(HBDT) - Năm 2022, kôô̒ng pơ̭i Tli thức zân zan Li̭ch tle, Lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ (LHKH) zân tôô̭c Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh tỏn bă̒ng kôông nhâ̭n zi xán văn hwả fi bâ̭t thế kuốc za ta̭w ản dẩw môốc xư̭ kiḙ̂n văn hwả dă̭c biḙ̂t kuố tính. Zi̭p xwân Kwỉ Ma̭w 2023, LHKH kấp tính lâ̒n tâ̒w tố tlức kôô̒ng pơ̭i xư̭ hô̭i tṷ kuố 4 Mươ̒ng (Pi, Wang, Tha̒ng, Dôô̭ng) kỏ kwi mô ká nhất pớ tlước têểnh măi, kwa di̭ bô̒i tắp niê̒m tư̭ ha̒w kuố kôô̭ng dôô̒ng zân tôô̭c Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh, thu hút Nhân zân kôô̒ng pơ̭i ha̒ng ba̭n zu kheéch thâ̭p fương wê̒l zư̭ lḙ̂ hô̭i.


Ta̒n kác ngi lḙ̂, nét văn hwả zân zan dôô̭c dảw ản tải hiḙ̂n ớ Lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ zân tôô̭c Mươ̒ng kấp tính.

Pa̒ Bu̒i Thi̭ Zính ớ xỏm Mươ̒ng Lâ̒m, xa̭ Foong Fủ chăng zẩw ản niê̒m pui ka̭ Lḙ̂ hô̭i zân zan tliê̒n thôổng ká nhất kuố mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh ản tôn binh. Pa̒ chiê xé: Tloong tơ̒i khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh pô̭ chung, mo̭l Mươ̒ng Pi pô̭ tluổ, LHKH la̒ nét xinh hwa̭t văn hwả tỉn ngươ̭ng chăng thế thiểw ziḙ̂n tha mô̭i zi̭p Thết têểnh, xwân wê̒l. Kwa mô̭i mo̒ lâ̒n LHKH ản tố tlức, ta̒n tôi hăi dẳi thêm zả tli̭ bô zả kuố zi xán, mắt ươ kwỉ, zư̭ zi̒n, báw tô̒n pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c.

Pô̭ wê̒l nét dă̭c xắc luố lḙ̂ hô̭i ni̒, dôô̒ng chỉ Lưw Hwi Linh, Fỏ Zảm dôốc Xớ Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch nhẩn mă̭nh: LHKH zân tôô̭c Mươ̒ng tính hwa̒ Bi̒nh kỏ pớ ta̒ lô tơ̒i, ti liê̒n pơ̭i nê̒n nôông ngiḙ̂p lôông lo̭ dác, kỏ tư̒ dẩw ẩn kuố văn minh Viḙ̂t kố, zoong ỉ ngiḙ̂ tôn kỉnh ta̒n kác bi̭ thâ̒n linh, tướng nhở ta̒n mo̭l ta̒ kỏ kôông lâ̭p tất, lâ̭p Mươ̒ng, kâ̒w moong ba̭n bâ̭t fát tliến thwâ̭n lơ̭i, muô̒ ma̒ng bô̭i thu, kuô̭c khôổng ẩm do, hă̭nh fúc. Pên keḙnh ta̒n kác ngi lḙ̂, ngi thức tâm linh chăng thế thiểw, lḙ̂ hô̭i ta̭w ản khức hút pớ fâ̒n hô̭i kôô̒ng ta̒nn hwa̭t dôô̭ng văn hwả, văn ngḙ̂, tlo̒ chơi zân zan kỏ nô̭i zung foong fủ, da za̭ng. 

Tảng tlủ ỉ, ớ LHKH zân tôô̭c mươ̒ng năm 2023 kôô̒ng pơ̭i kwi mô kấp tính, ta̒n kác ngi lḙ̂ ản tải hiḙ̂n ho̭ nét pơ̭i tâ̒i tú, tư̒ nét văn hwả zân zan dôô̭c dảw, tiêw biếw ản fô ziḙ̂n: ma̒n zắc chiêng (ziḙ̂n xưởng hôốc hô̒n chiêng) kuố ta̒n kác ngḙ̂ nhân; tli̒nh tẩw chiêng Mươ̒ng kuố hơn 500 ziḙ̂n biên pơ̭i ngḙ̂ nhân; ngi lḙ̂ zoong dâ̭m bán xắc văn hwả, gô̒m: pẳnh nả, tấi kâ̭i, kẻw ko, nẻm ko̒n, teẻnh tuổl, teẻnh máng… kôô̒ng pơ̭i thi xéc puô̒, hát dổi. Ta̒n hwa̭t dôô̭ng thế thaw, văn hwả ziḙ̂n tha xôi nối, ha̒w hửng, la̒ khôổng la̭i nét văn hwả zân zan pớ mâ̭n ngă̒i. lôi hút zu kheéch têểnh pơ̭i ngă̒i hô̭i . Zu kheéch ko̒n ản tlửng kiển kuô̭c thi tli̒nh ziḙ̂n tlang fṷc tliê̒n thôổng; thi taanh laa̭ch, chuông pái thố kấm, tli̒nh ziḙ̂n thú kôông, la̒ dô̒ za zṷng tliê̒n thôổng kuố zân tôô̭c Mươ̒ng hwa̒ paw zoo̒ng mo̭l khấp khớl têểnh pơ̭i khôông khỉ chơ̭ têm Mươ̒ng Pi tlưng pă̒i ta̒n kác xán fấm nôông xán dă̭c tlưng kuố tính.

Dôô̒ng chỉ Dinh Ănh Twẩn, Bỉ thư Hwiḙ̂n wí Tân La̭c cho hăi: Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n kôô̒ng pơ̭i Nhân zân kác zân tôô̭c hwiḙ̂n tư̭ ha̒w la̒ môô̭ch tloong ta̒n kác diḙ̂ fương xứ hư̭w zi xán. Hwiḙ̂n tiếp tṷc kwan tâm twiên tliê̒n, kwáng bả, khwiển khích ỉ thức báw tô̒n pơ̭i tlắch nhiḙ̂m kuố mo̭l zân tloong wiḙ̂c lan twá ti liê̒n pơ̭i thư̭c hă̒nh xinh hwa̭t ớ kôô̭ng dôô̒ng. Kôô̒ng pơ̭i di̭, tlung khức kôô̒ng ta̒n Xớ, ngă̒nh, diḙ̂ fương fổi hơ̭p, ngiên kửw, fát hwi LHKH kuố mo̭l Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh ngă̒i ka̒ng dă̭c xắc, kỏ bi̭ tlỉ xửng tảng tloong tơ̒i khôổng văn hwả tinh thâ̒n kuố dôô̒ng ba̒w mo̭l Mươ̒ng pô̭ tluổ, Nhân zân ta̒n kác zân tôô̭c tloong tính pô̭ chung, kóp fâ̒n tăng khức hấp zâ̭n dổi pơ̭i zu kheéch, zư̭ zi̒n xư̭ foong fủ, da za̭ng kuố kho ta̒ng zi xán văn hwả fi bâ̭t thế kuố tính. 


KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.