Khảw ôi la̒ nha̭c kṷ dôô̭c dảw kuố mo̭l Mươ̒ng. Thiểng khảw ôi hôốc muô̒ Xwân zu zương khắp la̒ng mươ̒ng, tloong théw, ti̒nh tử ma̒ za ziết nhơ la̒n xỏ xwân mê̒m ma̭i, ngo̭t nga̒w nhơ chưở dơơ̭ng tâm tư, ti̒nh kám kuố dôô̒ng ba̒w vuu̒ng kaw Tâi Bắc.



Ôông Ha̒ Xwân Tloo̭ng, thi̭ chẩn Ma̭n Dưức (Tân La̭c) xăi xươ kôô̒ng diḙ̂w khảw ôi. 

Chiḙ̂n tlo̒ kôô̒ng dâ̒n tôi, ôông Ha̒ Xwân Tloo̭ng ớ thi̭ chẩn Ma̭n Dức (Tân La̭c) môô̭ch tloong nhưửng ngươ̒i thee̒nh tha̭w nha̭c kṷ zân tôô̭c dôô̭c dảw ni̒ cho măt: "Khảw ôi thươ̒ng ản xứ zuṷng tloong kác zi̭p lḙ̂ hô̭i, hết hwă̭c kác buối zaw lưw văn hwả ta̭i xỏm, la̒ng. Âm thănh khảw ôi zi̭w za̒ng, lẳng khu hiê̒n hwa̒ chôổng nhơ mo̭l Mươ̒ng. Bán thân tôi thee̒nh tha̭w thối khảw ôi, thươ̒ng xwiên biếw ziḙ̂n ta̭i kác lḙ̂ hô̭i tloong vuu̒ng va̒ vuu̒ng khâânh bang. Zai diḙ̂w thối khảw ôi chú iểw la̒ kác ba̒i zân ka Mươ̒ng nhơ: Dâ̭p bôông bôông, Mơ̒i tlu̒, Ru ủn, Hải bôông tlăng… Nhưửng bán nha̭c kỏ zai diḙ̂w zán dơn chưở dơơ̭ng ti̒nh kám lẳng doo̭ng, ta̭w rêênh ngoóc keḙnh, mâ̒w xắc riêng tloong âm nha̭c zân zan va̒ nha̭c kṷ zân tôô̭c Mươ̒ng.

Kwâi kwâ̒n bên bếp kúi ẩm, oỏng chẻn che̒ noỏng tloong thơ̒i tiết chả wẳng, iểng thiểng khảw ôi bên nha̒ ôông Tloo̭ng, ản iểng nhưửng kâw chiḙ̂n thủ vi̭ wê̒l kâl khảw. Chiḙ̂n ră̒ng: Kỏ eenh cha̒ng di bẳnh, khi̒ kwăi wê̒l tlơ̒i da̒ khwiê dêm, dêểnh ngôi nha̒ ớ dâ̒w la̒ng liê̒n lê̒ khảw ôi tha thối, zuu̒ng thiểng khảw za ziết thăi cho thiểng hôốc kướ xin baw dắi zôô̭ng… Ban dâ̒w măng thiểng khảw, thẩi la̭ thai, iểng môô̭ch luúc măng tha ỉ, liê̒n khớ zâ̭l vớ kướ mơ̒i eenh cha̒ng di bẳnh baw nha̒. Nhưửng kâw chiên zân zan chiê̒n dơ̒i dê̒w ră̒ng lêênh tỉnh nhân văn, xư̭ hiểw tháw kuố kon kải kôổng bổ mḙ̂, xư̭ thwí chuung kuố ti̒nh kám ôông ba̒…

Kác kôô̒ng khảw chuúc, khảw ôi fu̒ hơ̭pkôô̒ng kác la̒n diḙ̂w zân ka Mươ̒ng. Thiểng khảw ôi kuố mo̭l Mươ̒ng ản vỉ thăi cho thiểng go̭i kuố ti̒nh iêw dôi lưở. Nểw kác eenh cha̒ng mo̭l Môông zuu̒ng thiểng ke̒n, ke̒n lả dớ tó ti̒nh, chinh fuṷc kác ủn ma̭i thi̒ cha̒ng tlai Mươ̒ng kỏ khảw ôi dớ tlaw kới nhưửng tâm ti̒nh iêw thương.

Măi ni̒, khảw ôi vấn ản nhưửng ba̒n thăi ngḙ̂ nhân Mươ̒ng nơơng niw, châw chuốt, chiê̒n ră̭i kwa nhê̒w thể hḙ̂. Thiểng khảw vang xa, zoong thew ká âm diḙ̂w, ti̒nh kám, hôốc muô̒ Xwân wê̒l.


KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.