Ản tố tlức paw khwáng 30/11 âm li̭ch ngăl khăw khi kôông wiḙ̂c muô̒ ma̒ng ta̒ la̒ xoong. Thết kố tliê̒n zân tôô̭c Môông ko̒n kẻw za̒i cho têểnh ngă̒i kuổi ku̒ng kuố khảng Cha̭p. Zi̭p ni̒, miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng 2 xa̭ Pa̒ Ko̒, Hang Kiê (Mai Châw) thu hút kho̭m kheéch têểnh tlái ngiḙ̂m, thew ngỏ foong tṷc tỏn Thết dôô̭c dảw.


Zu kheéch thi̒m hiếw ngê̒ tliê̒n thôổng kuố za di̒nh mo̭l Môông xỏm Pa̒ Ko̒ 1, xa̭ Pa̒ Ko̒
 (Mai Châw) tloong zi̭p Thết kố tliê̒n.

Kôô̒ng pơ̭i ta̒n kác za di̒nh mo̭l Môông pă̒i tlỉ, tlang hwa̒ng nha̒ kướ, la̒ bâm kơm, tâm peẻnh chă̒i paw pân khuô̭ng 30 Thết kôô̒ng pui nhô̭n têm zaw thươ̒ la̒ ta̒n tlái ngiḙ̂m khỏ kwê̒nh dổi pơ̭i ta̒n zu kheéch lưw tlủ ớ A Pảw Homestay. Eenh Fa̒ng A Pảw, chú nha̒ ngí kôô̭ng dôô̒ng A Pảw Homestay cho hăi: Thết kố tliê̒n năm năi, Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng 2 xa̭ tỏn tư̒ dwa̒n kheéch têểnh lưw tlủ. Wa̒i tha, hâ̒w hết nha̒ zân tê̒w chwấn bi̭ ố pá, dḙ̂m, tỏn kheéch moong hảw ớ la̭i. Khôông khỉ Thết cho dêênh thêm pui nhô̭n.

Thew mo̭l Môông, Thết kố tliê̒n la̒ ka̭ linh thiêng tí cha̒ ơn thâ̒n linh, tố tiên ta̒ fu̒ hô̭ cho ản muô̒ ản ma̒ng, kon mo̭l bi̒nh an, khwé mă̭nh. Khăw lḙ̂ kủng thâ̒n linh, za tiên paw lảng khởm ngă̒i môô̒ng 1 Thết. Ôông ngăi i măng chơl tê̒w xướ xwa̭n, mă̭c ziḙ̂n ta̒n bô̭ tlang fṷc thôốch tí ti chúc Thết nha̒ ha̒. Pươ̭ kơm ngă̒i tâ̒w năm mởi tâ̒i tú ha̭w, nhúc, chăng thế thiểw mỏn pee̒nh chă̒i tliê̒n thôổng.

Kải Vương Fương Zang, zu kheéch pớ Thú dô Ha̒ Nô̭i chiê xé: 5 năm kwa, tôi i ta̒ kỏ tư̒ lâ̒n dến 2 xa̭ Hang Kiê, Pa̒ Ko̒ zu li̭ch pơ̭i năm năi tlái ngiḙ̂m tỏn zaw thươ̒ kôô̒ng pa̒ kon bu̒ng kaw. Măng ản kuố tôi wê̒l foong tṷc Thết Môông kỏ tư̒ kải hăi pơ̭i kho̭m dôô̒ng ba̒w nơi ni̒ mển kheéch. Thôông kwa ngi lḙ̂, foong tṷc zúp tôi hăi dẳi ản hơn wê̒l zả tli̭ văn hwả, tỉn ngươ̭ng kôô̒ng ti̒nh kám za di̒nh mo̭l Môông.

Ớ xỏm Pa̒ Ko̒ 1 kỏ môô̭ch homestay dâ̭m chất ớ nha̒ gô̭, nê̒n tất, nổ ăn pă̒ng pếp kúi. Mḙ̂ Yehudit (zu kheéch isarel) chi xé: Tôi zất ươ khôông khỉ Thết kố tliê̒n zân tôô̭c Môông. Thơ̒i tiết ớ ni khả leḙnh mé kắnh bâ̭t muô̒ xwân hwa ta̒w, hwa mâ̭n dớ zất thôốch, pa̒ kon ăi i mă̭c tlang fṷc tliê̒n thôổng. Ni la̒ zi̭p tốt tí ta̒n tôi kỏ ta̒n tlái ngiḙ̂m tâ̒i tú wê̒l văn hwả bán diḙ̂.

Tloong khôông zan lưw tlủ kôô̭ng dôô̒ng Môông. Zu kheéch ản tư̭ zo tlái ngiḙ̂m ăn Thết ớ nha̒ zân, thăm, chúc Thết ta̒n nha̒ hăi thăm ta̒n nhỏm ngê̒ chuông pái thố kấm tliê̒n thôổng, thew ngỏ fiên chơ̭ têm zaw lưw văn hwả zân tôô̭c Môông xa̭ Pa̒ Ko̒ paw ta̒n thổl thử pắi. Thết Môông i la̒ zi̭p tí ta̒n tôi ôông tưở, ỉ pả thi̒m hiếw ha̒. Tloong ta̒n ngă̒i Thết, ôông tưở, ỉ pả thănh niên chwấn bi̭ ta̒n bô̭ tlang fṷc thôốch nhất, tlew ta̒n dô̒ tlang xức pă̒ng pa̭c, tố tlức thă̒nh tơ̒ng nhỏm pui tlo̒ nẻm paw, teẻnh tu lu… Zu kheéch i zất ươ khi ản hwa̒ paw hwa̭t dôô̭ng tlái ngiḙ̂m zơ̒ng ni̒.

Tỏn Thết kố tliê̒n mo̭l Môông 2 xa̭ Hang Kiê, Pa̒ Ko̒ kôô̒ng pơ̭i bớ hô̭i Gâ̒w Ta̒w ti kôô̒ng pơ̭i tư̒ hwa̭t dôô̭ng văn hwả dă̭c xắc nhơ: zaw lưw văn ngḙ̂ kôô̒ng tli̒nh ziḙ̂n tlang fṷc ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh; hô̭i thi tâm peẻnh chă̒i, tlo̒ chơi zân zan… Thôông kwa Thết Môông kôô̒ng tlương tli̒nh lḙ̂ hô̭i tliê̒n thôổng dă̭c xắc. Hang Kiê, Pa̒ Ko̒ tlớ thă̒nh miểng têểnh văn hwả, zu li̭ch kỏ khức hút dă̭c biḙ̂t. Zu kheéch tloong nước kôô̒ng tư̒ dwa̒n kheéch nước wa̒i pui pé thew ngỏ ta̒n kải nét thôốch thiên nhiên, zả tli̭ văn hwả tliê̒n thôổng kôô̒ng hướng khôông khỉ tỏn Thết bu̒ng kaw tloong thơ̒i tiết chả leḙnh, ngỏ biến tlúc, thẳm hỏl dác noỏng Bỏ Ắm, ăn dểm ta̒n hương bi̭ ấm thư̭c dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông ản chể biển ki̒ kôông kôô̒ng dă̭c xán ha̭w lế, ha̭w tảw me̒w, nhúc kủi tlew tlêênh kác pếp, ka̒ zâ̒m, kủi bán kôô̒ng ta̒n lwa̭I tắc tlải thươi ngoo̭ch.



KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.