500 ngḙ̂ nhân va̒ fṷ nư̭ zân tôô̭c Mươ̒ng tư̭ ha̒w tli̒nh tẩw chiêng tloong lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ zân tôô̭c Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh năm 2023.

Mo̭l Mươ̒ng hwa̒ Bi̒nh nỏi chuung dê̒w koi tloo̭ng chiêng. Thiểng chiêng la̒ linh hô̒n văn hwả zân, ngân dêểnh 3 thơơ̒ng tlơ̒i, dêểnh dất mươ̒ng Ma. Thiểng chiêng thôông linh hôốc bổ dả, ră̒ng: "Măng thiểng chiêng ni̒ ban ngă̒i mắt khả ăn khả oỏng, ban dêm mă̭t huôl thuổng, khả lêênh..." Mo̭l Mươ̒ng da̒ ngẩm âm thănh rỉ bớ tloong tlôô̭ng mḙ̂. Khì tha dơ̒i thiểng chiêng bảw tin bui, khi̒ wê̒l kôô̒ng dất,thiểng chiêng dươ khả. Ni la̒ lo̭i hi̒nh ngḙ̂ thwâ̭t dă̭c xắc, fố biển, kỏ khức lan twá nhất tloong dơ̒iổnh văn hwả Mươ̒ng, ko̒n la̒ "kuố kwỉ, wải thiêng", la̒ khôông zan văn hwả thế hiḙ̂n nhưửng zả tli̭ tâm linh xâw xắc.

Tloong nha̒ kuố Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Bu̒i Ngo̭c Thwâ̭n (xỏm Bưng 1, xa̭ Thu Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong), dươ̭c tlang tloo̭ng nhất kỏ tlew môô̭ch bô̭ chiêng. Ôông Thwâ̭n kwan niḙ̂m: "La̒ mo̭l Mươ̒ng fái mắt deẻnh chiêng", ôông Thwâ̭n zô̒n tâm hwiết cho wiḙ̂c chiê̒n ră̭i deẻnh chiêng, ră̭i bớ kắch deẻnh chiêng, kắch xắch chiêng, fân nhi̭p, kám thṷ thiểng chiêng, kác la̒n diḙ̂w chiêng... Vởi moong muổn lan twá ti̒nh iêw chiêng Mươ̒ng, ôôngBu̒i Ngoo̭c Thwâ̭n tham za tích kư̭c baw kác chương chi̒nh, kể hwă̭ch kuố hwiḙ̂n nhă̒m báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ văn hwả chiê̒n thôổng, tloong rỉ kỏ văn hwả chiêng Mươ̒ng.

Tloong nha̒ kuố Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Bu̒i Ngo̭c Thwâ̭n (xỏm Bưng 1, xa̭ Thu Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong), dươ̭c tlang tloo̭ng nhất kỏ tlew môô̭ch bô̭ chiêng. Ôông Thwâ̭n kwan niḙ̂m: "La̒ mo̭l Mươ̒ng fái mắt deẻnh chiêng", ôông Thwâ̭n zô̒n tâm hwiết cho wiḙ̂c chiê̒n ră̭i deẻnh chiêng, ră̭i bớ kắch deẻnh chiêng, kắch xắch chiêng, fân nhi̭p, kám thṷ thiểng chiêng, kác la̒n diḙ̂w chiêng... Vởi moong muổn lan twá ti̒nh iêw chiêng Mươ̒ng, ôôngBu̒i Ngoo̭c Thwâ̭n tham za tích kư̭c baw kác chương chi̒nh, kể hwă̭ch kuố hwiḙ̂n nhă̒m báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ văn hwả chiê̒n thôổng, tloong rỉ kỏ văn hwả chiêng Mươ̒ng.

Tloong fa̭m vi to̒n tính, chiêng Mươ̒ng dang ản zư̭ zi̒n, fát hwi zả tli̭ dớ xưửng tâ̒m Zi xán văn hwả fi vâ̭t thế kấp kwuốc za. Thew xổ liḙ̂w kiếm kê kuố ngă̒nhVH-TT&ZL: To̒n tính ko̒n lưw zư̭ ản tlêênh 11.000 kẳi chiêng... Dảng mơơ̒ng la̒ nhửng năm khânh ni , kôô̭ng dôô̒ng mo̭l Mươ̒ng da̒ chủ tloo̭ng báw tô̒n va̒ fát hwi zi xán văn hwả ni̒. Chính kẳi ti̒nh kám kuố kôô̭ng dôô̒ng mo̭l Mươ̒ng - chú nhân thẩt xư̭ kuố chiêng Mươ̒ng - da̒ ta̭w tha môi tlươ̒ng "khôổng" chi chiêng Mươ̒ng vang xa, lan twá tlớ thee̒nh bán xắc văn hwả zân tôô̭c tlươ̒ng tô̒n.

KÁC TIN KHÁC

Bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c tối thăi nhơ̒ mô hi̒nh zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng

Lưw zư̭ bán xắc văn hwả Hwa̒ Bi̒nh

Thiêng liêng Lḙ̂ Kă̒w ngư, thá hwa dăng tlêênh khôông Da̒

Báw ta̒ng Zi xán văn hwả Mươ̒ng lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

---

Xa̭ Hơ̭p Tiển zư̒ bán xắc văn hwả zân tô̭c Mươ̒ng

Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t ti têểnh bu̒ng khỏ - Lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.