Ta̒n năm kwa, tính Hwa̒ Bi̒nh chăng tlâ̒ng chăm lo, ta̭w diê̒w kiḙ̂n tí mo̭l zân fát tliến ká thắi wê̒l dức – tlỉ – thế – mi̭. Tloong di̭, ka̭ no̒ i bô̒i zươ̭ng, tí nơng kaw tinh thâ̒n iêw nước, ti̒nh iêw kwêl hương, niê̒m tư̭ ha̒w zân tôô̭c, ỉ thức, ngiḙ̂ bṷ kôông zân, thươ̭ng tôn fáp lwâ̭t kuố mơ̭i mo̒ kôông zân, nhất la̒ dổi pơ̭i thể hḙ̂ tlé; fát hwi ta̒n zả tli̭ chwấn mơ̭c, tliê̒n thôổng văn hwả thôốch tḙp kuố zân tôô̭c.


Tương mâ̒m non xa̭ La̭c Xi̭ (Iên Thwí) kwan tâm xâi zư̭ng môi tlươ̒ng zảw zṷc tê̒w pơ̭i bán xắc văn hwả zân tôô̭c cho dét kon.

Zảw zṷc zả tli̭ tliê̒n thôổng cho thể hḙ̂ tlé

La̒ mo̭l té tha pơ̭i ká lêênh ớ bu̒ng tất kố Mươ̒ng Wang - La̭c Xơn, zấp ni̒ kôông tác ớ Thú dô Ha̒ Nô̭i mé kải Bu̒i Hương Zang ka̭ no̒ i tư̭ ha̒w wê̒l tliê̒n thôổng kwêl hương. Kải Zang pô̭ meḙnh: La̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng, tôi ka̭ no̒ i măng tư̭ ha̒w wê̒l ta̒n zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng kuố zân tôô̭c mêê̒nh. Mo̭l zân kwêl tôi chân chất, thâ̭t tha̒. Ti̒nh la̒ng, ngiḙ̂ xỏm ka̭ no̒ i gănkết, pê̒n chă̭t. Zu̒ ti no, kôông wiḙ̂c nhô̭n têểnh mẩi, mé eenh ủn tloong nha̒ tê̒w zee̒nh thơ̒i zan tlớ wê̒l kwêl paw ngă̒i lḙ̂, Thết, wiḙ̂c xỏm, za di̒nh…

Kôông tác zảw zṷc, xâi zư̭ng kon mo̭l fát tliến ká thắi ản tính tlủ tloo̭ng pớ lớp hoo̭c xinh ngô̒i gể nha̒ tlươ̒ng. Thuô̭c xa̭ bu̒ng khu bu̒ng xa kuố hwiḙ̂n Iên Thwí, kô pơ̭i tlo̒ Tlươ̒ng Mâ̒m non La̭c Xi̭, xa̭ La̭c Xi̭ i ta̒ xâi zư̭ng thă̒nh kôông mô hi̒nh "Xâi zư̭ng môi tlươ̒ng zảw zṷc tê̒w pơ̭i wiḙ̂c bán xắc văn hwả zân tôô̭c diḙ̂ fương cho dét kon tloong tlươ̒ng mâ̒m non”. Thăm khuôn biên nha̒ tlươ̒ng, ta̒n tôi ản tlái ngiḙ̂m góc tliê̒n thôổng văn hwả zân tôô̭c kôô̒ng nếp nha̒ khaa̒nh, ta̒n dô̒ zu̒ng, zṷng kṷ dă̭c tlưng, xảng ta̭w la̒ tlănh tliḙ̂n chư̭ to ta̒n tliḙ̂n: Xư̭ tích nha̒ khaa̒nh, Ôông Du̒ng pa̒ Da̒, Té tất, té Dác… zoong paw tlương tli̒nh dă̭i tlé. Khu pui zôô̭ng cho dét kon kôô̒ng ta̒n tlo̒ chơi zân zan ản ba̒i tlỉ khwa hoo̭c, ta̒n ủn kỏ thế pui nhắi kha̭p, ti ka̒ khew, tham za tlo̒ chơi zân zan nhơ nẻm ko̒n, nhắi tích tắc, ố ăn kwan… Kwa di̭ zoong la̭i hiḙ̂w kwá zảw zṷc kaw, zúp tlé ha̒w hửng, pui thươi tlái ngiḙ̂m ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ản la̒ la̭i chân thư̭c, xinh dôô̭ng. Nha̒ tlươ̒ng i ta̒ fát dô têểnh 100% pổ mḙ̂ hoo̭c xinh wê̒l wiḙ̂c tlang bi̭ cho dét bô̭ tlang fṷc zân tôô̭c Mươ̒ng mă̭c paw zi̭p lḙ̂ kôô̒ng pơ̭i thẻ Hal ha̒ng twâ̒n. Têểnh măi, 100% hoo̭c xinh kỏ tú tlang fṷc zân tôô̭c.

Dôô̒ng chỉ Ngwiḙ̂n Kwang Minh, Fỏ Zảm dôốc Xớ Zảw zṷc pơ̭i Da̒w ta̭w cho hăi: Xác di̭nh zảw zṷc zả tli̭ văn hwả la̒ kải wiḙ̂c kwan tloo̭ng zúp hoo̭c xinh, xinh biên la̒ dêênh pơ̭i fát tliến ản tỉnh kắch, zảw zṷc thể hḙ̂ tlé thă̒nh ta̒n mo̭l fát tliến ká thắi dức - tlỉ - thế - mi̭, kỏ loo̒ng ieww nước, tinh thâ̒n tư̭ ha̒w zân tôô̭c, kỏ ỉ thức pơ̭i tlắch nhiḙ̂m dổi pơ̭i dất nước, kôô̭ng dôô̒ng, za di̒nh pơ̭i bán thân, tảng kế tloong bổi kắnh tối mởi pơ̭i hô̭i nhâ̭p kuốc tể. Bảm xát ta̒n ngi̭ kwiết, kể hwă̭ch kuố Tlung ương pơ̭i kuố tính, Xớ Zảw zṷc pơ̭i Da̒w ta̭w i ta̒ ban hă̒nh ta̒n văn bán tí chí da̭w, tlí páw ta̒n kơ xớ zảw zṷc bảm xát nhiḙ̂m bṷ tloo̭ng tâm kuố năm hoo̭c, xâi zư̭ng kể hwă̭ch, tliến khai la̒ ngiêm túc, hiḙ̂w kwá thew hưởng hơ̭p pơ̭i tâm lỉ thuối hoo̭c xinh xinh biên, diê̒w kiḙ̂n thư̭c tể kuố tơ̒ng dơn bi̭.

Tí zảw zṷc wê̒l li̭ch xứ, văn hwả diḙ̂ fương, zoong li̭ch xứ, van hwả têểnh khânh hơn pơ̭i thể hḙ̂ tlé, tảng kế la̒ hoo̭c xinh tloong khi ko̒n ngô̒i tlêênh gể  nha̒ tlươ̒ng, WBNZ tính i ta̒ chí da̭w ngă̒nh Zảw zṷc pơ̭i Da̒w ta̭w tliến khai la̒ ngiêm ta̒n tlí páw kuố Bô̭ Zảw zṷc pơ̭i Da̒w ta̭w wê̒l la̒ ta̒n wiḙ̂c zảw zṷc diḙ̂ fương. Thew di̭, pớ năm hoo̭c 2015 - 2026, hoo̭c xinh tlung hoo̭c kơ xớ, tlung hoo̭c fố thôông ản hoo̭c ta̒n nô̭i zung wê̒l văn hwả, thiểng pô̭, chư̭ biết, tác fấm văn hoo̭c xảng tác wê̒l dê̒ ta̒i diḙ̂ fương hăi li̭ch xứ tinh Hwa̒ Bi̒nh, zân ka ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh… lôô̒ng gép tloong ta̒n môn hoo̭c: Ngư̭ văn, Li̭ch xứ, Diḙ̂ lỉ, Zảw zṷc kôông zân, Kôông ngḙ̂…záang dă̭i tê̒w la̒ pơ̭i tham kwan thư̭c tể, xưw tâ̒m tư liḙ̂w, wa̒i khwả tí la̒ dêênh hửng thú hoo̭c tâ̭p, nơng kaw hăi dẳi wê̒l văn hwả, li̭ch xứ diḙ̂ fương cho hoo̭c xinh.

Xâi zư̭ng môi tlươ̒ng văn hwả lee̒nh mă̭nh

Kôô̒ng pơ̭i wiḙ̂c xâi zư̭ng pơ̭i da̒w ta̭w kon mo̭l, bẩn dê̒ xâi zư̭ng môi tlươ̒ng văn hwả lee̒nh mă̭nh ản ta̒n kác kấp wí dáng, tlỉnh kwiê̒n diḙ̂ fương kwan tâm, koi ni la̒ nhiḙ̂m bṷ lô za̒i. ta̒n kác kấp, ngă̒nh pớ tính têểnh kơ xớ i ta̒ chí da̭w tấi thẳn tliến khai foong tla̒w "Ká thắi twa̒n zân dwa̒n kết xâi zư̭ng tơ̒i khôổng văn hwả” tê̒w pơ̭i kuô̭c bâ̭n dôô̭ng "Ká thắi twa̒n zân dwa̒n kết xâi zư̭ng nôông thôn mởi, dô thi̭ văn minh” kôô̒ng pơ̭i ta̒n tiêw tlỉ, tiêw chwấn wê̒l xâi zư̭ng nôông thôn mởi, dô thi̭ văn minh, za di̒nh văn hwả, khu zân kư văn hwả. Kwi ước, hương ước khu zân kư ản la̒ hơ̭p pơ̭i dă̭c diếm, ti̒nh hi̒nh kuố tơ̒ng diḙ̂ fương. Foong tla̒w "Ká thắi dwa̒n kết xâi zư̭ng tơ̒i khôổng văn hwả, hwi dôô̭ng khức kuố ká hḙ̂ thôổng tlỉnh tli̭ kôô̒ng ká thắi zân tham za. Kwa di̭ kóp fâ̒n thúc tấi fát tliến kinh tể, foo̒ng chẩng tḙ̂ na̭n xa̭ hô̭i, xâi zư̭ng môi tlươ̒ng văn hwả lee̒nh mă̭nh, la̒ cho kuô̭c khôổng kuố mơ̭i mo̒ xỏm, la̒ng, tố zân kư, mơ̭i mo̒ za di̒nh tê̒w kỏ ti̒nh, kỏ ngiḙ̂, tinh thâ̒n thương lḙ̂ ha̒, dwa̒n kết zúp dơ̭ kôô̒ng tiển bô̭.

Ha̒ng năm, ta̒n diḙ̂ fương, dơn bi̭ tố tlức hwa̭t dôô̭ng twiên chwiê̒n tloong zi̭p kí niḙ̂m: Ngă̒i kuốc tể hă̭nh fúc 20/3; Ngă̒i Za di̒nh Viḙ̂t Nam 28/6; Khảng hă̒nh dôô̭ng kuốc za wê̒l foo̒ng, chẩng pa̭w lư̭c za di̒nh; Khảng hă̒nh dôô̭ng bi̒ bi̒nh dắng zởi kôô̒ng foo̒ng, chẩng pa̭w lư̭c tlêênh kơ xớ zởi; tố tlức ta̒n tlương tli̒nh zảw chwiḙ̂n chwiên dê̒ "Twiên chwiê̒n, zảw zṷc da̭w dức, lổi khôổng kôô̒ng kắch ửng xứ tloong za di̒nh”; zwi tli̒, nhân hôô̭ng ta̒n kâw la̭c bô̭ fát tliến za di̒nh pê̒n bư̭ng. Wiḙ̂c fát hwi tliê̒n thôổng za di̒nh, zoo̒ng ho̭ tloong zảw zṷc da̭w dức, lổi khôổng ản kwan tâm tí xâi zư̭ng za di̒nh văn hwả, tí văn hwả za di̒nh thư̭c xư̭ la̒ nơi la̒ dêênh, nuôi zươ̭ng kon mo̭l kôô̒ng zảw zṷc nếp khôổng cho mo̭l. Kôô̒ng pơ̭i di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch tấi thẳn wiḙ̂c twiên chwiê̒n tloong ta̒n tơ̒ng lớp nhân zân, tơ̒ng pước nơng kaw ngẳm ngi̭ tloong wiḙ̂c la̒ nếp khôổng văn hwả, thư̭c hă̒nh tiết kiḙ̂m, ba̒i tlư̒ mê tỉn zi̭ dwan, thư̭c hiḙ̂n nếp khôổng văn minh tloong wiḙ̂c ti zu ti chẳw, wiḙ̂c tang ma pơ̭i lḙ̂ hô̭i, kóp fâ̒n xâi zư̭ng văn hwả, xa̭ hô̭i kon mo̭l thơ̒i ki̒ mởi tiển bô̭, văn minh, fát tliến pê̒n bư̭ng.

Hwa̒ kôô̒ng zoo̒ng chắi li̭ch xứ ha̒ng ngi̒n năm zư̭ng nước pơ̭i zư̭ nước, nhân zân ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh xắt xon môô̭ch loo̒ng, fát hwi tliê̒n thôổng iêw nước nôô̒ng na̒n, dwa̒n kết, kiên kươ̒ng bươ̭t kwa khỏ khăn, thức thắch, bươn lêênh xâi zư̭ng kwêl hương ngă̒i ka̒ng ză̒w thôốch.Kôô̒ng pơ̭i bô̒i tắp kho ta̒ng văn hwả dôô̭c dảw kuố dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c, kết tinh kải thôốch tḙp, kải tư̭ ha̒w kuố bu̒ng tất kon mo̭l Hwa̒ Bi̒nh.

KÁC TIN KHÁC


Hwiḙ̂n Mai Châw khai thác zả tli̭ ngê̒ chuông pái thố kấm tliê̒n thôổng kuố zân tôô̭c Môông

Hwiḙ̂n Mai Châw kỏ 2 xa̭ dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông khôổng tâ̭p tlung la̒ hang Kiê, Pa̒ Ko̒. Nơi ni̒ kắch tlung tâm hwiḙ̂n khwáng 40 kâl khổ, diḙ̂ hi̒nh tô̒l khṷ ză̭l kôô̒ng pơ̭i hâ̒w nhơ khu bư̭c nă̒m ớ dô̭ ză̭l tlêênh 500m xo pơ̭i mơ̭c dác biến, ngo̭n khṷ ză̭l nhất 1.500 m nă̒m ớ pên khải Tâi Bắc kuố Khu báw tô̒n thiên nhiên Hang Kiê - Pa̒ Ko̒. Pớ paw tơ̒i năi, dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông kôô̒ng ha̒ zư̭ zi̒n ngê̒ chuông pái thố kấm tliê̒n thôổng. Mo̭l ỉ pả Môông miḙ̂t ma̒i pên khung pái chuông tí zư̭ lḙ̂ tinh hwa văn hwả zân tôô̭c tlêênh ta̒n tẩm pái thố kấm bán xắc.

Hô̭i thi văn ngḙ̂, thế thaw ta̒n kác tlươ̒ng zân tôô̭c nô̭i tlủ, zân tôô̭c bản tlủ tính Hwa̒ Bi̒nh

Ngă̒i 4/10, ớ Tlươ̒ng fố thôông Zân tôô̭c Zân tôô̭c nô̭i tlủ THFT tính, Xớ Zảw zṷc pơ̭i Da̒w ta̭w tố tlức khai ma̭c hô̭i thi văn ngḙ̂, thế thaw ta̒n tlươ̒ng fố thôông zân tôô̭c nô̭i tlủ, fố thôông zân tôô̭c nô̭i tlủ, fố thôông zân tôô̭c bản tlủ tính Hwa̒ Bi̒nh năm 2024.

Hwiḙ̂n Da̒ Bắc: Báo tô̒n, fát hwi zả tli̭ văn hwả ta̒n kác zân tôô̭c tê̒w pơ̭i fát tliến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng

9 khảng năm 2024, hwiḙ̂n Da̒ Bắc tấi thẳn kôông tác báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ văn hwả ta̒n kác zân tôô̭c tê̒w pơ̭i fát tliến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng. Tư̒ xán fấm zu li̭ch văn hwả ản xâi zư̭ng tlêênh kơ xớ báw tô̒n, zư̭ la̭i ản kải kôốc wê̒l kiển tlúc nha̒ ớ ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ (nha̒ khaa̒nh pă̒ng kâl gô̭ lơ̭p lả mỉ mu̒l kuố zân tôô̭c Tă̒i, nha̒ khaa̒nh pă̒ng kâl gô̭ lơ̭p mải lả kuố zân tôô̭c Mươ̒ng, nha̒ kâl gô̭ tlḙ̂t pă̒ng tất lơ̭p mải lả kuố zân tôô̭c Zaw), ngê̒ la̒ chẩi zỏ, chuông pái thố kấm, thêw - in hwa văn, nhuô̭m tla̒m…

Xa̭ La̭c Thi̭nh: Báw tô̒n văn hwả tliê̒n thôổng kwa mô hi̒nh kâw la̭c bô̭ văn hwả zân zan zân tôô̭c Mươ̒ng

Xa̭ La̭c Thi̭nh (Iên Thwí) kỏ 1.635 hô̭ zân, tloong di̭ zân tôô̭c thiếw khổ chiểm 82%, tlú iểw la̒ zân tôô̭c Mươ̒ng. Ta̒n năm khânh ni, wiḙ̂c fát tliến, nhân hôô̭ng ta̒n kâw la̭c bô̭ văn hwả, văn ngḙ̂ tliê̒n thôổng ka̭ no̒ i ản xa̭ kwan tâm. Kwa di̭, chăng tlí kóp fâ̒n nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho nhân zân mo̒ ko̒n ta̭w diê̒w kiḙ̂n thwâ̭n lơ̭i tí zư̭ zi̒n, báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng kuố zân tôô̭c.

Xâi zư̭ng ta̒n xa̭ bu̒ng kaw hwiḙ̂n Tân La̭c tlớ thă̒nh khu zu li̭ch kấp tính

Pa xa̭ bu̒ng kaw Kwiết Chiển, Ngố Luông, vân Xơn, hwiḙ̂n Tân La̭c kỏ dô̭ ză̭l pớ 800 - 1.000m xo pơ̭i mơ̭c dác biến. La̒ khu bư̭c kỏ tí lḙ̂ hâ̒ng che fú tư̒, hḙ̂ thôổng hâ̒ng tư̭ nhiên kôô̒ng ta̒n lwa̒i dôô̭ng thư̭c bâ̭t, khỉ hâ̭w maách mé, ôn hwa̒ wê̒l muô̒ he̒; tư̒ zănh lam thắng kắnh thôốch ản xếp ha̭ng zi tích kấp tính, kấp kuốc za. Zấp ni̒ nơi ni̒ ko̒n lưw zư̭ ản tư̒ zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng kuố zân tôô̭c Mươ̒ng. Kôô̒ng pơ̭i, kỏ ha̒ng hwả nôông xán khả la̒ tưf, dổi pơ̭i kwít kố Nam Xơn, hôô̭c lṷng tắc xu xu Kwiết Chiển, tói tiể Bắc Xơn, tắc kú tlải bṷ Kwiết Chiển, kâl lả thuốc, tắc hâ̒ng, che̒ twiết, ka, kủi zôổng bán diḙ̂ Ngố Luông, ha̭w hươ̭p Lṷng Vân… la̒ dêênh khức hút tluổ dổi pơ̭i zu kheéch.

Gổm Mươ̒ng wê̒l Thú dô - hă̒nh tli̒nh môô̭ch thâ̭p kí

Moong hảw báw tô̒n pơ̭i zởi thiḙ̂w văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng têểnh khânh hơn pơ̭i kôông chủng ká nước, khảng 8 bươ̒ kwa, hwa̭ xi̭ Vṷ Dức Hiểw tlỉnh thức zoong gổm Mươ̒ng wê̒l Thú dô tloong khôông zan dâ̭m da̒ bán xắc văn hwả ớ diḙ̂ tlí khổ 85 Nhâ̭t Chiêw, kwâ̭n Tâi Hô̒ (Ha̒ Nô̭i).