Pă̒ng kải ti̒nh kám ươ nha̭c kṷ zân tôô̭c, ớ thuối wa̒i 60, ngḙ̂ nhân Hwa̒ng Văn Viên, xỏm Ziểng Xa̭, xa̭ Kư Iên (Lương Xơn) i zư̭ ản niê̒m xăi mê, nhiḙ̂t hwiết. Ôông tích kư̭c tham za biếw ziḙ̂n zân ka, zân bṷ pơ̭i chwiê̒n dă̭i chiêng Mươ̒ng kôô̒ng pơ̭i moong hảw báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng.


Ngḙ̂ nhân Hwa̒ng Văn Viên, xỏm Ziểng Xa̭, xa̭ Kư Iên (Lương Xơn) chăm chút cho cha̒n chiêng Mươ̒ng.

Ôông Viên la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng. Pớ năm 1981, ôông pắt tâ̒w hoo̭c teẻnh chiêng Mươ̒ng. Pớ di̭ tểểnh măi, ôông ka̭ no̒ i nhiḙ̂t hwiết pơ̭i dam mê pơ̭i văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng, ka̭ no̒ i tham za ta̒n tlương tli̒nh văn ngḙ̂. Ôông thươ̒ng ản mơ̒i tham za teẻnh chiêng Mươ̒ng cho tư̒ ngḙ̂ nhân biếw ziḙ̂n zan ka, zân bṷ tloong ta̒n ngă̒i lḙ̂ ká, hô̭i thi, hô̭i ziḙ̂n ớ hwiḙ̂n pơ̭i tính. Ôông ko̒n ản kứ ti zư̭ ta̒n liên hwan, hô̭i thi văn ngḙ̂ zân zan ớ tính pơ̭i da̭t ản tư̒ thă̒nh tích, zái thướng. Tảng kế, kâw la̭c bô̭ Báw tô̒n pơ̭i zư̭ zi̒n bán xắc văn hwả zân tôô̭c xa̭ Kư Iên zo ôông la̒ chú nhiḙ̂m i ta̒ dwa̭t ản zái hal Hô̭i ziḙ̂n tli̒nh tẩw chêing pơ̭i hát zân ka, zân bṷ zân tôô̭c Mươ̒ng hwiḙ̂n Lương Xơn năm 2023.

Tí zư̭ nét thôốch tḙp kuố văn hwả tliê̒n thôổng, ôông Viên i ta̒ chwiê̒n dă̭i teẻnh chiêng Mươ̒ng cho kho̭m mo̭l tloong xỏm ươ lwa̭i hi̒nh nha̭c kṷ ni̒. Kôô̒ng pơ̭i di̭, ôông tham za lớp chwiê̒n dă̭i teẻnh chiêng chăng bất tiê̒n cho hoo̭c biên tloong kâw la̭c bô̭. Khânh ni, tư̒ hoo̭c tlo̒ kuố g i ta̒ teẻnh cha̒n chiêng thă̒nh tha̭w, tlớ thă̒nh hta̭ nhân văn ngḙ̂ toỏng kóp tích kư̭c cho foong tla̒w văn hwả, văn ngḙ̂ ớ kơ xớ. Ôông ka̭ no̒ i nô̭ lư̭c chwiê̒n kám hửng dam mê têểnh thể hḙ̂ tlé, kóp fâ̒n zi̒n zư̭ pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c. 

Ôông Hwa̒ng Văn Viên chiê xé: Chiêng Mươ̒ng la̒ linh hô̒n tloong âm nha̭c zân tôô̭c Mươ̒ng. Ta̒n tôi kới gẳm paw di̭ tinh thâ̒n la̭c kwan, ta̒n chiết lỉ khôổng kuố zân tôô̭c mêê̒nh. Kôô̒ng pơ̭i chiêng kỏ thế dôô̭c tẩw, hơ̭p xưởng pơ̭i zu̒ng tloong khi hát zaw zwiên, hát muổ zân zan… tôi moong hảw lưw zư̭, chwiê̒n la̭i cho thể hḙ̂ tlé tí chăng bất ti bán xắc văn hwả zân tôô̭c. 

Ta̒n năm khânh ni, xa̭ Kư Iên tăng kươ̒ng kwán lỉ, báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng, gô̒m thiểng pô̭, foong tṷc tâ̭p kwản, tỉn ngươ̭ng, ấm thư̭c, tlang fṷc…. Dâ̒w tư cho xư̭ ngiḙ̂p văn hwả, thế thaw kôô̒ng kôông tác báw tô̒n, fát hwi bán xắc văn hwả. Hwi dôô̭ng ká thắi twa̒n zân tham za xâi zư̭ng, fát tliến nê̒n văn hwả tiên tiển, dâ̭m da̒ bán xắc zân tôô̭c. Zấp ni̒, xa̭ kỏ 3 dô̭i chiêng Mươ̒ng kôô̒ng 3 bô̭ chiêng, 36 kải chiêng. 100% thă̒nh biên kâw la̭c bô̭ kỏ tlang fṷc zân tôô̭c Mươ̒ng tí biếw ziḙ̂n tloong ta̒n zi̭p lḙ̂, hô̭i thi. 

Pên keḙnh di̭, ta̒n la̒n diḙ̂w zân ka, zân bṷ i ta̒ thẩm khu pơ̭i kỏ khức hút kheéch zu li̭ch wê̒l Kư Iên. Kâw la̭c bô̭ báw tô̒n pơ̭i zi̒n zư̭ bán xắc văn hwả zân tôô̭c xa̭ Kư Iên i ta̒ thă̒nh lâ̭p ta̒n dô̭i, nhỏm thươ̒ng tâ̭p ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂ dâ̭ da̒ bán xắc tí biếw ziḙ̂n fṷc bṷ zu kheéch ớ ta̒n diếm zu li̭ch tlêênh diḙ̂ pa̒n. 

Dôô̒ng chỉ Bu̒i Di̒nh Lwân, Fỏ Chú ti̭ch WBNZ xa̭ Kư Iên cho hăi: Tí báw tô̒n, fát hwi hơn nươ bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng, WBNZ xa̭ thươ̒ng tố tlức ta̒n hwat jdôô̭ng zaw lưw nha̭c kṷ zân tôô̭c, muổ hát zân zan, la̒ dêênh môi tlươ̒ng cho hoo̭c xinh xinh hwa̭t văn hwả tliê̒n thôô̒ng; lâ̭p thơl ta̒n dơn bi̭ kwan tâm zi̒n zư̭ tliê̒n thôổng văn hwả zân tôô̭c. Fát hwi bai tlo̒ kha̒ la̒ng, tlướng bán tloong chwiê̒n da̭i nét thôốch văn hwả zân tôô̭c cho thể hḙ̂ tlé…

KÁC TIN KHÁC


Zả tli̭ văn hwả, kon mo̭l Hwa̒ Bi̒nh: Ba̒i 2 – Hưởng têểnh fát tliến ká thắi kon mo̭l Hwa̒ Bi̒nh wê̒l dức – tlỉ – thế – mi̭

Ta̒n năm kwa, tính Hwa̒ Bi̒nh chăng tlâ̒ng chăm lo, ta̭w diê̒w kiḙ̂n tí mo̭l zân fát tliến ká thắi wê̒l dức – tlỉ – thế – mi̭. Tloong di̭, ka̭ no̒ i bô̒i zươ̭ng, tí nơng kaw tinh thâ̒n iêw nước, ti̒nh iêw kwêl hương, niê̒m tư̭ ha̒w zân tôô̭c, ỉ thức, ngiḙ̂ bṷ kôông zân, thươ̭ng tôn fáp lwâ̭t kuố mơ̭i mo̒ kôông zân, nhất la̒ dổi pơ̭i thể hḙ̂ tlé; fát hwi ta̒n zả tli̭ chwấn mơ̭c, tliê̒n thôổng văn hwả thôốch tḙp kuố zân tôô̭c.

Zả tli̭ văn hwả, kon mo̭l Hwa̒ Bi̒nh: Ba̒i 1 - Ưw tiên, zee̒nh nguô̒n lư̭c cho li̭nh bư̭c văn hwả

Kổ Tôống Bỉ thư Ngwiḙ̂n Fủ Tloo̭ng tơ̒ng pô̭ ớ Hô̭i ngi̭ Văn hwả ká thắi twa̒n kuốc năm 2021: "Văn hwả la̒ hô̒n kốt kuố zân tôô̭c, pô̭ lêênh bán xắc kuố zân tôô̭c. Văn hwả ko̒n thi̒ zân tôô̭c ko̒n…” Kwan diếm kuố dôô̒ng chỉ kổ Tôống Bỉ thư la̒ "kim chí nam” hưởng cho xư̭ fát tliến kuố nê̒n văn hwả zân tôô̭c. Kwan diếm ni̒ tang tiếp thêm dôô̭ng lư̭c tí tính Hwa̒ Bi̒nh nô̭ lư̭c, kôô̒ng kwiết tâm pơ̭i khát boo̭ng xâi zư̭ng nê̒n văn hwả Viḙ̂t Nam tiên tiển, dâ̭m da̒ bán xắc zân tôô̭c.

Tlái ngiḙ̂m zu li̭ch ngí zươ̭ng bu̒ng hô̒ ớ hwiḙ̂n Da̒ Bắc

Kỏ ản ta̒i ngwiên thiên nhiên thươi thôốch, hu̒ng bi̭, ớ ta̒n xa̭ nă̒m tloong khu zu li̭ch hô̒ Hwa̒ Bi̒nh kuố hwiḙ̂n Da̒ Bắc tang xâi zư̭ng mô hi̒nh pơ̭i la̒ dêênh tư̒ miểng zu li̭ch xinh thải, ngí zươ̭ng. Môô̭ch khổ miểng zu li̭ch mởi ti paw khai thác tloong năm năi, thu hút kho̭m zu kheéch tloong nước kỏ mớc tli tiêw kaw kôô̒ng pơ̭i zởi tlé kỏ moong hảw ản tlái ngiḙ̂m.

Hwiḙ̂n Mai Châw khai thác zả tli̭ ngê̒ chuông pái thố kấm tliê̒n thôổng kuố zân tôô̭c Môông

Hwiḙ̂n Mai Châw kỏ 2 xa̭ dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông khôổng tâ̭p tlung la̒ hang Kiê, Pa̒ Ko̒. Nơi ni̒ kắch tlung tâm hwiḙ̂n khwáng 40 kâl khổ, diḙ̂ hi̒nh tô̒l khṷ ză̭l kôô̒ng pơ̭i hâ̒w nhơ khu bư̭c nă̒m ớ dô̭ ză̭l tlêênh 500m xo pơ̭i mơ̭c dác biến, ngo̭n khṷ ză̭l nhất 1.500 m nă̒m ớ pên khải Tâi Bắc kuố Khu báw tô̒n thiên nhiên Hang Kiê - Pa̒ Ko̒. Pớ paw tơ̒i năi, dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông kôô̒ng ha̒ zư̭ zi̒n ngê̒ chuông pái thố kấm tliê̒n thôổng. Mo̭l ỉ pả Môông miḙ̂t ma̒i pên khung pái chuông tí zư̭ lḙ̂ tinh hwa văn hwả zân tôô̭c tlêênh ta̒n tẩm pái thố kấm bán xắc.

Hô̭i thi văn ngḙ̂, thế thaw ta̒n kác tlươ̒ng zân tôô̭c nô̭i tlủ, zân tôô̭c bản tlủ tính Hwa̒ Bi̒nh

Ngă̒i 4/10, ớ Tlươ̒ng fố thôông Zân tôô̭c Zân tôô̭c nô̭i tlủ THFT tính, Xớ Zảw zṷc pơ̭i Da̒w ta̭w tố tlức khai ma̭c hô̭i thi văn ngḙ̂, thế thaw ta̒n tlươ̒ng fố thôông zân tôô̭c nô̭i tlủ, fố thôông zân tôô̭c nô̭i tlủ, fố thôông zân tôô̭c bản tlủ tính Hwa̒ Bi̒nh năm 2024.

Hwiḙ̂n Da̒ Bắc: Báo tô̒n, fát hwi zả tli̭ văn hwả ta̒n kác zân tôô̭c tê̒w pơ̭i fát tliến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng

9 khảng năm 2024, hwiḙ̂n Da̒ Bắc tấi thẳn kôông tác báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ văn hwả ta̒n kác zân tôô̭c tê̒w pơ̭i fát tliến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng. Tư̒ xán fấm zu li̭ch văn hwả ản xâi zư̭ng tlêênh kơ xớ báw tô̒n, zư̭ la̭i ản kải kôốc wê̒l kiển tlúc nha̒ ớ ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ (nha̒ khaa̒nh pă̒ng kâl gô̭ lơ̭p lả mỉ mu̒l kuố zân tôô̭c Tă̒i, nha̒ khaa̒nh pă̒ng kâl gô̭ lơ̭p mải lả kuố zân tôô̭c Mươ̒ng, nha̒ kâl gô̭ tlḙ̂t pă̒ng tất lơ̭p mải lả kuố zân tôô̭c Zaw), ngê̒ la̒ chẩi zỏ, chuông pái thố kấm, thêw - in hwa văn, nhuô̭m tla̒m…