Kuổi khảng 11/2023, zu kheéch thâ̭p fương da̒ tham zư̭ va̒ chuung bui kôô̒ng ngươ̒i zân thôn Lai Chi̒, xa̭ Thănh Kaw (Lương Xơn) wê̒l xư̭ kiḙ̂n văn hwả kwan tloo̭ng: di̒nh Lai Chi̒ ản dỏn bă̒ng xếp ha̭ng zi tích li̭ch xứ văn hwả kấp tính.



Ngươ̒i zân va̒ zu kheéch tham za rước bă̒ng xếp ha̭ng zi tích li̭ch xứ văn hwả kấp tính wê̒l di̒nh Lai Chi̒, xa̭ Thănh Kaw (Lương Xơn). 


Thew thiểng nháw la̭i kuố kṷ Ngwiḙ̂n Văn Bỉnh – môô̭ch tloong nhưửng ngươ̒i kaw thuối nhất thôn, dơ̒i hơ, di̒nh Lai Chi̒ ản kác chiê̒w da̭i foong kiển Viḙ̂t Nam tă̭ng xắc foong, thâ̒n fá cho kác vi̭ thâ̒n ản thơ̒. Tlái kwa nhửửng biển dôô̭ng, thăng châ̒m kuố li̭ch xứ kôô̒ng nhê̒w iểw tổ kheéch kwan, dêểnh khwáng năm 1950, ngôi di̒nh bi̭ thư̭c zân Fáp dôốch chẳl. Bớ ri, kác sắc foong, văn tể va̒ kác dô̒ thơ̒ tư̭ ản kṷ tư̒ mon, zư̭, mê thơ̒i zan la̒ cho kác hiḙ̂n vâ̭t bi̭ mổl, moo̭ch, thất la̭c. Di̒nh chi̒ ni̒ ko̒n zư̭ la̭i 1 bia khṷ mê chư bi̭ moo̒nh, chăng doo̭c ản nô̭i zuung gi tlêênh biê.

Zươ̭ baw nguô̒n tư liḙ̂w zo kác bơơ̭c kaw niên kuố thôn kuung kấp, xo xẳnh kôô̒ng kác zi tích kỏ kuu̒ng niên da̭i thi̒ di̒nh Lai Chi̒ thơ̒ Thee̒nh Wa̒ng la̒ng la̒ tam vi̭ Tán viên Xơn Thảnh, baw gô̒m Dức Thẳnh Tán Viên va̒ 2 ủn la̒ Kaw Xơn (Xuu̒ng Kôông), Kwỉ Minh (Hiến Kôông). Wai tha di̒nh ko̒n thơ̒ thêm kác nhân vâ̭t nhơ ôông Ngwiḙ̂n Di̒nh Khẳnh va̒ ôông Hă̒nh Khiến. Năm 1989 di̒nh Lai Chi̒ ản nhân zân tloong thôn la̒ la̭i kiển chuúc bă̒ng kâl lơ̭p bải dớ la̒ dươ̭c thơ̒ fuṷng. Dêểnh năm 1993, di̒nh ản xâi la̭i bă̒ng ngeḙch, kaách, xi măng dêểnh năm 2017 ản xâi thêm kướ.

Vi̒ di̒nh nối thiểng linh thiêng, cho rêênh nhân zân tloong vuu̒ng va̒ zu kheéch thâ̭p fương hăi dêểnh ni zơơng hương kâ̒w lôô̭c, kâ̒w ta̒i, kâ̒w mươ thwâ̭n, xỏ hwa̒, la̒ ăn fát da̭t. Lḙ̂ hô̭i di̒nh tlớ thee̒nh dươ̭c hô̭i tṷ, thwá ma̭n nhu kâ̒w xinh hwa̭t văn hwả tâm linh. Xư̭ kiḙ̂n di̒nh ản kấp bă̒ng chưửng nhâ̭n zi tích kấp tính tlớ thee̒nh niê̒m vinh zư̭, tư̭ ha̒w kuố nhân zân thôn Lai Chi̒, bớ rỉ kỏ thêm dôô̭ng lư̭c dớ báw tô̒n, fát hwi hơn nươ̭ kác zả tli̭ li̭ch xứ văn hwả.

Thew dôô̒ng chỉ Ngwḙ̂n Thi̭ Tiển, Tlướng foo̒ng Văn hwả – Thôông tin hwiḙ̂n Lương Xơn, nă̒m tloong hḙ̂ thôổng zi tích, zănh thẳng kuố hwiḙ̂n, tloong tương lă̭ii tích di̒nh Lai Chi̒ xe kết hơ̭p kôô̒ng kác zi tích khác tlêênh diḙ̂ ba̒n ta̭w rêênh kác twiển zu li̭ch tâm linh – xinh thải – thẳng kắnh – kắch ma̭ng – kháw kố – la̒ng bán. Dă̭c biḙ̂t zi tích khânh va̒ kuu̒ng twiển tham kwan kôô̒ng kwâ̒n thế thẳng kắnh dôô̭ng Tiên, xa̭ Fủ Ngiḙ̂ (La̭c Thwí) va̒ chuô̒ Hương (Ha̒ Nô̭i). Vởi tiê̒m năng rỉ, di̒nh xḙ la̒ diếm tâm linh cho dôông dáw zu kheéch khânh xa, kóp fâ̒n baw fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i diê fương.

KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.