Văn hwả - Zu li̠ch

Dôô̭c dảw zi tích li̭ch xứ – văn hwả chuô̒ Hang – hang Chuô̒

Thử ba, 26/9/2023 | 7:10:00 Khwô̠ng

(HBDT) – Vé dḙp dôô̭c dảw kuố zi tích li̭ch xứ – van hwả kấp kwuốc za chuô̒ Hang – hang Chuô̒ ớ thôn Á Dôô̒ng, xa̭ Iên Tli̭ (Iên Thwí) la̒ chuô̒ Hang ớ ấn tloong tloong hang khṷ, ko̒n ha̒ng Chuô̒ la̒ thẳng kắnh nối thiểng hang dôô̭ng ớ khươ thuung luṷng fắng. Dă̭c biḙ̂t, chô̒ Hang la̒ chuô̒ thơ̒ Fâ̭t hiểm hoi vuu̒ng dôô̒ng ba̒w Mươ̒ng ớ tính Hwa̒ Bi̒nh.


Baw ngă̒i ră̒m, môô̒ng môô̭ch âm li̭ch ha̒ng khảng, chuô̒ Hang dỏn nhê̒w mo̭l dêểnh kâ̒w bi̒nh an, măl mẳn. 

Baw zi̭p da̒w năm, ngươ̒i zân tloong vuu̒ng va̒ zu kheéch thâ̭p fương dêểnh tham kwan, chiêm bảichuô̒ Hang – hang Chuô̒ rất dôông. Ngă̒i ră̒m, môô̒ng môô̭ch âm li̭ch ha̒ng khảng, nhê̒w ba̒ kon dêểnh va̭n kắnh, thắp hương. Thew lỉ li̭ch zi tích, chuô̒ (thên go̭i khác kuố Văn Kwang dôô̭ng) ản xâi zưư̭ng baw kuổi dơ̒i Lê, dêểnh dơ̒i kác vi̭ vuô Tha̒nh Thải, Khái Di̭nh , Báw Da̭i ản tu bố, xướ xang fâ̒n kiển chuúc kuu̒ng nhơ kác bơơ̭c khṷ lêênh hang. Chuô̒ kỏ 2 ngôi, ngôi bên dam la̒ Tam Báw, ngôi bên chiêw thơ̒ thâ̒n. Tloong chuô̒ kỏ hḙ̂ thôổng tươ̭ng Fâ̭t ta̭c bớ thể kí XVIII.

Dêểnh dươ̭c ni̒, zu kheéch ản ngẳm ngôi chuô̒ bă̒ng kâl ớ tloong hang khṷ, ngỏ 4 chư Hản khắc tlêênh la̒l khṷ "Lăng Tiêw tiếw bích” (Boo̭ch khṷ biếc kaw vút, xương fú mơ̒ áw), kỏ ba̒i thơ̒ ka ngơ̭i dôô̭ng Văn Kwang: Hang dôô̭ng thănh kaw zươ̭ huu̒ng kwan/ Bổn fương chen dưửng châ̭p chu̒ng xan/ Bên Văn Kwang, ngơ̒i ẳnh fuúc/ Dươ bút lêênh dê̒ thơ ta̭c baw khṷ. 

Kỏ vé dḙp ản thiên nhiên ưw da̭i , kỏ ba̒n thăi tô diếm kuố kon mo̭l, kwâ̒n thế zi tích chuô̒ Hang – hang Chuô̒ ngă̒i ka̭ng ản zu kheéch tloong va̒ wa̒i nước mắt dêểnh . Dôô̒ng chỉ Bu̒i Fi Diḙ̂p, Chú ti̭ch UBNZ xa̭ Iên Tli̭ khắng di̭nh: Zi tích luôn ản kấp wí, chỉnh kwiê̒n va̒ nhân zân diḙ̂ fương báw vḙ̂ chu dảw va̒ fát hwi zả tli̭. Ban kwán lỉ zi tích ản kiḙ̂n twa̒n ha̒ng năm. Zi̭p xwân Kwỉ Ma̭w, lḙ̂ hô̭i chuô̒ Hang ản tố chức kwi mô kấp xa̭, kỏ nhê̒w hwa̭t dôô̭ng nhơ: Twâ̒n lḙ̂ văn hwả; Zái boỏng chiê̒n nam mưư̒ng Dáng, mưư̒ng xwân; Hô̭i thaw khwa hoo̭c wê̒l zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng; dêm hô̭i văn hwả ấm thưư̭c… Tloong twâ̒n lḙ̂ thu hút khwáng 10.000 ngươ̒i zân va̒ zu kheéch, tăng kấp 3 lâ̒n xo kác muô̒ lḙ̂ hô̭i tlước. Chỉnh kwiê̒n diḙ̂ fương ta̭w mo̭i diê̒w kiḙ̂n cho ngươ̒i zân va̒ zu kheéch dêênht ham kwan, ngẳm kắnh, dáp ưửng nhu kâ̒w xinh hwa̭t ỉn ngươ̭ng, tinh thâ̒n. Dôô̒ng thơ̒i tăng kươ̒ng zởi thiḙ̂w, kwáng bả văn hwả chiê̒n thôổng, zả tli̭ zi tích li̭ch xứ va̒ thẳng kắnh dêểnh zu kheéch khâânh xa.


KÁC TIN KHÁC

Bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c tối thăi nhơ̒ mô hi̒nh zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng
Lưw zư̭ bán xắc văn hwả Hwa̒ Bi̒nh
Thiêng liêng Lḙ̂ Kă̒w ngư, thá hwa dăng tlêênh khôông Da̒
Báw ta̒ng Zi xán văn hwả Mươ̒ng lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Xa̭ Hơ̭p Tiển zư̒ bán xắc văn hwả zân tô̭c Mươ̒ng

Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t ti têểnh bu̒ng khỏ - Lan hôô̭ng văn hwả zân tôô̭c

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.