo̭i hi̒nh ni̒ la̒ mo̭i hă̒nhđôô̭ng, kứ chí, thải dô̭ dê̒w biếw hiḙ̂n kwa thiểng hát... Dô̭c dảw nhất la̒ ma̒n hát dổi dáp kuố fươ̒ng buô̒ va̒ chú nha̒, thế hiḙ̂n ta̒i ưửng tác kuố dôi bên. Kác kâw hát dê̒w zo xư̭ tư̭ xảng tác kuố 2 bên tlêênh nê̒n táng chiê̒n thôổng zân ka Mươ̒ng va̒ bổi kắnh thư̭c tể ta̭i nơi xắc buô̒.
Xắc Buô̒ la̒ lo̭i hình xinh hwa̭t dâ̒w xwân chiê̒n thôổng vươ̒ la̒ khôông zan văn hwả za di̒nh, kôô̭ng dôô̒ng. Vươ̒ deẻnh chiêng, vươ̒ xảng tác ngẩw hưửng nhửng lơ̒i hát chúc tuṷng kuô̭c khôổng ro ẩm va̒ muô̒ xwân thươi dḙp. Fươ̒ng buô̒ zưởi xư̭ zẩn zắt kuố ôông tlu̒m la̒ ngươ̒i am hiếw kác ba̒i chiêng va̒ zói dổi dáp, kỏ ta̒i ưửng xứ. Za chiêng xắc buô̒ ít thi̒ 4-5 chiêng, dấi fủ kỏ 12 chiêng kf kác chiêng chót, chiêng bôô̒ng, chiêng khâ̒m...
Khâw nga̒i môô̒ng 1 Thết, fươ̒ng buô̒ bắt dâ̒w di chúc thết kác za di̒nh tloong la̒ng. Tlước khi di fươ̒ng buô̒ tâ̭p chuung ớ tl tâm la̒ng deẻnh chiêng bui lênh, rô̒i di dêểnh kác nha̒ tloong la̒ng. Fươ̒ng buô̒ vươ̒ di vươ̒ deẻnh kác ba̒i chiêng khác kha̒, dêểnh nha̒ ngăi thi̒ dṷm la̭i dẻnh diḙ̂u fát tác, tlu̒m fươ̒ng buô̒ kất thiểng hát fát tác - chúc thết za chú. Chú nha̒ tha vớ kướ cho baw nha̒, doỏng ra̭w, kỏ khi ro̭n vâm dỏn fươ̒ng buô̒. Fươ̒ng buô̒ deẻnh nhê̒w ba̒i chiê̒ng nhơ: di da̒ng, bôông tlẳng, bông wa̒ng, dom 2, dom 3....
Mối năm khi Thết dêểnh, xwân wê̒l, khắp kác ảng khả kuô la̒ng mươ̒ng dê̒w vang lêênh thiểng chiêng, diḙ̂w hát xắc buô̒ bui rô̭n, kâ̒w cho môô̭ch năm mởi bi̒nh an, hă̭nh fúc.
Ngỏ paw tlang fṷc mo̭l ỉ pả, kỏ thế ản dố ta̒n nét văn hwả kuố zân tôô̭c Mươ̒ng, Thải, Zaw, Môông…
Tloong 2 ngă̒i 12 – 13/4 (tức ngă̒i 15 – 16/3 âm li̭ch), thi̭ tlẩn Vṷ Bán, hwiḙ̂n la̭c Xơn tố tlức lḙ̂ hô̭i dê̒ Tlươ̒ng Kha̭ năm 2025. Lḙ̂ hô̭i ản la̒ la̭i pớ năm 2019, tố tlức di̭nh ki̒ 3 năm/lâ̒n tí dáp ửng nhu kâ̒w văn hwả, tinh thâ̒n kuố mo̭l zân, kóp fâ̒n báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ zi xán.
Văn hwả Mươ̒ng la̒ môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw tloong pức tlănh tư̒ mă̒w kuố nê̒n văn hwả Viḙ̂t Nam. Ngẳm ản ho̭ zả tli̭ kuố zi xán, tloong nô̭ lư̭c báw tô̒n zi xán văn hwả Mươ̒ng, tư̒ kả nhân i ta̒ toỏng kóp tảng kế. Pớ ta̒ lô, ta̒n mo̭l dam mê văn hwả Mươ̒ng i ta̒ la̒ tư̒ hwa̭t dôô̭ng báw tô̒n, kóp fâ̒n zư̭ zi̒n kho ta̒ng zi xán văn hwả bươ̭t thơ̒i zan.
Zân tôô̭c Mươ̒ng la̒ môô̭ch tloong ta̒n zân tôô̭c thiếw khổ ká ớ Viḙ̂t Nam, tâ̭p tlung tlú iểw ớ tính Hwa̒ Bi̒nh. Văn hwả Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh la̒ kho ta̒ng zi xán foong fủ, cho dố bán xắc dôô̭c dảw kuố zân tôô̭c Mươ̒ng. Kôô̒ng pơ̭i hơn 63% zân khổ kuố tính la̒ mo̭l Mươ̒ng, zân tôô̭c Mươ̒ng i ta̒ xán xinh pơ̭i zư̭ ản tư̒ zả tli̭ văn hwả dă̭c xắc, la̒ dêênh bán xắc tluổ. Zi xán văn hwả kuố mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh la̒ ta̒i xán bô zả, la̒ kốt kuố bán xắc zân tôô̭c, cho dố ản tơ̒i khôổng tinh thâ̒n foong fủ kâ̒n ản báw tô̒n pơ̭i fát hwi tloong tơ̒i khôổng hiḙ̂n da̭i.
Ngă̒i 26/3/2025, Hô̭i dôô̒ng bi̒nh cho̭n, tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tiếw biếw xwất xắc 50 năm khăw ngă̒i dất nước thôổng nhất (30/4/1975 - 30/4/2025) ban hă̒nh thôông bảw khổ 35/TB-HĐBC wê̒l kết kwá bi̒nh cho̭n pơ̭i dê̒ kứ tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tính Hwa̒ Bi̒nh tiêw biếw xwất xắc 50 năm khăw ngă̒i dất nước thôổng nhất Thew di̭, la̒ kể hwă̭ch kuố Ban thươ̒ng bṷ Tính wí pơ̭i WBNZ tính Hwa̒ Bi̒nh wê̒l ta̒n hwa̭t dôô̭ng tôống kết 50 năm nê̒n văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t Viḙ̂t Nam khăw ngă̒i dất nước thoỏng nhất, tloong di̭ tố tlức bi̒nh cho̭n, tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tiêw biếw, xwất xắc 50 năm.
Tlỉnh thức bớ kướ pớ khảng 2/2025, Khu zu li̭ch xinh thải Ngo̒l Hwa̒ (PriorBay Resort) thuô̭c xa̭ Xuổi Hwa (Tân La̭c) thu hút zu kheéch têểnh khảm fả, tlái ngiḙ̂m ta̒n xán fấm zu li̭ch dắng kấp, dôô̭c dảw pơ̭i hấp zâ̭n.
