(HBDT) - Kôô̒ng pơ̭i bán Lác, hang Lảng, hang Piê̒ng Kém, kâl thi̭ xỏm Mó - kâl zi xán Viḙ̂t Nam gẳn pỏ pơ̭i bu̒ng tất Mươ̒ng Thươ̭ng, xa̭ Chiê̒ng Châw (Mai Châw). Môô̭ch xổ mo̭l la̒ zu li̭ch ớ diḙ̂ fương tang ấp ú la̒ ỉ tướng xâi zư̭ng chuô̭i hwa̭t dôô̭ng tlái ngiḙ̂m kôô̒ng li̭ch tli̒nh kâl thi̭ xỏm Mó - bán Lác - hang Piê̒ng Kém tí kóp fâ̒n zởi thiḙ̂w, kwáng bả wê̒l diếm têểnh Chiê̒ng Châw thươi thôốch, zoong la̭i zả tli̭ li̭ch xứ pơ̭i ză̒w bán xắc văn hwả Thải.


Zu kheéch thew ngỏ kâl thi̭ xỏm Mó, xa̭ Chiê̒ng Châw (Mai Châw) ản binh zănh kâl zi xán Viḙ̂t Nam. 

Nă̒m ớ ngăl pên ta̭ng khả ớ kuổi xỏm Mó, kâl thi̭ kố thṷ nhơ môô̭ch mo̭l khôống lô̒ choo̭ng ớ thắng, bang tlêênh mêê̒nh ta̒n tlâ̒m tích kuố thơ̒i zan. Eenh Ma̭c Văn Kwân, kản bô̭ văn hwả xa̭ Chiê̒ng Châw cho hăi: Tí ản kôông nhâ̭n la̒ kâl zi xán Viḙ̂t Nam, kâl thi̭ ni̒ hô̭i tṷ tâ̒i tú tiêw tlỉ nhơ: moo̭c tư̭ nhiên, khôổng ít nhất 200 năm, to ză̭l, kỏ hi̒nh zảng dă̭c xắc. Kải tảng kế la̒ kâl kỏ zả tli̭ kắnh kwan, văn hwả li̭ch xứ. Zu kheéch têểnh ni chăng khói bất ngơ̒ tlước kải thôốch ki̒ bi̭ kuố kâl thi̭ kha̒ thuối tơ̒i ha̒ng ngi̒n năm, kôốc kâl to têểnh ká chṷc mo̭l uốp chăng tlô̭m, tơ̒ng bảng hă̭ch xu̒ xi̒, gô̒ gê̒, nối u kôô̭c kweenh kôốc kôô̒ng pơ̭i ta̒n lớp po̭ tă̒i tloóc tha tơ̒ng bảng. Khươ̭ thân kâl thi̭ ko̒n khôống tư̒ lô̭ thă̒nh bảng to, ngăl ká ta̒n kee̒nh tlêênh ngo̭n i bảm tlơ̒ng môốc mew, nhuô̭m mă̒w thơ̒i zan.

Mo̭l zân ớ ni thuô̭c lă̒w kâl tliḙ̂n tliê̒n thwiết mâ̭n ngă̒i chă̭c kơ̒ zâ̒m fương Bắc zo Chư xwải Lưw Hư̭w Fúc tlí hwi pớ ta̭ng Môô̭c Châw (Xơn La) tla̒n thuổng, cho kwân xâi zư̭ng dô̒n lwi̭ ớ khu bư̭c kâl thi̭ xỏm Mó tí hoo̒ng chiểm toỏng Mai Châw. Kwân chă̭l ác ti têểnh no bơ bét ta̒i xán kuố zân, ta̒n fả muô̒ ma̒ng, pó ôông tưở tloong mươ̒ng kôô̒ng pơ̭i mo̭l lỉnh ớ ta̒n miểng nả ti kwa, lḙ̂ tlôốc nô̭p cho Chư xwải tí lḙ̂ kôông khăw di̭ tlew lêênh kâl thi̭ tí thi̭ wi. Khăw khi nhâ̭n kôông, chă̭l nả ta̒w hủ pẩm tâ̭p tlung kắch kôốc kâl thi̭ khwáng 200 m wê̒l pên ta̭ng Thănh Hwả. Mô̭i mo̒ khi kwa ni, mo̭l zân tê̒w bô ku̒ng kăm fâ̭n tlước thô̭i ác kuố kwân chă̭c. Cho dêênh, ma̭ nung nẳw ỉ tlỉ tẳnh tuối chă̭c. Kâl thi̭ xỏm Mó tlớ thă̒nh tlủng nhân thô̭i ác môô̭ch thơ̒i.

Têểnh ka̭ thơ̒i Fáp thuô̭c, chă̭c tiếp tṷc pắt bớ pơ̭i tẻm pó mo̭l bô kở, i tẻm tlôốc tlew lêênh kâl thi̭. Kôốc thi̭ tơ̒ng nhuổm mă̒w tó kuố chăng mắt kơ no̒ chiển xi̭ iêw nước. Ta̒n năm chiển tlănh, chă̭c nẻm bom tư̒, kôốc thi̭ kha̒ thă̒nh nơi ho̭p hô̭i zân kwân zu kích, pă̒i binh, bổ tlâ̭n tí chiển dẩw. Kâl chỉnh la̒ tlửng nhân li̭hc xứ tloong hal kuô̭c chiển tlănh kuố zân tôô̭c, la̒ bi̭ kửw tinh che chớ cho zân bán la̒ng.

Khảng 8, khảng 9 la̒ muô̒ thi̭ chỉn, mo̭l zân ti kwa ni i ản hít ha̒ nu̒i hơm ngoo̭ch kuố ta̒n tlải thi̭ hơm. Kâl thi̭ kố thṷ nhơ linh hô̒n kuố mo̭l Thải Mai Châw. Mo̭l zân koi kâl thi̭ la̒ ta̒i xán bô zả pơ̭i tin hă̒ng kâl thi̭ zất linh thiêng. Ngă̒i tlước, kế ká ta̒n kác bi̭ kwan lang ti kwa nơi ni̒ tê̒w fái thuổng ngươ̭ tắch kwa. Ngă̒i măi, paw zi̭p lḙ̂ hô̭i Xên Mươ̒ng ha̒ng năm, thâ̒i mo tlước tiên fái la̒ ngi lḙ̂ kủng ớ kôốc kâl thi̭ khăw di̭ mởi kwăi wê̒l di̒nh la̒ng Bôn la̒ lḙ̂.

Năm 2016, kâl thi̭ xỏm Mó ản binh zănh la̒ kâl zi xán Viḙ̂t Nam. Nhơ̒ ản báw bḙ̂ tốt cho dêênh kâl thi̭ kố thṷ i ko̒n ngwiên wḙn khức khôổng, twá poỏng maách kweenh năm. Mo̭l zân tloong xỏm ka̭ no̒ i fân kôông ha̒ têểnh chăm xoóc, kwét zo̭n. Tlỉnh kwiê̒n diḙ̂ fương tấi mă̭nh twiên tliê̒n, kwáng bả tí mo̭l zân pơ̭i zu kheéch hiếw thêm zả tli̭ kuố tlửng nhân li̭ch xứ, chung thăi báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ li̭ch xứ diḙ̂ fương.


KÁC TIN KHÁC


Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn nhân rôô̭ng mô hi̒nh kác kâw la̭c bô̭ báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả

Vươ̒ la̒ diếm kă̭p văn hwả, kác kâw la̭c bô̭ (KLB) báw tô̒n fát hwi zả tli̭ văn hwả tlêênh diḙ̂ ba̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn ko̒n lad dươ̭c thưư̭c hă̒nh, môi tlươ̒ng cho ngḙ̂ nhân, nhưửng ngươ̒i am hiếw va̒ iêw thích văn hwả zân tôô̭c xinh hwa̭t, tâ̭p liḙ̂n, tlaw dối kinh ngiḙ̂m, ki̭ năng va̒ chiê̒n ră̭i cho thể hḙ̂ tlé.

Tliê̒n thôông hi̒nh ắnh văn hwả, kon mo̭l tính Hwa̒ Bi̒nh

Tính Hwa̒ Bi̒nh ản hăi dẳi têểnh la̒ bu̒ng tất kỏ bê̒ tă̒i li̭ch xứ, văn hwả, môô̭ch tloong ta̒n kải tlă̭ng kuố mo̭l Viḙ̂t kố, kư tlủ ớ tơ̒ tính khải Bắc mé ta̭p tlung kho̭m nhất ớ tính Hwa̒ Bi̒nh kôô̒ng nê̒n "Văn Hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng i ta̒ kết tinh dêênh kải thôốch kuố bu̒ng tất, kon mo̭l Hwa̒ Bi̒nh

Lưw zư̭ zả tli̭ nê̒n “Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng thể zởi

Hwa̒ Bi̒nh la̒ bu̒ng tất kố pớ mâ̭n ngă̒i, kôô̒ng pơ̭i ta̒n tlải khṷ pôl nổl doo̭c thew hưởng Dôông Nam, ti tôi pơ̭i tlải khṷ Tlươ̒ng Xơn ớ pên khải Tâi i ta̒ la̒ tha dêênh tư̒ bô̒n diḙ̂, thung lṷng kôô̒ng hḙ̂ thôổng, thư̭c bâ̭t foong fủ. Ngăl pớ thơ̒i tiê̒n xứ, kon mo̭l i ta̒ khởm té tha khôổng ớ nơi ni̒ tlêênh meénh tất ni̒, tí la̭i môô̭ch nê̒n văn hwả nối thiểng thể zởi - "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” (VHHB).