(HBDT) - Kỏ li̭ch xứ vuu̒ng dất ha̒ng ngi̒n năm, zân xổ khwáng 14 va̭n, zân tôô̭c Mươ̒ng chiểm 91%, La̭c Sơn kỏ Mươ̒ng Wang dơ̒i khôổng văn hwả rất foong fủ, dă̭c xắc.
Ngươ̒i zân vuu̒ng Mươ̒ng Vỏ, xạ Nhân Ngiḙ̂ (La̭c Xơn) luw zư̭ nét văn hwả dḙp tloong kuô̭c khôổng thươ̒ng ngă̒i kwa tlang fṷc va̒ ấm thư̭c chiê̒n thôổng.
Foong fủ kác zi xán văn hwả vâ̭t thế
Môô̭ch tloong nhửng zi xán văn hwả (ZXVH) vâ̭t thế tiêw biếw , dôô̒ng thơ̒i la̒ zi tích kháw kố hoo̭c kấp kwuốc za, dỏ la̒ zi chí kháw kổ hoo̭cMải dả la̒ng We̒nh, hang xỏm Tla̭i.
Kwa thôổng kê wê̒l văn hwả vâ̭t thế tlêênh diḙ̂ ba̒n kỏ hḙ̂t hôổng 16 zi tích li̭ch xứ - văn hwả, zănh lam thẳng kắnh da̒ ản kác kấp kôông nhâ̭n, 188 zi tích va̒ zănh lam thẳng kắnh kấp hwiḙ̂n ản tính kiếm kê dươ baw zwănh xắch khwănh vuu̒ng báw vḙ̂.
Chái kwa nhê̒w thơ̒i zan, kác zi tích, zănh lam, thẳng kắnh da̒ va̒ dang ản tôn ta̭w, tu bố, dáp ưửng nhu kâ̒w văn hwả tinh thâ̒n cho nhân zân, kóp fâ̒n fát chiến KT-XH, nhơ: zi tích di̒nh Kối - xa̭ Vṷ Bi̒nh; di̒nh Khỏi, xa̭ Ân Ngiḙ̂; di̒nh Khênh xa̭ Văn Xơn; zi tích tích li̭ch xứ kắch ma̭ng Tâi Tiển - xa̭ Thươ̭ng Kôốc. Kôông tác xưw tâ̒m, kiếm kê, báw kwán, tlưưng bă̒i hiḙ̂n vâ̭t ản kwan tâm.
Dă̭c xắc zả tli̭ văn hwả fi vâ̭t thế
Hát zân ka Mươ̒ng la̒ ZXVH fi vât thế nhơ hát thươ̒ng rang, bô̭ meḙnh, hát dúp ziḙ̂n tha ha̒ng ngă̒i tloong dơ̒i khôổng xinh hwa̭t,nhất la̒ tloong dảm kưởi, hô̭i he̒. Tlêênh diḙ̂ ba̒n ka̭ ni̒ kỏ khwáng 300 ngḙ̂ nhân hát zân ka. Kỏ nhưửng ngḙ̂ nhân kỏ zoo̭ng hát kuổn hút mo̭l iểng nhơ: Kwắch Thi̭ Lon, Bu̒i Thi̭ Niê̒n, Bu̒i Li̭ch, Bu̒i Văn Chính... Kwả chi̒nh gi chép ta̒i liḙ̂w, xưw tâ̒m, kwăi video, zo ngḙ̂ nhân ưw tủ Bu̒i Hwi Vo̭ng va̒ kác thă̒nh viên da̒ xưw tâ̒m hơn 100 kuô̭c, lưw zư̭ hơn 1.000 GB hi̒nh ắnh, thu âm, video.
Thơ̒i zan kwa, kấp wí,chỉnh kwiê̒n, dwa̒n thế kác kấp tlêênh diḙ̂ ba̒n da̒ kwan tâm dêểnh wiḙ̂c báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c. UBNZ hwiḙ̂n vớ kác lớp ră̭i chiêng Mươ̒ng, chư Mươ̒ng, mâl tle daanh; thă̒nh lâ̭p 24 dô̭i thôông tin tiên chiê̒n xa̭, 5 kâw la̭c bô̭ hát thưởngang, bô̭ meḙnh; 1 kâw la̭c bô̭ Mo Mươ̒ng; 3 kâw la̭c bô̭ thơ ka; 252 dô̭i văn ngḙ̂ xỏm, fổ; fṷc zưư̭ng 10 lḙ̂ hô̭i chiê̒n thôổng; 16 zi tích ản kôông nhâ̭n; lưw zư̭ tlêênh 12.000 ngôi nha̒ xa̒n Mươ̒ng va̒ hơn 3.000 chiêng Mươ̒ng, kóp fâ̒n báw tô̒n kác zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng.
Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.
Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.
Vươ̒ la̒ diếm kă̭p văn hwả, kác kâw la̭c bô̭ (KLB) báw tô̒n fát hwi zả tli̭ văn hwả tlêênh diḙ̂ ba̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn ko̒n lad dươ̭c thưư̭c hă̒nh, môi tlươ̒ng cho ngḙ̂ nhân, nhưửng ngươ̒i am hiếw va̒ iêw thích văn hwả zân tôô̭c xinh hwa̭t, tâ̭p liḙ̂n, tlaw dối kinh ngiḙ̂m, ki̭ năng va̒ chiê̒n ră̭i cho thể hḙ̂ tlé.
Tính Hwa̒ Bi̒nh ản hăi dẳi têểnh la̒ bu̒ng tất kỏ bê̒ tă̒i li̭ch xứ, văn hwả, môô̭ch tloong ta̒n kải tlă̭ng kuố mo̭l Viḙ̂t kố, kư tlủ ớ tơ̒ tính khải Bắc mé ta̭p tlung kho̭m nhất ớ tính Hwa̒ Bi̒nh kôô̒ng nê̒n "Văn Hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng i ta̒ kết tinh dêênh kải thôốch kuố bu̒ng tất, kon mo̭l Hwa̒ Bi̒nh
Hwa̒ Bi̒nh la̒ bu̒ng tất kố pớ mâ̭n ngă̒i, kôô̒ng pơ̭i ta̒n tlải khṷ pôl nổl doo̭c thew hưởng Dôông Nam, ti tôi pơ̭i tlải khṷ Tlươ̒ng Xơn ớ pên khải Tâi i ta̒ la̒ tha dêênh tư̒ bô̒n diḙ̂, thung lṷng kôô̒ng hḙ̂ thôổng, thư̭c bâ̭t foong fủ. Ngăl pớ thơ̒i tiê̒n xứ, kon mo̭l i ta̒ khởm té tha khôổng ớ nơi ni̒ tlêênh meénh tất ni̒, tí la̭i môô̭ch nê̒n văn hwả nối thiểng thể zởi - "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” (VHHB).
