(HBDT) - Zee̒nh tlo̭n kuô̭c tơ̒i xưw tâ̒m pơ̭i zi̒n zư̭ chiêng kố, Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Bu̒i Tiển Xô, xa̭ Vi̭nh Tiển (Kim Bôi) ản bỉ la̒ mo̭l "zwiên nơ̭” pơ̭i Chiêng Mươ̒ng. Mê dẳm hô̒n chiêng, ôông khă̭n kha̒ng teẻnh tối tiê̒n pa̭c, thơ̒i zan, kôông khức tí zư̭ zi̒n pơ̭i lan twá nét văn hwả dôô̭c dảw kuố zân tôô̭c Mươ̒ng.


Ngḙ̂ nhân ưw tủ Bu̒i Tiển Xô, xa̭ Vi̭nh Tiển (Kim Bôi) pên ta̒n chiếc chiêng kwỉ zả. 


Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Bu̒i Tiển Xô té năm 1953, kwêl kôốc ớ hwiḙ̂n La̭c Xơn. Năm 17 thuối, ôông thew pổ mḙ̂ chwiến têểnh thôn 168, xa̭ Vi̭nh Tiển. Ngăl pớ khâi ko̒n nhó, tơ̒i khôổng văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng, dă̭c biḙ̂t la̒ thiểng chiêng nhơ môô̭ch mă̭ch nguô̒n tư̭ nhiên ngẩm dâ̒n tloong ôông. Ta̒n năm 90 kuố thế kỉ tlước, paw ka̭ kinh tể dất nước ko̒n hết khức khỏ khăn, tư̒ hô̭ kẳnh thăng paảnh ti ta̒n bô̭ chiêng kố. Chăng dă̒nh loo̒ng tlước xư̭ "chắi mẳw” văn hwả, ôông Xô ka̭ di̭ la̒ kôô̭ng tác biên kuố Dwa̒n Văn kôông tính ta̒ hoong huối tlêênh chiếc xe ta̭p ti khắp khṷ hâ̒ng kuố Hwa̒ Bi̒nh tí thi̒m muô la̭i chiêng. Zu̒ ta̭ng khả ti la̭i khỏ khăn mé tlẳng iểng thiểng chiêng kử hổi thúc, zô̒n zâ̭p, zṷc ôông fái ti. Kỏ lâ̒n, tí lḙ̂ ản 2 chiếc chiêng nhó, ôông bất 3 ngă̒i bươ̭t hơn 100km ta̭ng khả tô̒l khṷ kôô̒ng pơ̭i xói khṷ gô̒ gê̒ wê̒l têểnh hwiḙ̂n Tân La̭c, La̭c Xơn tí muô. 

Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Bu̒i Tiển Xô chiê xé: "Xwất fát pớ dam mê, năm 1970, tôi ti kôông tác ớ chơ̭ Vṷ Bán, hwiḙ̂n La̭c Xơn ản dố mo̭l zân zoong tơ̒ng chiếc chiêng tha chơ̭ paảnh cho dêênh tôi ma̭ muô wê̒l. Kử iểng ớ miểng no̒ paảnh la̒ tôi thi̒m têểnh hói muô. Kỏ ta̒n ka̭ nha̒ chăng kỏ tiê̒n, kinh tể khỏ khăn, tloong nha̒ kỏ 6 - 7 kon po̒, do dam mê mă̭n hê tôi pa̒n pơ̭i bơ̭ paảnh po̒ ti tí zoong wê̒l lưw zư̭ lḙ̂ kải hô̒n chiêng”. 

Pă̒ng tâm hwiết kuố mêê̒nh, ôông Xô i ta̒ xưw tâ̒m ản khwáng 60 chiếc Chiêng Mươ̒ng, tloong di̭ kỏ 38 chiêng kố, 18 chiêng kim, ko̒n la̭i la̒ chiêng thâw. Pớ mươ̒ng Dôô̭ng, thiểng chiêng kuố mo̭l Mươ̒ng ản ôông Xô kóp fâ̒n lưw zư̭ tí hô̒i ngân wang, ngân xa hơn tloong kuô̭c khôổng hiḙ̂n da̭i. Chăng chí xưw tâ̒m, lưw zư̭ chiêng Mươ̒ng, Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Bu̒i Tiển Xô ko̒n la̒ môô̭ch ngḙ̂ xi̭ kỏ tư̒ ta̒i. Ôông hăi dẳi pơ̭i teẻnh zất ẩn tươ̭ng ản khwáng 20 lwa̭i nha̭c kṷ kuố ta̒n zân tôô̭c miê̒n nủi kôô̒ng pơ̭i ká môô̭ch xổ nha̭c kṷ hiḙ̂n da̭i. 

Zấp ni̒, zu̒ thuối kaw, mé kôô̒ng pơ̭i moong hảw lửw zư̭ pơ̭i báw tô̒n ản thiểng Chiêng Mươ̒ng cho thể hḙ̂ tlé, ôông Xô i thươ̒ng ti chwiê̒n dă̭i teẻnh chiêng tlêênh khắp diḙ̂ pa̒n tloong pơ̭i wa̒i hwiḙ̂n. Ôông chí dưới chăng thi̒m ản mo̭l thew hoo̭c, tiê̒n dă̭i ôông chăng pô̭ têểnh khâi no̒. 

Pa̒ Bu̒i Thi̭ Kwiên, kâw la̭c bô̭ Chiêng Mươ̒ng xỏm Thaw Ká, xa̭ Vi̭nh Tiển cho hăi: Pớ ka̭ thă̒nh lâ̭p kâw la̭c bô̭ Chiêng Mươ̒ng, ản Ngḙ̂ nhân Bu̒i Tiển Xô tlư̭c tiếp záng dă̭i, ta̒n kác thă̒nh biên kâw la̭c bô̭ i ta̒ teẻnh ản thă̒nh tha̭w ta̒n ba̒i Chiêng Mươ̒ng”. 

Pă̒ng bổn kiển thức kôô̒ng pơ̭i tẩm loo̒ng nhiḙ̂t hwiết, Ngḙ̂ nhân Bu̒i Tiển Xô i ta̒ chwiê̒n dă̭i cho ha̒ng tlăm mo̭l khắp la̒ng tlêênh, xỏm chơ̒, ta̒n kác xa̭ kuố bu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng hăi dẳi têểnh pơ̭i ươ mển la̒n diḙ̂w chiêng. Tư̒ hoo̭c tlo̒ kuố ôông la̒ hoo̭c xinh ớ ta̒n kác nha̒ tlươ̒ng, ta̒n ô̭i pa̭n tlé. Ta̒n ngă̒i diḙ̂ fương, khu zân kư tố tlức hwa̭t dôô̭ng văn hwả, lḙ̂ hô̭i, ôông khă̭n loo̒ng cho maa̭nh ká bô̭ chiêng kôô̒ng pơ̭i la̒ mo̭l tham za tích kư̭c nhất. 

Dôô̒ng chỉ Bu̒i Văn Nam, Fỏ Chú ti̭ch WBNZ xa̭ Vi̭nh Tiển cho hăi: Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Bu̒i Tiển Xô ka̭ no̒ i la̒ mo̭l ti tâ̒w tloong wiḙ̂c báw tô̒n pơ̭i fát hwi ta̒n kác zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c, tảng pô̭ la̒ la̒ zả tli̭ văn hwả Chiêng Mươ̒ng. Wa̒i wiḙ̂c kôô̒ng la̒ ta̒n hwa̭t dôô̭ng biếw ziḙ̂n ớ diḙ̂ fương, ôông tích kư̭c chwiê̒n dă̭i cho ta̒n thể hḙ̂ tlêênh diḙ̂ pa̒n xa̭. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n toỏng kóp kuố ôông Xô i ta̒ kóp fâ̒n lưw zư̭ văn hwả Chiêng Mươ̒ng nhơ mă̭ch ngâ̒m chắi ma̭i cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

KÁC TIN KHÁC


Tlang fṷc ỉ pả ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ ớ Hwa̒ Bi̒nh

Ngỏ paw tlang fṷc mo̭l ỉ pả, kỏ thế ản dố ta̒n nét văn hwả kuố zân tôô̭c Mươ̒ng, Thải, Zaw, Môông…

Lḙ̂ hô̭i Dê̒n Tlươ̒ng Kha̭ năm 2025

Tloong 2 ngă̒i 12 – 13/4 (tức ngă̒i 15 – 16/3 âm li̭ch), thi̭ tlẩn Vṷ Bán, hwiḙ̂n la̭c Xơn tố tlức lḙ̂ hô̭i dê̒ Tlươ̒ng Kha̭ năm 2025. Lḙ̂ hô̭i ản la̒ la̭i pớ năm 2019, tố tlức di̭nh ki̒ 3 năm/lâ̒n tí dáp ửng nhu kâ̒w văn hwả, tinh thâ̒n kuố mo̭l zân, kóp fâ̒n báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ zi xán.

Zư̭ zi̒n hô̒n kốt zân tôô̭c Mươ̒ng – hă̒nh tli̒nh tiếp nổl pớ tliê̒n thôổng têểnh hiḙ̂n da̭i: Báw tô̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng – pắt nguô̒n pớ dam mê

Văn hwả Mươ̒ng la̒ môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw tloong pức tlănh tư̒ mă̒w kuố nê̒n văn hwả Viḙ̂t Nam. Ngẳm ản ho̭ zả tli̭ kuố zi xán, tloong nô̭ lư̭c báw tô̒n zi xán văn hwả Mươ̒ng, tư̒ kả nhân i ta̒ toỏng kóp tảng kế. Pớ ta̒ lô, ta̒n mo̭l dam mê văn hwả Mươ̒ng i ta̒ la̒ tư̒ hwa̭t dôô̭ng báw tô̒n, kóp fâ̒n zư̭ zi̒n kho ta̒ng zi xán văn hwả bươ̭t thơ̒i zan.

Zư̭ zi̒n hô̒n kốt zân tôô̭c Mươ̒ng – hă̒nh tli̒nh tiếp nổl pớ tliê̒n thôổng têểnh hiḙ̂n da̭i: Wê̒l miê̒n văn hwả Mươ̒ng

Zân tôô̭c Mươ̒ng la̒ môô̭ch tloong ta̒n zân tôô̭c thiếw khổ ká ớ Viḙ̂t Nam, tâ̭p tlung tlú iểw ớ tính Hwa̒ Bi̒nh. Văn hwả Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh la̒ kho ta̒ng zi xán foong fủ, cho dố bán xắc dôô̭c dảw kuố zân tôô̭c Mươ̒ng. Kôô̒ng pơ̭i hơn 63% zân khổ kuố tính la̒ mo̭l Mươ̒ng, zân tôô̭c Mươ̒ng i ta̒ xán xinh pơ̭i zư̭ ản tư̒ zả tli̭ văn hwả dă̭c xắc, la̒ dêênh bán xắc tluổ. Zi xán văn hwả kuố mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh la̒ ta̒i xán bô zả, la̒ kốt kuố bán xắc zân tôô̭c, cho dố ản tơ̒i khôổng tinh thâ̒n foong fủ kâ̒n ản báw tô̒n pơ̭i fát hwi tloong tơ̒i khôổng hiḙ̂n da̭i.

44 tác fấm ản dê̒ kứ tôn binh tác fấm văn ho̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tính Hwa̒ Bi̒nh tiêw biếw, xwất xắc 50 năm khăw ngă̒i dất nước thôổng nhất

Ngă̒i 26/3/2025, Hô̭i dôô̒ng bi̒nh cho̭n, tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tiếw biếw xwất xắc 50 năm khăw ngă̒i dất nước thôổng nhất (30/4/1975 - 30/4/2025) ban hă̒nh thôông bảw khổ 35/TB-HĐBC wê̒l kết kwá bi̒nh cho̭n pơ̭i dê̒ kứ tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tính Hwa̒ Bi̒nh tiêw biếw xwất xắc 50 năm khăw ngă̒i dất nước thôổng nhất Thew di̭, la̒ kể hwă̭ch kuố Ban thươ̒ng bṷ Tính wí pơ̭i WBNZ tính Hwa̒ Bi̒nh wê̒l ta̒n hwa̭t dôô̭ng tôống kết 50 năm nê̒n văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t Viḙ̂t Nam khăw ngă̒i dất nước thoỏng nhất, tloong di̭ tố tlức bi̒nh cho̭n, tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tiêw biếw, xwất xắc 50 năm.

Khảm fả xán fấm zu li̭ch khác la̭, hấp zâ̭n ớ pu̒ng têểnh PriorBay Resort

Tlỉnh thức bớ kướ pớ khảng 2/2025, Khu zu li̭ch xinh thải Ngo̒l Hwa̒ (PriorBay Resort) thuô̭c xa̭ Xuổi Hwa (Tân La̭c) thu hút zu kheéch têểnh khảm fả, tlái ngiḙ̂m ta̒n xán fấm zu li̭ch dắng kấp, dôô̭c dảw pơ̭i hấp zâ̭n.