Tlước ni, hát Thươ̒ng dang, Pô̭ meḙnh, hát dúp zaw zwiên la̒ thế lwa̭i ản hát tư̒ nhất tloong tơ̒i khôổng xinh hwa̭t kuố mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh. Khăw thơ̒i zan mai môô̭ch, ngḙ̂ thwâ̭t dôô̭c dảw ni̒ ản ta̒n kấp wí, tlỉnh kwiê̒n diḙ̂ fương kwan tâm báw tô̒n, kôô̭ng dôô̒ng tlung thăi zư̭ zi̒n tí zoong ta̒n ba̒i hát Mươ̒ng tlớ wê̒l bi̭ tlỉ kwan tloo̭ng bổn kỏ, kóp fâ̒n fát hwi ta̒n zả tli̭ tliê̒n thôổng văn hwả thôốch tḙp.


Ta̒n ngḙ̂ nhân hát dúp zaw zwiên tloong khuôn khố Liên hwan hát Thươ̒ng dang, Pô̭ meḙnh, hát dúp zaw zwiên kôô̒ng hát tlấi tliḙ̂n thơ zân zan Mươ̒ng hwiḙ̂n La̭c Xơn năm 2024.

Kử paw ta̒n ngă̒i tâ̒w năm mởi, nhất la̒ zi̭p lḙ̂ hô̭i ớ 4 bu̒ng Mươ̒ng Pi, Wang, Tha̒ng Dôô̭ng thươ̒ng ziḙ̂n tha ta̒n hô̭i thi, zaw lưw Thươ̒ng dang, Pô̭ meḙnh, hát dúp zaw zwiên. Tí la̭i ẩn tươ̭ng hơn ká ớ Lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ zân tôô̭c Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh năm 2023 tố tlức ớ xa̭ Foong Fủ thuô̭c bu̒ng Mươ̒ng Pi (Tân La̭c), hô̭i thi hát dúp zaw zwiên ản zoong paw la̒ môô̭ch tloong ta̒n hwa̭t dôô̭ng tlỉnh, thu hút tham za kuố ha̒ng tlăm ngḙ̂ nhân têểnh pớ 4 bu̒ng Mươ̒ng ká, kóp fâ̒n zoong têểnh khôông khỉ zaw lưw, fẩn khới pơ̭i dâ̭m bán xắc. Pên keḙnh zwi tli̒ tố tlức nô̭i zung ni̒ ớ lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ zân tôô̭c Mươ̒ng năm 2024, tloong khuôn khố lḙ̂ hô̭i teẻnh kả pển tliê̒n thôổng xa̭ Lô̭ Xơn - Tân La̭c, ha̒ng năm hwiḙ̂n zwi tli̒ tố tlức hô̭i thi hát Thươ̒ng dang, Pô̭ meḙnh, hát dúp zaw zwiên kwi mô kấp xa̭.

Ngḙ̂ thwâ̭t hát Mươ̒ng ản tư̒ mo̭l ươ, ớ ta̒n xa̭ thuô̭c bu̒ng mươ̒ng Wang (La̭c Xơn). Hát Thươ̒ng dang, Pô̭ meḙnh, hát dúp zaw zwiên tlớ thă̒nh mỏn ăn tinh thâ̒n chăng thế thiểw tloong hwa̭t dôô̭ng zaw lưw văn ngḙ̂ ớ khu zân kư, ta̒n kuô̭c pui ká, nhó kuố kôô̭ng dôô̒ng… ta̒n ngḙ̂ nhân thươ̒ng hát Mươ̒ng tloong khôông zan lḙ̂ hô̭i nhơ: Lḙ̂ hô̭i di̒nh Kối - xa̭ Vṷ Bi̒nh, du Mươ̒ng Pôl - thi̭ tlẩn Vṷ Bán, xớc Bṷt Khṷ Zủng - xa̭ Nhân Ngiḙ̂, di̒nh Khỏi, xa̭ Ân Ngiḙ̂, di̒nh Khânh - xa̭ Văn Xơn… Wa̒i tha ko̒n pớ ta̒n diḙ̂ diếm hát khác nhơ: nha̒ văn hwả, khu zu li̭ch… tlêênh diḙ̂ pa̒n thă̒nh lâ̭p ản tư̒ kâw la̭c bô̭ hát Mươ̒ng zwi tli̒ xinh hwa̭t, tích kư̭c zaw lưw, biếw ziḙ̂n pơ̭i ta̒ kâw la̭c bô̭ tloong, wa̒i hwiḙ̂n kôô̒ng môô̭ch khổ tính ô̭i pa̭n.

Khảng 11/2024, ớ hwiḙ̂n La̭c Xơn - diḙ̂ fương kôô̒ng pơ̭i 92% zân khổ la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng ziḙ̂n tha Liên hwan hát Thươ̒ng, Pô̭ meḙnh, hát dúp zaw zwiên kôô̒ng pơ̭i hát tlấi tliḙ̂n thơ zân zan Mươ̒ng. Dôô̒ng chỉ Bu̒i Thi̭ Thẳm, Zảm dôốc Tlung tâm Văn hwả - Thế thaw pơ̭i Chwiê̒n thôông hwiḙ̂n La̭c Xơn cho hăi: Liên hwan lâ̒n tâ̒w tiên tố tlức, hơn 300 ngḙ̂ nhân têểnh pớ ta̒n xa̭, thi̭ tlẩn, ta̒n kâw la̭c bô̭ Mươ̒ng khṷ, Bai Chim, Vṷ Bi̒nh…têểnh pơ̭i ha̒ zaw lưw, khwe ta̒i ta̒i ngḙ̂ dổi dáp kôô̒ng chất zoo̭ng ngoo̭ch nga̒w, khu lẳng.

Thew chiê xé kuố ngḙ̂ nhân Bu̒i Văn Ấi, thuô̭c dơn bi̭ xa̭ Di̭nh Kư, liên hwan la̒ dêênh khôông khỉ pui thươi, fẩn khới, la̒ zi̭p tí ta̒n ngḙ̂ nhân, ta̒n mo̭l ươ mển văn hwả zân zan kỏ thêm xân pui zôô̭ng ỉ ngiḙ̂, ản zaw lưw, hoo̭c hói, tlaw tối kinh ngiḙ̂m kuố ta̒n ngḙ̂ nhân têểnh ta̒n kâw la̭c bô̭ kôô̒ng ta̒n xa̭. Wiḙ̂c tố tlức liên hwan zúp ta̒n kon mo̭l tất Mươ̒ng thêm tư̭ ha̒w, thêm ươ kwêl hương, dất nước, khích lḙ̂ wiḙ̂c báw tô̒n, fát hwi ta̒n foong tṷc tâ̭p kwản, bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng.

Ngḙ̂ nhân Ưw tủ, nha̒ ngiên kửw văn hwả zân zan Bu̒i Hwi Voo̭ng, xa̭ Hương Nhươ̭ng (La̭c Xơn) tlaw tối: Hát Thươ̒ng dang, Pô̭ meḙnh, hát dúp zaw zwiên la̒ lổi hát, hát dúp zaw zwiên la̒ lổi hát chwiê̒n meḙnh kỏ nguô̒n kôốc pớ ta̒ xa. Kuô̭c hát kỏ thế hát ớ ti zu ti, ti chẳw, mơ̒ng nha̒ mởi, ngă̒i lḙ̂, ngă̒i hô̭i… kôô̒ng nô̭i zung foong fủ, ză̒w chất thơ, maa̭nh kắnh bâ̭t thiên nhiên tí bỉ von tlaw kới tâm ti̒nh kwa la̒n diḙ̂w, âm nha̭c môô̭c ma̭c, zán zi̭. Tlú dê̒ tloong hát Mươ̒ng zất hôô̭ng, pớ tliḙ̂n cha̒w hói, ti̒nh iêw tôi lưở, muô̒ ma̒ng, foong tṷc tâ̭p kwản, chúc ha̒ zi̭p Thết… Pa̒n wê̒l ziḙ̂n xưởng, ngḙ̂ thwâ̭t hát Mươ̒ng dă̭c xắc ớ kải la̒ cho dố ản ta̒n hiếw biết khu hôô̭ng kuố mo̭l hát. Nả tư̭ tă̭ch tha ba̒i hát hăi bâ̭n zṷng pớ bổn kho ta̒ng zân ka kuố zân tôô̭c Mươ̒ng.

Zấp ni̒, kôô̒ng pơ̭i wiḙ̂c fṷc zư̭ng, báw tô̒n văn hwả bâ̭t thế, fi bâ̭t thế, ta̒n la̒n diḙ̂w zân ka Thươ̒ng dang, Pô̭ meḙnh, hát dúp zaw zwiên ngă̒i ka̒ng fố biển kôô̒ng pơ̭i tiếp tṷc ản kấp wí, tlỉnh kwiê̒n diḙ̂ fương khích lḙ̂, la̒ tha ản diê̒w kiḙ̂n wê̒l khôông zan ziḙ̂n xưởng, môi tlươ̒ng thư̭c hă̒nh. Năm 2023, ngḙ̂ thwâ̭t ziḙ̂n xưởng dôô̭c dảw ni̒ la̒ 1 tloong 2 zi xán ản tính tli̒nh hô̒ xơ khwa hoo̭c dê̒ ngi̭ nha̒ nước gi zănh la̒ zi xán fi bâ̭t thế kuốc za.


KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.