Tlêênh hă̒nh tli̒nh khảm fả ta̒n diếm têểnh kuố hô̒ Hwa̒ Bi̒nh, zu kheéch khỏ loo̒ng kwăi mă̭t tlước kắnh kwan thiên nhiên kuố vi̭nh Ngo̒l Hwa thuô̭c diḙ̂ fâ̭n xa̭ Xuổi Hwa (Tân La̭c). Nă̒m ớ bu̒ng lo̭i ản bỉ nhơ "tlải tim” kuố khu zu li̭ch. Ngo̒l Hwa thu hút bới kải thôốch hiểm tô̭l kuố môô̭ch vi̭nh tloong khṷ ză̭l, vi̭nh ớ tloong hô̒.


Vi̭nh Ngo̒l Hwa la̒ dêênh diếm nhẩn tlêênh khu zu li̭ch hô̒ Hwa̒ Bi̒nh dêênh thơ, hu̒ng bi̭.

I ta̒ tư̒ lâ̒n ản tỏn zoong ta̒n dwa̒n kheéch ti thăm kwan tlêênh khu zu li̭ch, eenh Bu̒i Văn Hiḙ̂n, chú tă̒w homestay Chuông Xỏ ớ bán Ngo̒l, xa̭ Xuổi Hwa fẩn khới: Ăi kwa ni i ngơ̭ nga̒ng, tlâ̒m tlof tlước kắnh thôốch vi̭nh Ngo̒l Hwa, pổn muô̒ môô̭ch mă̒w xeenh biếc, ản paw kweenh bới ta̒n tlải khṷ pôl kôô̒ng ta̒n keẻnh hâ̒ng. Tí chiê̒w loo̒ng zu kheéch, ta̒n tôi thươ̒ng cho tă̒w ti lô tí ta̒n dwa̒n kheéch ản ngẳm ngỏ, hướng hơi dác maách leḙnh pơ̭i lưw zư̭ la̭i cho mêê̒nh ta̒n khwénh khắc tlêênh vi̭nh.

Tloong môô̭ch lâ̒n kháw xát diḙ̂ diếm kỏ tiê̒m năng fát tliến xán fấm zu li̭ch tlêênh khu zu li̭ch, dwa̒n chwiên za mo̭l nước wa̒i i teẻnh zả kaw lơ̭i thể kắnh kwan thiên nhiên hu̒ng bi̭ ớ bu̒ng hô̒ xa̭ Xuổi Hwa, diếm nhẩn la̒ vi̭nh Ngo̒l Hwa. Ớ ni, chăng tlí fát tliến lwa̭i hi̒nh zu li̭ch ngí zươ̭ng mo̒ ko̒n kỏ thế khai thác ta̒i ngwiên zu li̭ch thế thaw chơ̒ dác, môô̭ch khổ môn thế thaw ma̭w hiếm tí ta̭w xư̭ khác biḙ̂t, nhơ lew khṷ, nhắi bumgi… Eenh lê Hái Hwiê̒n (TF Hô̒ Chỉ Minh) chiê xé: Tôi i ta̒ têểnh tư̒ vi̭nh doo̭c thew chiê̒w za̒i pớ Nam tha Bắc. Têểnh vi̭nh Ngo̒l Hwa, tôi thư̭c xư̭ la̒ mê tlước kải thôốch ki̒ bi̭ kuố vi̭nh tlêênh khṷ dôô̭c dảw, kám zác ản "thwá tlỉ tang bôô̒ng”, bô̒i tắp thêm moong hảw khảm fả, tlái ngiḙ̂m thiên nhiên, bu̒ng tất, kon mo̭l nơi ni̒. 

Têểnh pơ̭i vi̭nh Ngo̒l Hwa tloong hô̒, zu kheéch ko̒n kỏ zi̭p thăm kwan zi tích dôô̭ng Hwa Tiên. Dôô̭ng zoong môô̭ch bé thôốch hwiê̒n áw kôô̒ng hḙ̂ thôổng nhṷ khṷ lung linh, hi̒nh khổi ki̒ thủ, muôn hi̒nh ba̭n tla̭ng. Ngăl khânh di̭ la̒ hô̒ Mă̭t Hôô̒ng ko̒n kỏ thên hôốc khác la̒ hô̒ Hwa Tiên, ản tư̒ mo̭l bỉ "biên ngoo̭c kuố khṷ”. Măng kế la̭i pớ mâ̭n ngă̒i khâi hơ, ta̒n ỉ pả tloong bu̒ng thươ̒ng ti têểnh ni thẳm. Twi la̒ thôông ngâ̒m pơ̭i hô̒ Hwa̒ Bi̒nh mé zu̒ cho hô̒ Hwa̒ Bi̒nh ka̭ tloong, ka̭ tṷc, hô̒ Mă̭t Hôô̒ng i kử zư̭ ản mă̒w xeenh biếc kweenh năm.


Hô̭ la̒ homestay ớ bán Ngo̒l, xa̭ Xuổi Hwa (Tân La̭c) fát tliến zu li̭ch tê̒w pơ̭i báw tô̒n bán xắc văn hwả Mươ̒ng.

Chăng tlí kỏ thiên nhiên ki̒ bi̭, zu kheéch têểnh vi̭nh Ngo̒l Hwa chăng tá lơ̭ kơ hô̭i khảm fả văn hwả bán Mươ̒ng. Diếm zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng xỏm Ngo̒l năm iên bi̒nh pên vi̭nh tlêênh khṷ. Kuô̭c khôổng kuố mo̭l zân tê̒w pơ̭i ta̒n nếp nha̒ khaa̒nh thân thuô̭c, kôô̒ng ta̒n hwa̭t dôô̭ng thươ̒ng ngă̒i kuố bu̒ng khôông dác. Thew kải Bu̒i Thi̭ Zwiên, hô̭ zân tloong xỏm, nguô̒n xinh kể kuố pa̒ kon tlước ni fṷ thuô̭c tlú iểw paw kôông wiḙ̂c teẻnh pắt thwí xán. Khăw ni̒, ngê̒ nuôi kả lôô̒ng ản nha̒ nước kwan tâm hô̭ tlơ̭ fát tliến. Kôô̒ng pơ̭i ản zúp dơ̭ kuố zwănh ngiḙ̂p, di̭nh hưởng kuố diḙ̂ fương, xỏm xâi zư̭ng diếm zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ngỏ ản dố kôô̒ng pơ̭i thể mă̭nh ta̒i ngwiên zu li̭ch tư̭ nhiên, zu li̭ch nhân văn. Nguô̒n kả, thôm nuôi zúp pa̒ kon tăng thu nhâ̭p. Zu kheéch têểnh vi̭nh Ngo̒l Hwa ko̒n tí thi̒m hiếw văn hwả bán diḙ̂, tơ̒i khôổng xinh hwa̭t kuố mo̭l zân, tlái ngiḙ̂m hwa̭t dôô̭ng nuôi kả lôô̒ng pe̒, ăn dểm ta̒n dă̭c xán kả khôông Da̒ nối thiểng hơm ngoo̭ch tloong khôông zan nha̒ khaa̒nh ngỏ tha hô̒ thwảng maách.

Zấp ni̒, zănh thẳng vi̭nh Ngo̒l Hwa kôô̒ng ta̒n diếm têểnh hấp zâ̭n khác tlêênh khu zu li̭ch hô̒ Hwa̒ Bi̒nh kỏ ha̭ tơ̒ng kơ xớ bâ̭t chất ki̭ thwâ̭t pển káng, fương tiḙ̂n tă̒w thwiê̒n, thôông tin liên la̭c, zi̭ch bṷ ăn oỏng, pui zôô̭ng zái tlỉ.. thwâ̭n tiḙ̂n, la̒ da̒ tăng tlướng nguô̒n kheéch. Ni ko̒n la̒ lơ̭i thể thu hút ta̒n tâ̭p dwa̒n, zwănh ngiḙ̂p dâ̒w tư tlêênh khu zu li̭ch, tloong di̭ kỏ môô̭ch khổ nha̒ dâ̒w tư ká nhơ: Kôông ti kố fâ̒n dâ̒w tư năng lươ̭ng xâi zư̭ng thương ma̭i Hwa̒ Xơn, Kôông ti kố fâ̒n dâ̒w tư La̭c Hôô̒ng tang tliến khai zư̭ ản xâi zư̭ng khu zu li̭ch xinh thải, ngí zươ̭ng kaw kấp zi̭ch bṷ pui zôô̭ng zái tlỉ chất lươ̭ng kaw ớ xa̭ Xuổi Hwa.


KÁC TIN KHÁC


Hwiḙ̂n Mai Châw zi̒n zư̭ pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả kuố dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ

Tlí khăw môô̭ch thơ̒i zan ản za̭ pơ̭i mḙ̂ tlí páw. Hơ̒ I Zu ớ xỏm Hang Kiê, xa̭ Hang Kiê (Mai Châw) i ta̒ tư̭ thăi mêê̒nh thêw ản ta̒n hwa văn khỏ, kâ̒w ki̒ tlêênh wẳl thố kấm tâ̒w tiên zo mêê̒nh tư̭ la̒ lḙ̂. Foong tṷc kuố dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông, chăng tlí Hơ̒ I Zu mo̒ ôông ngăi ỉ pả no̒ ka̭ ká lêênh ản 10 thuối tê̒w fái tư̭ thăi la̒ ản cho mêê̒nh môô̭ch kải wẳl thố kấm thôốch tí teẻnh dẩw pước tlướng thă̒nh kôô̒ng pơ̭i cho dố ản kải khẻw lẻw, dám dang kuố ỉ pả mo̭l Môông…

Fươ̒ng Thải Bi̒nh báw tô̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Tloong ta̒n năm kwa, kôông tác báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả ta̒n kác zân tôô̭c tlêênh diḙ̂ pa̒n fươ̒ng Thải Bi̒nh (TF Hwa̒ Bi̒nh) i ta̒ la̒ ản kết kwá kwan tloo̭ng; ta̒n zả tli̭ văn hwả bâ̭t thế, fi bâ̭t thế ản kwan tâm.

Xa̭ Kwang Tiển báw tô̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Xáp nhâ̭p pớ 2 dơn bi̭ hă̒nh tlỉnh Iên Kwang pơ̭i Fúc Tiển tlước ni (TF Hwa̒ Bi̒nh) kỏ tlêênh 1.400 hô̭ zân kôô̒ng khôổng, tloong di̭ 96% hô̭ zân tôô̭c Mươ̒ng. Nhơ̒ lơ̭i thể puôn paảnh, zaw lưw thwâ̭n lơ̭i, diê̒w kiḙ̂n kinh tể kuố mo̭l zân kỏ pước kái thiḙ̂n ản dố ho̭. Pên keḙnh di̭, tơ̒i khôổng tinh thâ̒n kuố pa̒ kon nơng lêênh nhơ̒ zư̭ la̭i ản bán xắc, kôô̒ng pơ̭i báw tô̒n ta̒n nét văn hwả tliê̒n thôổng.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn báw tô̒n bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Hwiḙ̂n La̭c Xơn kỏ tlêênh 15,7 va̭n mo̭l, tloong di̭ zân tôô̭c Mươ̒ng chiểm khwáng 92%. Tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n ko̒n zư̭ ản tư̒ zi xán văn hwả bâ̭t thế, fi bâ̭t thế kuố mo̭l Mươ̒ng nhơ: nha̒ khaa̒nh, chiêng, mo, tlang fṷc, ngê̒ tliê̒n thôổng, hát Thươ̒ng dang, Bô̭ mḙng… kấp wí, tlỉnh kwiê̒n ta̒n kác kấp tloong hwiḙ̂n tlủ tloo̭ng tliến khai ta̒n zái fáp báw tô̒n pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Niê̒m tư̭ ha̒w kôô̒ng ỉ thức zư̭ zi̒n bán xắc ản khơi zâ̭l tloong kôô̭ng dôô̒ng.

Mo̭l Mươ̒ng ớ Thú dô - chăng tí “bất kôốc” văn hwả

Ngă̒i 01/8/2008 la̒ dẩw môốc li̭ch xứ kwan tloo̭ng kuố Thú dô Ha̒ Nô̭i khi Ngi̭ kwiết khổ 15/2008/NQ-QH12 kuố Kuốc hô̭i khwả XII wê̒l diê̒w tlính diḙ̂ zởi hă̒nh tlỉnh thă̒nh fổ Ha̒ Nô̭i pơ̭i môô̭ch khổ tính liên kwan tlỉnh thức kỏ hiḙ̂w lư̭c. Ni la̒ lâ̒n diê̒w tlính kwi mô ká nhất, tỉnh chất pơ̭i ỉ ngiḙ̂ dă̭c biḙ̂t nhất tloong xuốt tliê̒w za̒i ngi̒n năm li̭ch xứ kuố Thăng Loong - Ha̒ Nô̭i. Nhơ pển hỏl nhó hwa̒ paw zoo̒ng khôông ká, 4 xa̭: Dôông Xwân, Tiển Xwân, Iên Bi̒nh, Iên Tlung thuô̭c hwiḙ̂n Lương Xơn, tính Hwa̒ Bi̒nh ản xáp nhâ̭p paw Thú dô Ha̒ Nô̭i têểnh măi i ta̒ ản 16 năm. Tư̭ ha̒w tlớ thă̒nh kôông zân Ha̒ Nô̭i pơ̭i kóp fâ̒n bớ hôô̭ng kôô̭ng dôô̒ng zân tôô̭c Mươ̒ng ớ Thú dô i ta̒ kôô̒ng pơ̭i ha̒ tê̒w la̒ ản môô̭ch kwiết tâm chăng tí "bất kôốc” văn hwả.