I ta̒ thă̒nh thôông lḙ̂, thơ̒i diếm ni̒ khôông khỉ tỏn Thết kố tliê̒n kuố dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông hwiḙ̂n Mai Châw i ta̒ pui nhô̭n. Tloong ta̒n kác nha̒ ỉn mêê̒nh pên tlải tô̒l, tlêênh ta̒n bán la̒ng tâ̒i ắp thiểng kươ̒i kôô̒ng lơ̒i chúc ha̒ năm mởi tư̒ măl mẳn. Năm năi tơ̒i khôổng ẩm do cho dêênh pa̒ kon tỏn Thết thêm fâ̒n pui nhô̭n hơn.


Mo̭l zân xa̭ Hang Kiê (Mai Châw) chwấn bi̭ chẩi dản kweenh nha̒, koi nhơ la̒ buô̒ fu̒ hô̭ cho ká nha̒ năm mởi khức khwé, măl mản, fát da̭t.


Thew foong tṷc tliê̒n thôổng, dôô̒ng ba̒w Môông tỏn Thết kố tliê̒n tlước Thết Ngwiên dản 1 khảng. Di̭ la̒ ka̭ pa̒ kon ngí ngơi khăw khi lo̭, lế i ta̒ thu hwă̭ch. Ti kôô̒ng pơ̭i Bỉ thư Dáng wí xa̭ Hang Kiê ta̒n tôi têểnh xỏm Thung Ắng tỏn Thết kôô̒ng pa̒ kon. Xỏm kắch tluung tâm xa̭ châ̒ng 15km, ká thắi xỏm kỏ 124 hô̭, 100% la̒ zân tôô̭c Môông. Dôô̒ng ba̒w Môông nơi ni̒ tỏn Thết thew zoo̒ng ho̭, mơ̭i mo̒ zoo̒ng ho̭ tố tlức fâ̒n lḙ̂ thew tơ̒ng ngă̒i khác ha̒, cho dêênh thơ̒i zan ăn Thết kuố mơ̭i zoo̒ng ho̭ kỏ chêênh lâ̭ch. 

Tloong kăn nha̒ bư̭ng cha̭i nă̒m khân khươ̭ tô̒l, nha̒ eenh Wa̒ng A Têểnh, xỏm Thung Ắng tất bâ̭t chwấn bi̭ ha̭w, nhúc tí tiếp eenh ủn ớ xa i têểnh pớ khởm tí zúp za di̒nh. Chí môô̭ch éw kon kủi 80kg ản nảng xoong. Nha̒ chwấn bi̭ 6 bâm kơm da̭i kheéch, khổ nhúc kủi ko̒n la̭i ản ướp bỏi tlew gác pếp ăn dâ̒n. Nểw nhơ năm tlước chí kỏ ba̒i tiḙ̂ nhúc muô ớ chơ̭ kôô̒ng pơ̭i ít peẻnh lế, me̒n mẻn pơ̭i ha̭w thi̒ năm năi, tơ̒i khôổng ản nơng kaw cho dêênh pươ̭ ăn i kỏ tư̒ thăi tối. Bâm kơm nha̒ eenh Têểnh kỏ têểnh ká chṷc mỏn ăn, nhúc kủi ản chể biển tha̒nh tư̒ mỏn, peẻnh chă̒i thăi pă̒ng kơm dếp, chẻn ha̭w lế oỏng tâ̒i tả la̭i lâng. Năm năi tỏn tư̒ kheéch cho dêênh nha̒ h pui hơn hắn, bới bi̒ thew kwan niḙ̂m, ngă̒i Thết nha̒ no̒ kỏ tư̒ kheéch têểnh zôô̭ng nha̒ di̭ xḙ kỏ tư̒ măl mẳn. Pươ̭ ăn ngă̒i Thết kuố mo̭l Môông chăng fân biḙ̂t ôông tưở hăi ỉ pả, tưở ka̒, ko̒n dét tê̒w ngô̒i ăn chung. Khăw môô̭ch năm la̒ wiḙ̂c bất bá, ni la̒ ka̭ tí eenh ủn tô̭l ha̒, kế cho ha̒ iểng wê̒l ti̒nh hi̒nh tơ̒i khôổng za di̒nh pơ̭i chúc ha̒ năm mởi tư̒ măl mẳn. 

Khăw khi oỏng ka̭n chẻn ha̭w mơ̒i kheéch, eenh Wa̒ng A Têểnh chiê xé: "Mẩi năm tlước ko̒n khỏ khăn cho dêênh nuôi ản kon kủi, ko̒n po̒ chăng zảm bố. Zu̒ i ta̒ thwát nge̒w mé têểnh năm năi mởi kỏ diê̒w kiḙ̂n bố kủi tỏn Thết. Tloong xỏm i kỏ tư̒ nha̒ bố kủi cho dêênh pui lẳm”. 

Tloong ta̒n ngă̒i Thết kố tliê̒n, dét kon thew pổ mḙ̂ têểnh ta̒n nha̒ chúc Thết; thănh niên xúng xỉnh tloong bô̭ kwâ̒n ảw mởi tlấi hô̭i tlêênh ta̒n ta̭ng khả kweenh bán la̒ng, chơi ta̒n tlo̒ chơi tliê̒n thôổng. Ni i la̒ zi̭p tí ta̒n tôi ôông tưở, ỉ pả tó ti̒nh, kỏ tư̒ tôi i ta̒ dêênh zwiên ôông pa̒. Ngăl tlước kướ paw WBNZ xa̭ Hang Kiê ta̒n tôi tô̭l môô̭ch nhỏm ỉ pả tang chơi tung ko̒n - tlo̒ chơi tliê̒n thôổng kuố dôô̒ng ba̒w Môông. Ta̒n thiểng kươ̒i zo̒n tan nhơ xuô ti kải chả leḙnh ớ tlêênh miê̒n tô̒l khṷ. Xẩw hố ka̭ ản dô̭ kheéch la̭ mé khăw môô̭ch ka̭ la̒ kwen, ủn Ha̒ng Thi̭ Muổ, xỏm Hang Kiê cho hăi: Nhỏm ô̭i pa̭n zoo̭ng tê̒w hoo̭c kôô̒ng tlươ̒ng kuố xa̭. Kỏ nha̒ i ta̒ ăn Thết kỏ nha̒ chuô mé hḙn ha̒ pớ tlước ti ti zôô̭ng Thết kôô̒ng ha̒. Ta̒n tlươ̒ng hoo̭c tlêênh diḙ̂ pa̒n xa̭ i ta̒ ta̭w diê̒w kiḙ̂n cho hoo̭c xinh ngí hoo̭c tỏn Thết kôô̒ng za di̒nh pơ̭i xḙ hoo̭c bu̒ khăw khi ăn Thết xoong. 

Môô̭ch ngă̒i pui tỏn Thết kôô̒ng pa̒ kon mo̭l Môông la̒ cho ta̒n tôi ẩm loo̒ng ka̭ ản dố tơ̒i khôổng kuố mo̭l zân ngă̒i môô̭ch ẩm do. Tlêênh ta̭ng khả tlớ wê̒l, tloong ma̒n tlúc tă̒i pơ̭i kôô̒ng kải chả ngoo̭ch ta̒n ngă̒i khươ̭ muô̒ chả i chăng măng leḙnh, bới dôô̒ng ba̒w Môông nơi ni chăng ko̒n tư̒ nha̒ fái dưới tỏl ka̭ Thết wê̒l.


KÁC TIN KHÁC


Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn nhân rôô̭ng mô hi̒nh kác kâw la̭c bô̭ báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả

Vươ̒ la̒ diếm kă̭p văn hwả, kác kâw la̭c bô̭ (KLB) báw tô̒n fát hwi zả tli̭ văn hwả tlêênh diḙ̂ ba̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn ko̒n lad dươ̭c thưư̭c hă̒nh, môi tlươ̒ng cho ngḙ̂ nhân, nhưửng ngươ̒i am hiếw va̒ iêw thích văn hwả zân tôô̭c xinh hwa̭t, tâ̭p liḙ̂n, tlaw dối kinh ngiḙ̂m, ki̭ năng va̒ chiê̒n ră̭i cho thể hḙ̂ tlé.

Tliê̒n thôông hi̒nh ắnh văn hwả, kon mo̭l tính Hwa̒ Bi̒nh

Tính Hwa̒ Bi̒nh ản hăi dẳi têểnh la̒ bu̒ng tất kỏ bê̒ tă̒i li̭ch xứ, văn hwả, môô̭ch tloong ta̒n kải tlă̭ng kuố mo̭l Viḙ̂t kố, kư tlủ ớ tơ̒ tính khải Bắc mé ta̭p tlung kho̭m nhất ớ tính Hwa̒ Bi̒nh kôô̒ng nê̒n "Văn Hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng i ta̒ kết tinh dêênh kải thôốch kuố bu̒ng tất, kon mo̭l Hwa̒ Bi̒nh

Lưw zư̭ zả tli̭ nê̒n “Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng thể zởi

Hwa̒ Bi̒nh la̒ bu̒ng tất kố pớ mâ̭n ngă̒i, kôô̒ng pơ̭i ta̒n tlải khṷ pôl nổl doo̭c thew hưởng Dôông Nam, ti tôi pơ̭i tlải khṷ Tlươ̒ng Xơn ớ pên khải Tâi i ta̒ la̒ tha dêênh tư̒ bô̒n diḙ̂, thung lṷng kôô̒ng hḙ̂ thôổng, thư̭c bâ̭t foong fủ. Ngăl pớ thơ̒i tiê̒n xứ, kon mo̭l i ta̒ khởm té tha khôổng ớ nơi ni̒ tlêênh meénh tất ni̒, tí la̭i môô̭ch nê̒n văn hwả nối thiểng thể zởi - "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” (VHHB).