Văn hwả - Zu li̠ch

Tiếp khức cho hwiḙ̂n Tân La̭c fát chiến zu li̭ch

Thử răm, 23/3/2023 | 3:55:50 Khwô̠ng

(HBDT) - Tân la̭c la̒ 1 tloong 4 vuu̒ng mươ̒ng lởn kuố tính - vuu̒ng dất zâ̒w tiê̒m năng dớ fát chiến zu li̭ch, kỏ bán xắc văn hwả Mươ̒ng dôô̭c dảw, ko̒n lưw zư̭ nhê̒w tloong xinh hwa̭t, dơ̒i khôổng, kắnh kwan thiên nhiên thươi dḙp, khỉ hâ̭w tloong lee̒nh, kuổn hút... Nhưửng năm khânh ni, hwiḙ̂n da̒ kỏ nhưửng zái fáp kṷ thế dớ khai thác tiê̒m năng, fát chiến zu li̭ch.


Lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ zân tôô̭c Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh năm 2023 ản tố chức ta̭i hwiḙ̂n Tân La̭c kwi tṷ 4 mươ̒ng tiếp tṷc tôn vinh, khắng di̭nh zả tli̭ văn hwả dớat tliến zu li̭ch. 

Dôô̒ng chỉ Bu̒i Minh Hôô̒ng, Tlươngs foo̒ng VH-TT hwiḙ̂n cho mắt: Hwiḙ̂n da̒ ban hă̒nh ngi̭ kwiết va̒ dê̒ ản fát chiến zu li̭ch bớ năm 2016. Thew rỉ, dê̒ tha di̭nh hưởng, zái fáp kṷ thế tiên chiê̒n, kwáng bả kác lḙ̂ hô̭i chiê̒n thôổng, văn hwả kác zân tô̭c va̒ zănh thẳng tlêênh diḙ̂ ba̒n, xâi zưư̭ng xán fấm zu li̭ch bă̒ng wiḙ̂c lan twá kác zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng dôô̭c dảw, dă̭c xắc gẳn kôô̒ng báw vê̒ kắnh kwan, môi tlươ̒ng, kái thiḙ̂n dơ̒i khôổng nhân zân.

To̒n hwiḙ̂n kỏ 11 zi tích ản kôông nhâ̭n, gô̒m 6 zi tích kấp kwuốc za, 5 zi tích kấp tính. Nhân zân ko̒n lưw zư̭ hơn 2.200 chiêng Mươ̒ng; 579 bô̭ nha̭c kṷ zân tôô̭c (ôổng ôi, ôổng khảw); khwáng 4.800 bô̭ tlang fư̭cân tôô̭c Mươ̒ng. Dêểnh chi̒ ni̒ kác zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng da̒ ản kôông nhâ̭n nhơ: Zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng, chiêng Mươ̒ng, kác xán fấm thú kôông, lḙ̂ hô̭i chiê̒n thôổng ta̭w rêênh zả tli̭ văn hwả dă̭c chưưng, dâ̭m dâ̒ bán xắc zân tôô̭c...

Twi tiê̒m năng rất lởn, dớ hiḙ̂n thức hwả thee̒nh kác xán fấm zu li̭ch kôô̒ng hwiḙ̂n Tân La̭c ko̒n nhê̒w khỏ khăn, nhất la̒ nguô̒n lư̭c dâ̒w tư xâi zưư̭ng kết kẩw ha̭ thơ̒ng zu li̭ch 3 xa xa̭ vuu̒ng tloo̭ng diếm zu li̭ch vuu̒ng kaw Vân Xơn, Kwiết Chiển, Ngố Luông mă̭c zu̒ da̒ ản dâ̒w tư, dêểnh chi̒ ni̒ kơ xớ ha̭ thơơ̒ng, ảng khả zaw thôông thuổng kấp, ắnh hướng nhê̒w dêểnh wiḙ̂c khai thác tiê̒m năng zu li̭ch ta̭i kác diḙ̂ fương ni̒. Ảng khả lêênh diếm dôô̭ng Nam Xơn fái kwa khwáng 1 km rưư̒ng, chú iểw men thew huôi ngươ̒i zân di, kác tlang thiết bi̭ ớ ni i da̒ ngưư̒ng hwa̭t dôô̭ng, ko̒n rất ít kheéch dêểnh tham kwan. 

Nhă̒m hổ chơ̭ Tân La̭c fát chiến zu li̭ch, Ban Thươ̒ng vṷ Tính wí da̒ ban hă̒nh Ngi̭ kwiết xổ 13-NQ/TU ngă̒i 17/10/2022 wê̒l xâi zưư̭ng kác xa̭ vuu̒ng kaw hwiḙ̂n Tân La̭c thee̒nh khu zu li̭ch kấp tính baw năm 2030, tâ̒m nhi̒ndêểnh năm 2050. UBNZ tính da̒ ban hă̒nh dê̒ ản thư̭c hiḙ̂n ngi̭ kwiết.Ni la̒ kơ hô̭i rất lởn dớ Tân La̭c fát chiến kác lo̭i hi̒nh zu li̭ch, xâi zưư̭ng kác xán fấm zu li̭ch fṷc vṷ zu kheéch, nơơng kaw kuô̭c khôổng ngươ̒i zân gẳn kôô̒ng báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ văn hwả tốt dḙp kuố diḙ̂ fương.

KÁC TIN KHÁC

Bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c tối thăi nhơ̒ mô hi̒nh zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng
Lưw zư̭ bán xắc văn hwả Hwa̒ Bi̒nh
Thiêng liêng Lḙ̂ Kă̒w ngư, thá hwa dăng tlêênh khôông Da̒
Báw ta̒ng Zi xán văn hwả Mươ̒ng lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Xa̭ Hơ̭p Tiển zư̒ bán xắc văn hwả zân tô̭c Mươ̒ng

Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t ti têểnh bu̒ng khỏ - Lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.