Xa̭ La̭c Thi̭nh (Iên Thwí) kỏ 1.635 hô̭ zân, tloong di̭ zân tôô̭c thiếw khổ chiểm 82%, tlú iểw la̒ zân tôô̭c Mươ̒ng. Ta̒n năm khânh ni, wiḙ̂c fát tliến, nhân hôô̭ng ta̒n kâw la̭c bô̭ văn hwả, văn ngḙ̂ tliê̒n thôổng ka̭ no̒ i ản xa̭ kwan tâm. Kwa di̭, chăng tlí kóp fâ̒n nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho nhân zân mo̒ ko̒n ta̭w diê̒w kiḙ̂n thwâ̭n lơ̭i tí zư̭ zi̒n, báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng kuố zân tôô̭c.


Ngḙ̂ nhân Kwắch Thi̭ Kiê̒w (pên chiêw) tlí páw, chwiê̒n dă̭i ki̭ thwâ̭t teẻnh chiêng Mươ̒ng cho thă̒nh biên kâw la̭c bô̭.

"Văn hwả ko̒n thi̒ zân tôô̭c ko̒n” - xác di̭nh kwan diếm di̭, kấp wí, tlỉnh kwiê̒n xa̭ la̭c Thi̭nh tlủ tloo̭ng kôông tác zư̭ zi̒n, báw tô̒n pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả zân zan. Hô̭i Liên hiḙ̂p ỉ pả xa̭ twiên chwiê̒n, bâ̭n dôô̭ng kản bô̭, hô̭i biên mă̭c tlang fṷc Mươ̒ng tloong ta̒n zi̭p lḙ̂ hô̭i, văn hwả, văn ngḙ̂ kuố xa̭; xâi zư̭ng kể hwă̭ch pơ̭i thă̒nh lâ̭p 2 kâw la̭c bô̭ "Báw tô̒n, zư̭ zi̒n pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng”, ớ xỏm Tlác, xỏm Di̒nh Vă̭n. 

Năm 2021, Hô̭i Liên hiḙ̂p ỉ pả xa̭ tha mă̭t mô hi̒nh kâw la̭c bô̭ "Báw tô̒n, zư̭ zi̒n pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng” ớ xỏm Tlác kôô̒ng 31 thă̒nh biên. Têểnh măi, kâw la̭c bô̭ thu hút 49 thă̒nh biên tham za, gô̒m 2 hô̭i biên ôông tưở pơ̭i 47 hô̭i biên ỉ pả, la̒ ta̒n ngḙ̂ nhân noo̒ng kốt tloong foong tla̒w văn hwả văn ngḙ̂ ớ diḙ̂ fương. Kâw la̭c bô̭ zwi tli̒ tâ̭p lwiḙ̂n paw thử pắi pơ̭i Chú nhâ̭t ha̒ng twâ̒n ớ nha̒ văn hwả xỏm, chất lươ̭ng hwa̭t dôô̭ng ngă̒i ka̒ng ản nơng kaw; pớ di̭ nhâ̭n ản teẻnh zả pơ̭i kwan tâm tư̒ hơn kuố ta̒n kác foo̒ng, ban chwiên môn kấp hwiḙ̂n, tính. Kâw la̭c bô̭ i ta̒ ản mơ̒i tham za tư̒ hwa̭t dôô̭ng zaw lưw, hô̭i thi, tli̒nh ziḙ̂n nhơ: 6 kuô̭c zaw lưw kôô̒ng ta̒n kác kâw la̭c bô̭ pớ xa̭ têểnh hwiḙ̂n, 2 kuô̭c ziḙ̂w hă̒nh ớ Da̭i hô̭i Thế zṷc thế thaw xa̭ kôô̒ng Da̭i hô̭i Thế zṷc thế thaw hwiḙ̂n Iên Thwí; 1 tlương tli̒nh zaw lưw kấp hwiḙ̂n, 5 tlương tli̒nh văn ngḙ̂ cha̒w mơ̒ng ta̒n hô̭i ngi̭, hô̭i thi kấp xa̭, kấp hwiḙ̂n; 1 video foỏng xư̭ kuố kânh VTV1 Da̒i Chwiê̒n hi̒nh Viḙ̂t Nam… 

Ngḙ̂ nhân Kwắch Thi̭ Kiê̒w, Chú nhiḙ̂m Kâw la̭c bô̭ xỏm Tlác chiê xé: Ngăl pớ ka̭ ản thă̒nh lâ̭p, ká thắi thă̒nh biên kâw la̭c bô̭ ản tlí páw, chwiê̒n dă̭i chiêng Mươ̒ng, tâ̭p muổ, hát ta̒n la̒n diḙ̂w zân ka, zân bṷ, tlang bi̭ thêm kwâ̒n ảw zân tôô̭c Mươ̒ng. Wa̒i tha, ta̒n tôi tố tlức ta̒n puối xinh hwa̭t, tlaw tối, tlí páw wê̒l chuông pái thố kấm, twiên chwiê̒n ỉ ngiḙ̂, bai tlo̒ kuố tlang fṷc tliê̒n thôổng zân tôô̭c. 

Khăw khi teẻnh zả hiḙ̂w kwá hwa̭t dôô̭ng kuố mô hi̒nh kâw la̭c bô̭ xỏm Tlác, xwất fát pớ nhu kâ̒w zư̭ zi̒n bán xắc văn hwả kuố zân tôô̭c, kôô̭ng dôô̒ng zân tôô̭c thiếw khổ kuố xa̭. Khảng 11/2022, Hô̭i Liên hiḙ̂p ỉ pả xa̭ thă̒nh lâ̭p thêm 1 kâw la̭c bô̭ "Báw tô̒n, zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng” ớ xỏm Di̒nh Vă̭n kôô̒ng pơ̭i 45 mo̭l tham za, gô̒m 3 hô̭i biên ôông tưở kôô̒ng pơ̭i 42 hô̭i biên ỉ pả. Khăw khi ản thă̒nh lâ̭p kâw la̭c bô̭, ta̒n thă̒nh biên tham za nhiḙ̂t ti̒nh, hwa̭t dôô̭ng xôi nối. Ta̒n thă̒nh biên kâw la̭c bô̭ tích kư̭c zaw lưw văn ấm thư̭c, lḙ̂ hô̭i dê̒n chuô̒, zaw lưw văn ngḙ̂ kuố kác xỏm paw zi̭p lḙ̂ hô̭i tâ̒w năm. Tê̒w pơ̭i xa̭ tố tlức ta̒n lớp tâ̭p hwẩn chwiên khu wê̒l văn hwả zân zan, fát hwi ta̒n zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng thôốch tḙp kuố zân tôô̭c. 

Wiḙ̂c thă̒nh lâ̭p pơ̭i fát tliến mô hi̒nh kâw la̭c bô̭ kỏ ỉ ngiḙ̂ ká tloong wiḙ̂c báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả, la̒ tha môi tlươ̒ng, diê̒w kiḙ̂n tốt nhất tí dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c ản tlư̭c tiếp tham za, kôô̒ng pơ̭i ản hướng thṷ ta̒n kết kwá zo hwa̭t dôô̭ng báw bḙ̂ pơ̭i fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả zoong la̭i. 

Dôô̒ng chỉ Ngwiḙ̂n Thi̭ Minh Hwiê̒n, Chú ti̭ch Hô̭i Liên hiḙ̂p ỉ pả xa̭ La̭c Thi̭nh cho hăi: Kôô̒ng pơ̭i xu thể kuố tơ̒i khôổng fát tliến xa̭ hô̭i, ta̒n nét văn hwả kuố dôô̒ng ba̒w kác zân tôô̭c ngă̒i ka̒ng mai môô̭ch. Hwa̭t dôô̭ng kâw la̭c bô̭ tâ̭p tlung paw wiḙ̂c zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng kwa tlang fṷc, thiểng pô̭ kôô̒ng li̭nh bư̭c văn hwả, văn ngḙ̂. Cho dêênh, wiḙ̂c thă̒nh lâ̭p ta̒n kâw la̭c bô̭ văn ngḙ̂ tlêênh diḙ̂ pa̒n xa̭ la̒ hết khức kâ̒n thiết, kóp fâ̒n chăng nhó tloong wiḙ̂c xâi zư̭ng tơ̒i khôổng văn hwả ớ khu zân kư, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho nhân zân, la̒ dêênh wiḙ̂c dwa̒n kết, gẳn bỏ pơ̭i hiếw lâ̭n ha̒ tloong kôô̭ng dôô̒ng.

 


KÁC TIN KHÁC


Khai thác văn hwả ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ tí fát tliến zu li̭ch

La̒ diḙ̂ pa̒n hô̭i tṷ tư̒ zả tli̭ văn hwả dă̭c xắc kuố ta̒n zân tôô̭c thiếw khổ, hwiḙ̂n Da̒ Bắc xác di̭nh văn hwả la̒ nguô̒n lư̭c kwan tloo̭ng tí fát tliến zu li̭ch. Ni la̒ hưởng ti ta̒ ản Ngi̭ kwiết Da̭i hô̭i Dáng bô̭ hwiḙ̂n lâ̒n thử XXV, nhiḙ̂m ki̒ 2020 - 2025 pô̭ ho̭. Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n tâ̭p tlung lă̭nh da̭w, chí da̭w la̒ dôô̒ng bô̭ ta̒n kắch la̒ tí fát tliến văn hwả tê̒w pơ̭i fát tliến zu li̭ch kôô̒ng ta̒n hwa̭t dôô̭ng kinh tể, pớ di̭ la̒ thêm dôô̭ng lư̭c xâi zư̭ng nôông thôn mởi.

Báw tô̒n pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c tloong ta̒n kác tlươ̒ng hoo̭c

Khai záng năm hoo̭c 2024 - 2025, Tlươ̒ng Liên kấp Za̭ Hơ̭p (fươ̒ng Hư̭w Ngi̭, thă̒nh fổ Hwa̒ Bi̒nh) i ta̒ kỏ fâ̒n tỏn kheéch dă̭c biḙ̂t. Di̭ la̒ ma̒n tli̒nh tẩw Chiêng Mươ̒ng zo ta̒n hoo̭c xinh biếw ziḙ̂n. Ka̒ng bất ngơ̒ hơn khi ngôl tlươ̒ng hiḙ̂n da̭i khươ̭ tlung tâm thă̒nh fổ kwan tâm báw tô̒n pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c. tlươ̒ng i ta̒ thă̒nh lâ̭p dô̭i Chiêng Mươ̒ng kuố hoo̭c xinh, mơ̒i ngḙ̂ nhân ưw tủ Bu̒i Tiển Xô, xa̭ Vi̭nh Dôô̒ng (Kim Bôi) têểnh chwiê̒n dă̭i chiêng Mươ̒ng kôô̒ng pơ̭i nha̭c kṷ zân tôô̭c Mươ̒ng… Ni tlí la̒ môô̭ch tloong tư̒ ngôl tlươ̒ng tlêênh diḙ̂ pa̒n tính Hwa̒ Bi̒nh tang hết khức tí la̒ pơ̭i kỏ ta̒n kắch la̒ khác ha̒ tí báw tô̒n pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c.

Kỏ tư̒ ta̒n hwa̭t dôô̭ng báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả zân tôô̭c thiếw khổ

Hwa̒ Bi̒nh la̒ khả kướ paw kuố bu̒ng Tâi Bắc kỏ 6 zân tôô̭c tlỉnh (Mươ̒ng, Kinh, Tă̒i, Thải, Zaw, Môông) kôô̒ng khôổng tê̒w pơ̭i ha̒, tloong di̭ zân tôô̭c Mươ̒ng chiểm khwáng 64%. Mơ̭i mo̒ zân tôô̭c kỏ tliê̒n thôổng văn hwả tluổ. Ta̒n năm kwa, kôô̒ng pơ̭i nô̭ lư̭c kuố ta̒n kác kấp wí Dáng, tlỉnh kwiê̒n kô dôô̒ng ba̒w ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ, tính i ta̒ la̒ ản tư̒ kết kwá tloong kôông tác báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng.

Hwiḙ̂n Mai Châw báw tô̒n pơ̭i fát tliến ta̒n la̒ng bán zu li̭ch tê̒w pơ̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng

La̒ hwiḙ̂n bu̒ng kaw kuố tính, Mai Châw kỏ 7 zân tôô̭c tê̒w khôổng lô tơ̒i pơ̭i ha̒, tloong di̭ zân tôô̭c thiếw khổ chiểm tlêênh 80%. Ta̒n năm kwa, kôông tác báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng kuố ta̒n zân tôô̭c tê̒w pơ̭i fát tliến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n i ta̒ ản zi̒n zư̭, khai thác hiḙ̂w kwá.