(HBDT) – Hô̒ Hwa̒ Bi̒nh la̒ hô̒ chưở dác nhân ta̭w lởn nhất Viḙ̂t Nam, ziḙ̂n tác mă̭t dác la̒ 8.000 ha. Hô̒ kỏ nhê̒w dáw kon, to, kánh kwan thiên nhiên hấp zâ̭n gẳn vởi kác diếm zu li̭ch tâm linh. Khu zu li̭ch hô̒ Hwa̒ Bi̒nh da̒ tlớ thee̒nh diếm thăm kwan zu li̭ch nối thiểng, thu hút nhê̒w zu keéch tloong va̒ wa̒i nước khi̒ dêểnh thăm Hwa̒ Bi̒nh
Zu kheéch ngẳm kánh tlơ̒i dác hô̒ Hwa̒ Bi̒nh
Hô̒ Hwa̒ Bi̒nh ản vỉ nhơ "Vi̭nh Ha̭ Long tlêênh khṷ”. Ngô̒i tlêênh thiê̒n di zoo̭c loo̒ng hô̒ khôông Da̒, zu kheéch thwá khức ngẳm kánh thiên nhiên, ha̒ng chṷc dáw kon, to, nhấp nhô ấn hiḙ̂n tlêênh mă̭t hô̒, deenh kweenh la̒ kác ză̭i khṷ dả bôl, nhửng la̒ng xỏm kuố ngươ̒i zân diḙ̂ fương khinh khôổng... khôông zan thơ môô̭ng, iên lee̒nh. Dă̭c biḙ̂t tloong xổ rỉ nhê̒w dếm zu li̭ch văn hwả tâm linh, bán zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng, kác hang, dôô̭ng, dáw da̒ ản dâ̒w tư, khai thác tlớ thee̒nh diếm dêểnh hấp zâ̭n zu kheéch tloong va̒ wa̒i nước.
Tlước tiên fái kế dêểnh kác diếm zu li̭ch tâm linh nhơ dê̒n Chuổ Thác Bơ̒, dê̒n Lê Lơ̭i, dê̒n Dôi Kô Kướ Chương... Ni la̒ nhửng diếm zu li̭ch tâm linh zu kheéch chăng thế bó kwa khi̒ dêểnh thăm kwan, thướng ngwa̭n hô̒ Hwa̒ Bi̒nh. Thew chiê̒n thiết, dê̒n Chuổ Thác Bơ̒ thơ̒ ba̒ Dinh Thi̭ Vân va̒ môô̭ch ba̒ mo̭l Zaw ớ xa̭ Vâ̒i Nươ (Da̒ Bắc) da̒ vâ̭n dôô̭ng nhân zân tloong vu̒ng kwiên kóp lương thư̭c, ku̒ng nhê̒w ngươ̒i che̒w thie̒n vươ̭t thác, gêê̒nh dươ lương thư̭c tiếp tể cho kwân Vuô Lê Lơ̭i. Khâw ni̒ mo̭l ha lâ̭p dê̒n thơ̒ dớ tướng nhở kôông ơn hal ba̒. Ha̒ng năm, lḙ̂ hô̭i Dê̒n Bơ̒ khai hô̭i bớ ngă̒i môô̒ng 7 khảng Chiêng dêểnh hết khảng 3 âm li̭ch. Dêểnh ni zu kheéch ản chiêm ngươ̭ng, tham za kác hwa̭t dôô̭ng thơ̒ Mâ̭w linh thiêng, hwiê̒n bỉ, thướng thức nhửng xán vâ̭t dă̭c xán dă̭c chưng kuố diḙ̂ fương nhơ: kả nảng, kả dô̒, thi̭t ka hấp lả cheenh...
Khi̒ dêểnh hô̒ Hwa̒ Bi̒nh, zu kheéch kỏ thế ngí la̭i ta̭i kác bán zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ớ ven hô̒ ko̒n lưw zư̭ ản bán xắc zân tôô̭c, nhơ bán Ngo̒i, xa̭ Ngo̒i Hwa (Tân La̭c); xỏm Kẻ, xa̭ Hiê̒n Lương; xỏm Dả Biê, xỏm Mỏ Hém, xa̭ Tiê̒n Fong (Da̒ Bắc), la̒ng Bích Chṷ, xa̭ Thải Thi̭nh (TF Hwa̒ Bi̒nh) hăi khu ngí zươ̭ng kaw kấp Mai Châw Hideaway, xa̭ Tân Mai (Mai Châw), khu zu li̭ch xinh thải Da̒ Bắc Eco Lodge, xa̭ Hiê̒n Lương (Da̒ Bắc)... Mối nơi môô̭ch vé, zu kheéch kỏ thế tham za xinh hwa̭t vởi ngươ̒i zân, thi̒m hiếw văn hwả, văn ngḙ̂, dôốch lướ tla̭i, thướng thức kác mỏn ăn zân tôô̭c, thảm hô̒, che̒w be̒, di bô̭ khảm fả rư̒ng kha̒, tham za hải lo̭... hwa̒ mêê̒nh ku̒ng ngươ̒i zân, zoong la̭i nhửng ngă̒i ngí zươ̭ng bi̒nh iên, ha̭nh fúc.
Wa̒i tha zu kheéch kỏ thế lươ̭ cho̭n khảm fả kác dáw kon, to tlêênh hô̒ nhơ: Kổl Xăi Xỏ, dáw Xenh, dáw Ngo̭c, dáw Zươ̒, dáw Xung... Tloong rỉ, dáw Zươ̒ la̒ diếm dêểnh thu hút kheéch, kỏ nhửng ngôi nha̒ xa̒n thew kiển chúc kố chiê̒n ngươ̒i Mươ̒ng, kỏ kác hwa̭t dôô̭ng zu li̭ch dă̭c xắc nhơ kâw kả, bấch tlải, bơi thiê̒n, dốt lướ tla̭i...
Zu kheéch ươ khảm fả, ma̭w hiếm kỏ thế dêểnh thăm kwan kác hang, dôô̭ng ngwiên xơ nhơ: Dôô̭ng Thác Bơ̒, dôô̭ng Hwa Tiên la̒ nhửng zanh thẳng da̒ ản Bô̭ VH-TT&ZL xếp hang zi tích kấp kwuốc za. Tloong dôô̭ng la̒ nhửng khổi tha̭ch nhṷ muôn hi̒nh, muôn vé, wa̒i kướ dôô̭ng, zu kheéch foỏng tâ̒m mă̭t tha xa gẳm kánh mă̭t hô̒.
Chiê xé khâw chiển tham kwan loo̒ng hô̒ Hwa̒ Bi̒nh, ba̒ Châ̒n Thu Hương, zu kheéch dêểnh bớ Ha̒ Nô̭i cho mắt: Ni la̒ bâ̭n dâ̒w tiên tôi dêểnh zu li̭ch Hô̒ Hwa̒ Bi̒nh. Tôi thâ̭t xư̭ nga̭c nhiên thẩi foong kánh nơi ni̒ chôổng nhơ Vi̭nh Ha̭ Long thu nhó, khôông khỉ tloong lee̒nh hiểm kỏ. Tôi vươ̒ tham kwan vướ hiếw thêm ản nhê̒w dê̒w wê̒l văn hwả tâm linh, tỉn ngươ̭ng kuố mo̭l Mươ̒ng. Kánh kwan dḙp, kon mo̭l thân thiḙ̂n, chắc chẳn dâ̒n tôi ku̒ng vươ̒ng ô̭i xḙ kwăi la̭i ni zi̭p khânh nhất.
Hô̒ng Ngo̭c
Năm hoo̭c 2023 - 2024, Tlươ̒ng mâ̒m non Bắc Xơn, xa̭ Hu̒ng Xơn, hwiḙ̂n Kim Bôi kỏ 247 dét, chiê thă̒nh 11 nhỏm, lớp. Nha̒ tlươ̒ng kỏ 36 kản bô̭ kwán lỉ, zảw biên, nhân biên; 96,4% dét la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng pơ̭i zân tôô̭c Zaw. Pên keḙnh la̒ tốt kôông tác chăm xoóc, zaw zṷc dét kon thẻw dủng kwi di̭nh, nha̒ tlươ̒ng ko̒n ta̭w dẩw ẩn pơ̭i mô hi̒nh zi̒n zư̭, fát hwi bán xắc văn hwả Mươ̒ng.
Tơ̒ng kỏ ka̭ thew zoo̒ng thơ̒i zan, tư̒ nét văn hwả dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ớ tlước ngwi kơ mai môô̭ch thất chwi̒ê̒n. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n diḙ̂ fương tlong tính. Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn tliến khai zái fáp dôô̒ng bô̭ tí báw tô̒n pơ̭i fất hwi zi xán văn hwả (ZXVH).
Nểw nhơ Tân La̭c ản koi la̒ bu̒ng lo̭I kuố kải nôi văn hwả Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh thi̒ xa̭ ớ Foong Fủ la̒ thú fú văn hwả Mươ̒ng kuố hwiḙ̂n Tân La̭c. La̒ng Mươ̒ng Lwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ - pu̒ng ko̒n lưw zư̭ ản hâ̒w nhơ ko̒n ngwiên bán foong tṷc tâ̭p kwản tloong tơ̒i khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng Pi. Hwiḙ̂n Tân La̭c i ta̒ lươ̭ cho̭n xỏm Lwi̭ Ái tí xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Hwiḙ̂n tang cheenh thú xư̭ kwan tâm úng hô̭ kuố tính, tê̒w pơ̭i ta̒n dơn bi̭ liên kwan xâi zư̭ng kwi hwă̭ch báw tô̒n khôông zan văn hwả Mươ̒ng tê̒w pơ̭i fát tliến ta̒n xán fấm zu li̭ch, kái thiḙ̂n tơ̒i khôổng mo̭l zân.
Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.
Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.
Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.
