Tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n Iên Thwí kỏ 7 zân tôô̭c kôô̒ng khôổng, tí lḙ̂ mo̭l zân tôô̭c thiếw khổ chiểm 70%, tloong di̭ zân tôô̭c Mươ̒ng chiểm tlêênh 69%. Ta̒n năm kwa, ta̒n kác kấp wí, tlỉnh kwiê̒n kôô̒ng nhân zân hwiḙ̂n Iên Thwí ka̭ no̒ i kwan tâm báw tô̒n pơ̭i fát hwi ta̒n zả tli̭ zi xán văn hwả.


Ngḙ̂ nhân Ưw tủ Tlương Dức Him, Fỏ Chú nhiḙ̂m Kâw la̭c Mo Mươ̒ng hwiḙ̂n Iên Thwí zởi thiḙ̂w wê̒l zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng.

Tloong ta̒n zi xán văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng, nha̒ khaa̒nh la̒ mj fâ̒n bán xắc văn hwả kuố mo̭l Mươ̒ng. Ngă̒i măi, khổ nha̒ khaa̒nh tliê̒n thôổng tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n kỏ tliê̒w hưởng zám thuổng thẳn, ước teénh ko̒n zư̭ la̭i ản tlêênh 20 ngôl nha̒ khaa̒nh tliê̒n thôổng. Khổ za di̒nh kuố mo̭l Mươ̒ng kỏ nha̒ khaa̒nh zất éw, tư̒ nha̒ khaa̒nh i ta̒ thuổng kấp zo thơ̒i zan hăi chwiến la̭i bâ̭t liḙ̂w gă̭ch, bê tôông.

Dôô̒ng chỉ Tlâ̒n Hư̭w Hâ̭w, Fỏ Tlướng foo̒ng Văn hwả - Thôông tin hwiḙ̂n Iên Thwí cho hăi: Hwiḙ̂n i ta̒ xâi zư̭ng dê̒ ản wê̒l zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả ta̒n kác zân tôô̭c zai dwa̭n 2021 - 2025, hưởng têểnh năm 2030. Kôông tác báw tô̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c tiêp tṷc ản zwi tli̒, tấi lêênh. Tloong di̭, zi xán văn hwả chiêng Mươ̒ng ản kấp wí, tlỉnh kwiê̒n, mo̭l zân kwan tâm zư̭ zi̒n, báw tô̒n tích kư̭c. Thôổng kê ká thắi hwiḙ̂n ko̒n lưw zư̭ ản khânh 300 kải chiêng Mươ̒ng, zám xo pơ̭i zai dwa̭n tlước. Wa̒i tha, tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n thă̒nh lâ̭p tư̒ kâw la̭c bô̭ nhơ: kâw la̭c bô̭ Chiêng Mươ̒ng; kâw la̭c bô̭ Báw tô̒n pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng… tảng kế la̒ kâw la̭c bô̭ Mo mươ̒ng hwiḙ̂n Iên Thwí ản thă̒nh lâ̭p năm 2021 kôô̒ng pơ̭i khânh 30 thâ̒i mo tham za. Kế tha, hwiḙ̂n 2 ngḙ̂ nhân Mo mươ̒ng ản kôông nhâ̭n ngḙ̂ nhân Ưw tủ tloong li̭nh bư̭c zi xán văn hwả fi bâ̭t thế. Hwiḙ̂n i khwiển khích ta̒n diḙ̂ fương tiếp tṷc nhân hôô̭ng mô hi̒nh kâw la̭c bô̭ tí zư̭ zi̒n thiểng pô̭, tlang fṷc kuố mo̭l Mươ̒ng.

Ká thắi hwiḙ̂n kỏ 11 dô̭i văn ngḙ̂ twiên chwiê̒n ớ ta̒n xa̭, thi̭ tlẩn: 115 dô̭i văn ngḙ̂ xỏm, khu fổ tham za ta̒n hwa̭t dôô̭ng ớ xỏm, khu kôô̒ng ta̒n kuô̭c thi zo xa̭, hwiḙ̂n tố tlức. Ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂ dâ̭m da̒ bán xắc văn hwả diḙ̂ fương nhơ: Hát zaw zwiên, hát wê̒l Dáng pơ̭i Bác Hô̒ kỏ fâ̒n thiểng pă̒ng thiểng zân tôô̭c; teẻnh chiêng Mươ̒ng… Ha̒ng năm, hwiḙ̂n tố tlức ta̒n hô̭i thi tí zwi tli̒, báw tô̒n môô̭ch khổ lḙ̂ hô̭i, ta̒n lwa̭i nha̭c kṷ zân tôô̭c, ấm thư̭c, tlo̒ chơi zân zan nhơ teẻnh du, tấi kâ̭i, pẳnh nả, kẻw ko… Hwiḙ̂n tê̒w tố tlức ta̒n lớp dă̭i thiểng Mươ̒ng; chí da̭w ta̒n tlươ̒ng hoo̭c tố tlức twiên chwiê̒n, fố biển khu hôô̭ng wê̒l zi xán văn hwả têểnh ká thắi hoo̭c xinh thôông kwa tlương tli̒nh hoo̭c tâ̭p wa̒i khwả, tlỉnh kwả.

Tloong thơ̒i zan têểnh, hwiḙ̂n Iên Thwí tiếp tṷc tấi thẳn twiên chwiê̒n, bâ̭n dôô̭ng mo̭l zân tham za zi̒n zư̭, báw bḙ̂ zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng zân tôô̭c kôô̒ng pơ̭i xâi zư̭ng tơ̒i khôổng văn hwả mởi. Tlủ tloo̭ng báw tô̒n ta̒n lwa̭i hi̒nh văn hwả fi bâ̭t thế ngăl tlỉnh tloong tơ̒i khôổng kôô̭ng dôô̒ng; kwáng bả tiê̒m năng fát tliến zu li̭ch pớ zả tli̭ kuố ta̒n za xán văn hwả. Kwa di̭, kóp fâ̒n thúc tấi fát tliến kinh tể - xa̭ hô̭i, xâi zư̭ng hi̒nh ắnh thôốch tḙp wê̒l bu̒ng tất, kon mo̭l Iên Thwí.

KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.