(HBDT) – Ớ 2 Hang Kiên, Pa̒ Ko̒ thuô̭c wiḙ̂n Mai Châw, ngê̒ chuông thố kấm kuố mo̭l Mông kỏ nét dă̭c chưng, ản lưw zư̭ chiê̒n la̭i rất lô dơ̒i. Mởi ni ớ Pa̒ Ko̒ Kon thuô̭c xa̭ Pa̒ Ko̒ da̒ ản kấp Bă̒ng kôông nhâ̭n la̒ng ngê̒ zḙ̂t thố kấm chiê̒n thôổng, tlớ thee̒nh 1 tloong 4 la̒ng nghê̒ tlêênh to̒n wiḙ̂n Ma̭i Châw ản kôông nhâ̭n.

Kṷ ba̒ Xu̒ng I Ziê kế la̭i: Thew kố tích, kâl lanh va̒ kâl cha̒m, lanh la̒ chẩw, cha̒m la̒ vơ̭. Bái lanh nhuô̭m bă̒ng bô̭c cha̒m la̒ cho mâ̒w ăn baw tẩm bái ó fai mâ̒w. Thew thơ̒i zan, zu̒ bái lanh da̒ ku vẩn ko̒n mâ̒w cha̒m zâ̒m. Ni chính la̒ 2 lo̭i ngwiên liḙ̂w la̒ rêênh wẳl ảw zân tô̭c Mông

 


Fṷ nư̭ xỏm Pa̒ Ko̒ Kon, xa̭ Pa̒ Ko̒, Mai Châw zởi thiḙ̂w xán fấm dô̭c dảw kuố zân tô̭c Mông la̒ bớ khươ̭i lanh tư̭ nhiên. 

Tlước ni wiḙ̂c zḙ̂t, thêw kuố ngươ̒i Mông zu̒ng dơ măi chang fṷc, baw wiḙ̂c kưởi, wiḙ̂c tang. Năi thi̭ tlươ̒ng fát chiến, nhê̒w xán fấm da̒ thee̒nh ha̒ng hwả. Bớ năm 2015 dêểnh ka̭ ni̒ ngươ̒i zân tloong xỏm da̒ ỉ thức ản wiḙ̂c báw tô̒n, fát hwi bán xắc zân tô̭c mêê̒nh, lươ̭ cho̭n xâi zư̭ng la̒ng ngê̒ la̒ hưởng dủng, bê̒n vưng. Ká xỏm kỏ 44 hô̭, kỏ 39 hô̭ la̒ ngê̒. Wiêch hưởng zẩn chiê̒n ngê̒ cho kon chẩw ản koi tloo̭ng. Nhửng ngươ̒i mắt ngê̒, kác ngḙ̂ nhân chiê̒n ngê̒ tlư̭c tiếp cho kon chẩw. Thể hḙ̂ tiếp nổl chi̒ ni̒ tiêw biếw la̒ kác eenh chi̭ Muô̒ I Gảnh dé năm 1967, Xu̒ng A Khiê dé năm 1971, Muô̒ I Khô dé năm 1963, Xu̒ng I Vảng dé năm 1982, Muô̒ I Zai dé năm 1971 ku̒ng nhê̒w ủn ma̭ng tloong xỏm dang chung thăi fát chiến ngê̒ zḙ̂t kwê hương mêê̒nh.

Kỏ 20 khung kứi hwa̭t dôô̭ng thươ̒ng xwiên, kác xán fấm dê̒w ản zḙ̂t bă̒ng khươ̭i lanh, hwa văn thêw măi kỏ nhê̒w hwa̭ tiết, hi̒nh ánh dă̭c xắc mang dă̭c chưng văn hwả Mông. Xán fấm chú iểw kuố la̒ng ngê̒ la̒ wẳl, ảw Mông va̒ môô̭ch xố xa̒n fấm kác. Xán fấm kuố la̒ng ngê̒ ản thi̭ tlươ̒ng tloong va̒ wa̒i nước ươ chuô̭ng, dă̭c biḙ̂t la̒ Châw Âw. Xán fấm kuố la̒ng da̒ tham za hô̭i chơ̭ ha̒ng thố kấm chiê̒n thôổng kác tính fiể Bắc za̒nh cho ngươ̒i nước wa̒i ta̭i tha̒nh fổ Ha̒ Nô̭i, Hô̒ Chỉ Minh, Ngḙ̂ an, Da̒ Nă̭ng nhă̒m kwáng bả xán fấm, kết nổl thi̭ tlươ̒ng

Thew dôô̒ng chỉ Xu̒ng A Máng, Chú ti̭ch UBND xa̭ Pa̒ Ko̒: Ka̭ ni̒ kác ngḙ̂ nhân, thơ̭ zói tloong la̒ dang tiép tṷc thi̒m hiếw, xảng ta̭w va̒ kái tiển kác mâ̭w hwa văn kỏ dă̭ chưng zân tô̭c Mông cho kác chang fṷc, dô̒ zu̒ng xán fấm zḙ̂t. Bớ năm 2015 dêểnh ka̭ ni̒ , bi̒nh kwân zả tli̭ zwanh dổi vởi nga̒nh ngê̒ nôông thôn, tloong dỏ kỏ ngê̒ zḙ̂t thố kấm da̭t 560 – 650 tliḙ̂w dôô̒ng/ năm, thu nhâ̭p 210 – 250 tliḙ̂w dôô̒ng/ năm. Tí lḙ̂ nga̒nh ngê̒ nôông thôn chiểm khwáng 41,4% zả tli̭ xán xwất, zwanh thu. 31% tôống thu nhâ̭p la̒ kác nga̒nh ngê̒. Kác xán fấm kuố ngê̒ zḙ̂t thố kấm zoong la̭i thu nhâ̭p dảng kế cho ngươ̒i zân, thu hút kheéch zu li̭ch dêểnh xỏm, nơng kaw dơ̒i khôông nhân zân.

P.V


KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.