Tloong zi xán văn hwả ta̒n kác zân tôô̭c Viḙ̂t Nam, zi xán văn hwả Mươ̒ng kỏ dẩw ẩn dâ̭m nét ớ tư̒ li̭nh bư̭c. Tí zởi thiḙ̂w pơ̭i tôn binh ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng, mởi ni, Báw ta̒ng tính tố tlức tlưng pă̒i hiḙ̂n bâ̭t pơ̭i tlú dê̒ "Tlẳng iểng thiểng gổm kế”. Kwa di̭ zởi thiḙ̂w têểnh kôông tlủng wê̒l foong tṷc, tâ̭p kwản kuố mo̭l Mươ̒ng kố.


Zảw biên, hoo̭c xinh Tlươ̒ng THKX Lỉ Tư̭ Tloo̭ng (TF Hwa̒ Bi̒nh) tham kwan zan tlưng pă̒i tlú dê̒ "Tlẳng iểng thiểng gổm kế” ớ Báw ta̒ng tính. 

Ha̒w hửng, ươ ngỏ, thi̒m hiếw thôông tin ta̒n kác hiḙ̂n bâ̭t tlưng pă̒i - di̭ la̒ kám nhâ̭n, hă̒nh dôô̭ng kuố hoo̭c xinh Tlươ̒ng THKX Lỉ Tư̭ Tloo̭ng (TF Hwa̒ Bi̒nh) ka̭ têểnh tham zư̭ puối tlưng pă̒i ta̒n lwa̭i dô̒ gổm pơ̭i tlú dê̒ "Tlẳng iểng thiểng gổm kế”. Ớ ni, ta̒n ủn ản tlửng kiển ta̒n hiḙ̂n bâ̭t, zi xán gẳn liê̒n pơ̭i tơ̒ng thơ̒i ki̒ li̭ch xứ, ản zởi thiḙ̂w pơ̭i thi̒m hiếw wê̒l ỉ ngiḙ̂, xư̭ tô̒n ta̭i kuố tơ̒ng hiḙ̂n bâ̭t. Ni i la̒ ta̒n kiển thức li̭ch xứ, văn hwả kuố tính ản chwiê̒n tái xinh dôô̭ng, kuốn hút dổi pơ̭i ta̒n kác ủn. 

Ủn Dô̭ Hwiê̒n Chi, lớp 9A1, Tlươ̒ng THKX Lỉ Tư̭ Tloo̭ng chiê xé: Ta̒n hwa̭t dôô̭ng tlái ngiḙ̂m kiếw zơ̒ng ni̒ zất thủ bi̭, zúp ta̒n ủn hiếw thêm wê̒l zả tli̭ văn hwả, zi tích li̭ch xứ kuố tính, tảng pô̭ la̒ kwa tlưng pă̒i chwiên dê̒, ta̒n dô̒ gổm ản tlưng pă̒i tinh tể, tḙp mă̭t. Ta̒n ủn moong hảw kỏ thêm tư̒ hwa̭t dôô̭ng tlái ngiḙ̂m thư̭c tể tí thể hḙ̂ tlé kỏ hăi dẳi thêm, tư̭ ha̒w wê̒l zả tli̭ văn hwả Hwa̒ Bi̒nh. 

Ản Xớ VH-TT&ZL mơ̒i tham zư̭ tlưng pă̒i, Tiển xi̭ Ngwiḙ̂n Văn Viḙ̂t, Zảm dôốc Tlung tâm Tiê̒n xứ Dôông Nam Ả chiê xé: Paw zan tlưng pă̒i wê̒l gổm, ta̒n ha ản dố khôông khỉ ẩm áp bới tất pơ̭i kúi la̒ 2 thă̒nh fâ̒n tlỉnh la̒ tha gổm, xử tlêênh ká thể zởi. Ka̭ ngiên kửw wê̒l gổm, xử ớ Viḙ̂t Nam, nha̒ ngiên kửw no̒ i fái ngẳm têểnh tính Hwa̒ Bi̒nh. Ngwiên zo la̒ ka̭ ta̒n tôi khai kwâ̭t ta̒n hang tiê̒n xứ kuố thơ̒i ki̒ kon mo̭l pắt tâ̒w la̒ tha gổm thi̒ tlỉnh Hwa̒ Bi̒nh la̒ môô̭ch tloong ta̒n miểng tâ̒w tiên, bỉ nhơ hang xỏm Tla̭i, mải dả la̒ng Vă̒nh… Ta̒n hang ni̒, ta̒n tôi ản dố ta̒n meénh gổm khởm tâ̒w tiên, ta̒n tơ̒ng kắch ngă̒i măi 9.000 năm. Thăm zan tlưng pă̒i ớ Báw ta̒ng tính, ản dố kwả tli̒nh fát tliến kuố kon mo̭l ka̭ no̒ i gẳn pơ̭i ta̒n dô̒ gổm thôốch. Tảng pô̭ têểnh la̒ thơ̒i ki̒ pắt tâ̒w xwất hiḙ̂n lang da̭w kỏ ta̒n dô̒ gổm zả tli̭ paw bâ̭c nhất kuố dất nước Viḙ̂t Nam kôô̒ng pơ̭i ta̒n kác nước Dôông Nam Ả, nhơ kải tha̭p ká ản koi nhơ báw bâ̭t. ta̒n tôi zất pui khi Báw ta̒ng tính tố tlức ản kuô̭c tlưng pă̒i chwiên dê̒ tí zởi thiḙ̂w pơ̭i mo̭l zân, zu kheéch tloong pơ̭i wa̒i tính. Kwa kôông tác twiên tliê̒n, kwáng bả, ta̒n kác nha̒ ngiên kửw xḙ têểnh thi̒m hiếw ớ tính Hwa̒ Bi̒nh. Ta̒n kác nha̒ ngiên kửw, dam mê wê̒l gổm tê̒w tlẳng iểng, kám nhâ̭n ản "lơ̒i thú thí”, "hơi thớ” kuố gổm pớ thiểng mo̭l thơ̭ la̒ tha xán fấm, têểnh hwa văn tinh xáw, hi̒nh zảng, chất men la̒ dêênh xán fấm gổm, xử… 

Kôô̒ng pơ̭i tlú dê̒ "Tlẳng iểng thiểng gổm kế”, Báw ta̒ng tính i ta̒ zởi thiḙ̂w tlêênh 250 hiḙ̂n bâ̭t gổm, xử, ta̒n ta̒i liḙ̂w, hi̒nh ắnh tlư̭c kwan, xinh dôô̭ng wê̒l li̭ch xứ văn hwả zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh, tí zởi thiḙ̂w têểnh kôông tlủng ta̒n bă̒ng tlửng zoong thôông diḙ̂p pớ kwả khử, fán ắnh chân thư̭c tơ̒i khôổng xa̭ hô̭i pơ̭i foong tṷc, tâ̭p kwản mâ̭n ngă̒i khâi hơ nơi xử Mươ̒ng. kwa ta̒n tư liḙ̂w gổm pơ̭i hiḙ̂n bâ̭t gổm kố, ha tê̒w hăi ản ho̭ hơn wê̒l li̭ch xứ mô̭ kuố mo̭l Mươ̒ng; wiḙ̂c zaw lưw văn hwả, kinh tể kuố mo̭l Mươ̒ng kwa tư̒ thơ̒i ki̒. 

Mo̭l Mươ̒ng la̒ kư zân bán diḙ̂ khôổng lô tơ̒i tlêênh meénh tất Hwa̒ Bi̒nh. Tloong li̭ch xứ fát tliến, mo̭l Mươ̒ng chăng kỏ ngê̒ la̒ gổm, xử mo̒ chí kỏ ngê̒ thú kôông tliê̒n thôổng ản hăi dẳi têểnh la̒ chuông pái. Mé tloong ta̒n khu mô̭ kố ta̒ ản kháw xát pơ̭i khai kwâ̭t ớ ta̒n kác bu̒ng Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh ản dố dô̒ twi̒ tảng tlú iểw la̒ gổm, xử pơ̭i khổ lươ̭ng tư̒, cho dố ta̒n zả tli̭ ká wê̒l mă̭t li̭ch xứ. Táng kế la̒ ta̒n khu mô̭ kố Kim Tlwi; khu mô̭ kố Dôổng Thêếch, xa̭ Vi̭nh Dôô̒ng, hwiḙ̂n Kim Bôi kôô̒ng pơ̭i tư̒ bu̒ng Mươ̒ng khác tloong tính. Thôông kwa tlưng pă̒i tư liḙ̂w, hiḙ̂n bâ̭t kóp fâ̒n zởi thiḙ̂w pơ̭i twiên tliê̒n khu hôô̭ng têểnh kản bô̭, dáng biên pơ̭i nhân zân wê̒l ta̒n bô̭ xưw tâ̭p hiḙ̂n bâ̭t gổm xử dôô̭c dảw, dă̭c xắc tloong ta̒n ngôl mô̭ kố kuố zân tôô̭c Mươ̒ng. Bô̭ xưw tâ̭p gổm xử ản koi la̒ bẳw bâ̭t kuố tơ̒ng lớp ză̒w kỏ, fán ắnh tư̒ mă̭t wê̒l tơ̒i khôổng, văn hwả, xa̭ hô̭i kuố tơ̒ng lớp kaw tloong xa̭ hô̭i thơ̒i ki̒ ni̒ kôô̒ng pơ̭i wiḙ̂c zaw lưw văn hwả, kinh tể kuố mo̭l Mươ̒ng kwa tư̒ thơ̒i ki̒ li̭ch xứ. Kwa di̭ khắng di̭nh văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng chăng chí kỏ li̭ch xứ lô tơ̒i, ză̒w tliê̒n thôổng, mo̒ ngă̒i măi tiếp tṷc ản báw tô̒n, fát tliến tloong xâi zư̭ng nê̒n văn hwả Viḙ̂t Nam tiên tiển, dâ̭m da̒ bán xắc zân tôô̭c.

 


KÁC TIN KHÁC


Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn nhân rôô̭ng mô hi̒nh kác kâw la̭c bô̭ báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả

Vươ̒ la̒ diếm kă̭p văn hwả, kác kâw la̭c bô̭ (KLB) báw tô̒n fát hwi zả tli̭ văn hwả tlêênh diḙ̂ ba̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn ko̒n lad dươ̭c thưư̭c hă̒nh, môi tlươ̒ng cho ngḙ̂ nhân, nhưửng ngươ̒i am hiếw va̒ iêw thích văn hwả zân tôô̭c xinh hwa̭t, tâ̭p liḙ̂n, tlaw dối kinh ngiḙ̂m, ki̭ năng va̒ chiê̒n ră̭i cho thể hḙ̂ tlé.

Tliê̒n thôông hi̒nh ắnh văn hwả, kon mo̭l tính Hwa̒ Bi̒nh

Tính Hwa̒ Bi̒nh ản hăi dẳi têểnh la̒ bu̒ng tất kỏ bê̒ tă̒i li̭ch xứ, văn hwả, môô̭ch tloong ta̒n kải tlă̭ng kuố mo̭l Viḙ̂t kố, kư tlủ ớ tơ̒ tính khải Bắc mé ta̭p tlung kho̭m nhất ớ tính Hwa̒ Bi̒nh kôô̒ng nê̒n "Văn Hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng i ta̒ kết tinh dêênh kải thôốch kuố bu̒ng tất, kon mo̭l Hwa̒ Bi̒nh

Lưw zư̭ zả tli̭ nê̒n “Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng thể zởi

Hwa̒ Bi̒nh la̒ bu̒ng tất kố pớ mâ̭n ngă̒i, kôô̒ng pơ̭i ta̒n tlải khṷ pôl nổl doo̭c thew hưởng Dôông Nam, ti tôi pơ̭i tlải khṷ Tlươ̒ng Xơn ớ pên khải Tâi i ta̒ la̒ tha dêênh tư̒ bô̒n diḙ̂, thung lṷng kôô̒ng hḙ̂ thôổng, thư̭c bâ̭t foong fủ. Ngăl pớ thơ̒i tiê̒n xứ, kon mo̭l i ta̒ khởm té tha khôổng ớ nơi ni̒ tlêênh meénh tất ni̒, tí la̭i môô̭ch nê̒n văn hwả nối thiểng thể zởi - "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” (VHHB).