Kôô̒ng pơ̭i mṷc tiêw hơ̭p tác, tương tlơ̭ lḙ̂ ha̒, kỏ ản wiḙ̂c la̒ cho law dôô̭ng nôông thôn tloong li̭nh bư̭c taanh laa̭ch thú kôông mâi tle taanh, chuông pái thố kấm tliê̒n thôổng, băl kôông ngiḙ̂p, kỏ ản wiḙ̂c la̒ cho thă̒nh biên, năm 2019, Hơ̭p tác xa̭ Thă̒nh Kôông; fươ̒ng Zân Chú (TF Hwa̒ Bi̒nh) ản thă̒nh lâ̭p. Tloong kwả tli̒nh hwa̭t dôô̭ng, Hơ̭p tác xa̭ tliến khai hiḙ̂w kwá mô hi̒nh "Da̒w ta̭w ngê̒ cho law dôô̭ng nôông thôn la̒ mo̭l zân tôô̭c thiếw khổ, xán xwất, puôn paảnh xán fấm mâi tle taanh, xán fấm chuông pái thố kấm, zư̭ zi̒n bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng”.


Hơ̭p tác xa̭ Thă̒nh Kôông, fươ̒ng Zân Chú (TF Hwa̒ Bi̒nh) zi̒n zư̭, fát hwi ngê̒ chuông pái thố kấm tliê̒n thôổng, kỏ ản wiḙ̂c la̒, tăng thu nhâ̭p cho mo̭l zân tlêênh diḙ̂ pa̒n. 


Tham za hơ̭p tác xa̭ pớ ngă̒i tâ̒w thă̒nh lâ̭p, mḙ̂ Fu̒ng Thi̭ Tiếp, xỏm Maách Tlêênh, fươ̒ng Zân Chú chiê xé: Chuông pái thố kấm la̒ môô̭ch tloong ta̒n nét văn hwả dôô̭c dảw kuố mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh. Ngê̒ chuông pái to̒i hối fái tí mí, khẻw pơ̭i ngỏ ản kải thôốch tí la̒ tha ản ta̒n hwa văn tlêênh ka̭p wẳl, kaw wẳl, fa̒, khăn tư̒ lwa̭i. Ta̒n zái hwa văn tlêênh tẩm pái ản chiê fân tha thám chí ngang, doo̭c, dổi ha̒ thew hi̒nh nhơ: hi̒nh buông, hi̒nh thoi, hi̒nh tam zác, hi̒nh chư̭ tli kôông ta̒n biếw tươ̭ng thiên nhiên nhơ: kó kâl, hwa lả, chim muông, kon hôô̒ng 3 dṷm, hôô̒ng 4 dṷm. Ngăl pớ khâi nhó tôi ản za̭, mḙ̂ tlí páw chuông ta̒n nét hwa văn dôô̭c dảw kuố zân tôô̭c Mươ̒ng. Mé, ma̭i khăw ni̒ tôi mởi kỏ zi̭p thew tuối dam mê ngê̒ chuông pái thố kấm. Năm 2016, 6 ủn ma̭ng ỉ pả tloong xỏm thă̒nh lâ̭p tố chuông pái thố kấm, khăw ni̒ tham za hơ̭p tác xa̭ Thă̒nh Kôông. Ngê̒ chuông pái thố kấm i ta̒ kóp fâ̒n tăng thu nhâ̭p cho bán thân pơ̭i za di̒nh. 

Ôông Kwắch Thă̒nh Kôông, Zảm dôốc Hơ̭p tác xa̭ Thă̒nh Kôông cho hăi: Ta̒n thă̒nh biên tloong Hơ̭p tác xa̭ la̒ mo̭l ớ diḙ̂ fương, hăi dẳi wê̒l li̭ch xứ, kỏ thăi ngê̒, kinh ngiḙ̂m wê̒l taanh laa̭ch thú kôông mâi tle taanh kôô̒ng pơ̭i ngê̒ chuông pái thố kấm, la̒ tha ản ta̒n xán fấm khác la̭. Ka̭ mởi thă̒nh lâ̭p, Hơ̭p tác xa̭ tlí kỏ 7 thă̒nh biên, kơ xớ bâ̭t chất ko̒n khỏ khăn, zấp ni̒ tăng lêênh 20 thă̒nh biên, khwáng 40 mo̭l law dôô̭ng thơ̒i bṷ. Ta̒n thă̒nh biên Hơ̭p tác xa̭ fâ̒n tư̒ la̒ ớ fươ̒ng Zân Chú kôô̒ng môô̭ch khổ fươ̒ng ớ khânh nhơ Thôổng Nhất, Kwi̒nh Lâm, fâ̒n tư̒ la̒ ngê̒ nôông ngiḙ̂p kỏ tư̒ thơ̒i zan khăw khi kẩl xoong muô̒ bṷ, dêênh kỏ nhu kâ̒w tham za xán xwất mâi tle taanh, chuông pái thố kấm tăng thêm thu nhâ̭p cho za di̒nh. 

Tí tiếp tṷc zi̒n zư̭ nét văn hwả dâ̭m da̒ bán xắc zân tôô̭c tloong li̭nh bư̭c chuông pái thố kấm, fát tliến pơ̭i kỏ thêm ản wiḙ̂c la̒ cho mo̭l law dôô̭ng nôông thôn la̒ mo̭l zân tôô̭c thiếw khổ tlêênh diḙ̂ pa̒n, Hơ̭p tác xa̭ Thă̒nh Kôông i ta̒ tê̒w pơ̭i Hô̭i Nôông zân fươ̒ng Zân Chú kôô̒ng ta̒n xa̭, fươ̒ng tố tlức ta̒n lớp dă̭i ngê̒ pẳn ha̭n cho mo̭l hô̭i biên têểnh hoo̭c la̒ mo̭l nôông zân, ỉ pả. Pớ năm 2022- 2023, Hơ̭p tác xa̭ i ta̒ bớ 4 lớp dă̭i ngê̒ băl kôông ngiḙ̂p cho 120 hoo̭c biên 2 lớp hoo̭c ngê̒ taanh laa̭ch thú kôông mâi tle taanh cho 60 hoo̭c biên, 2 lớp ngê̒ chuông pái thố kấm cho 60 hoo̭c biên law dôô̭ng nôông thôn la̒ mo̭l zân tôô̭c thiếw khổ ớ xa̭ Foong Fủ, hwiḙ̂n Tân La̭c; ta̒n fươ̒ng: Zân Chú, Kwi̒nh Lâm, Thải Bi̒nh (TF Hwa̒ Bi̒nh). Pớ di̭ kóp fâ̒n kỏ ản wiḙ̂c la̒, dáp ửng nguô̒n nhân lư̭c cho ta̒n zwănh ngiḙ̂p, la̒ng ngê̒ tlêênh diḙ̂ pa̒n tính. 

Zấp ni̒, Hơ̭p tác xa̭ Thă̒nh Kôông i ta̒ bớ xướng chuông pái kôô̒ng 10 khung chuông pơ̭i 10 thơ̭ chuông pái lee̒nh ngê̒, tloong di̭ kỏ 1 thơ̭ pắc khung kứi, 2 thơ̭ i ta̒ kỏ tlửng tlí dă̭i ngê̒, xán lươ̭ng 550m/khảng, ta̒n mă̭t ha̒ng kỏ tư̒ lwa̭i nhơ ka̭p wẳl (dang tlêênh, dang chơ̒), kaw wẳl, ta̒n xán fấm tlang fṷc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng. Xâi zư̭ng chuô̭i puôn paảnh tê̒w xán xwất xán fấm mâi tle taanh, thơ̒i zan tâ̒w kỏ 20 mo̭l taanh laa̭ch thú kôông mâi tle taanh, zấp ni̒ kỏ 50 mo̭l tlêênh diḙ̂ pa̒n xa̭ Foong Fủ (Tân La̭c) kôô̒ng tố 5, fươ̒ng Kwi̒nh Lâm, xán lươ̭ng mơ̭i mo̒ khảng ản tlêênh 2.000 xán fấm. 

Pớ wiḙ̂c thă̒nh kôông kuố mô hi̒nh tê̒w la̒ xán xwất, tiêw thṷ xán fấm mâi tle taanh kôô̒ng pơ̭i la̒ng ngê̒ xa̭ Fủ Vinh, hwiḙ̂n Chương Mi̭ (Ha̒ Nô̭i) xwất khấw la̭i ta̒n nước châw Âw, ản hô̭ tlơ̭ kuố Liên minh Hơ̭p tác xa̭ tính, WBNZ fươ̒ng Zân Chú kôô̒ng ta̒n kơ kwan, ban, ngă̒nh ta̭w diê̒w kiḙ̂n cho Hơ̭p tác xa̭ fát tliến ha̒ng năm. Năm 2022, Hơ̭p tác xa̭ ản tôống zwănh thu 2,5 tí dôô̒ng (tôống tli fỉ 1,8 tí dôô̒ng, lơ̭i nhwâ̭n 700 tliḙ̂w dôô̒ng), thu nhâ̭p bi̒nh kwân ản 9,7 tliḙ̂w dôô̒ng/mo̭l/khảng. Năm 2023, tôống zwănh thu ản tlêênh 3,3 tí dôô̒ng (tôống tli fỉ tlêênh 2,5 tí dôô̒ng, lơ̭i nhwâ̭n 860 tiḙ̂w dôô̒ng), thu nhâ̭p bi̒nh kwân tăng lêênh 11,9 tliḙ̂w dôô̒ng/mo̭l/khảng. 

Dôô̒ng chỉ Ngwiḙ̂n Dức Thi̭nh, Chú ti̭ch WBNZ fươ̒ng Zân Chú cho hăi: Fươ̒ng kỏ tlêênh 9.000 mo̭l, zân tôô̭c Mươ̒ng chiểm tlêênh 40%. Tlêênh diḙ̂ pa̒n kỏ 6 Hơ̭p tác xa̭, tloong di̭ Hơ̭p tác xa̭ Thă̒nh Kôông fát tliến ốn di̭nh, zái kwiết wiḙ̂c la̒ cho tư̒ law dôô̭ng tloong pơ̭i wa̒i fươ̒ng. Mô hi̒nh "Da̒w ta̭w ngê̒ cho law dôô̭ng nôông thôn la̒ mo̭l zân tôô̭c thiếw khổ, xán xwất puôn paảnh xán fấm mâi tle taanh, xán fấm chuông pái thố kấm, zư̭ zi̒n bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng” kuố Hơ̭p tác xa̭ Thă̒nh Kôông i ta̒ tang la̒ ản hiḙ̂w ửng lan twá, kâ̒n ản nhân hôô̭ng.

KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.