(HBDT) – Baw ngă̒i kuổi twâ̒n, 2 – 3 za di̒nh thê môô̭ch kẳi thiê̒n ngẳm kắnh tlêênh hô̒ Hwa̒ Bi̒nh. Ó chí dáp ửng nhu kâ̒w zu li̭ch tâm linh kuố dưở ká ma̒ ko̒ la̒ chái ngiḙ̂m thủ vi̭ kúo kon rét vởi nhửng hwa̭t dôô̭ng nhơ di rư̒ng, kâw kả, kẳm tla̭i, thẳm tlêênh hô̒..., hi̒nh thức zu li̭ch za di̒nh tlêênh vu̒ng hô̒ Hwa̒ Bi̒nh dang ản nhê̒w zu kheéch lươ̭ cho̭n.
Zu kheéch chái ngiḙ̂m che̒w
thiê̒n tlêênh vu̒ng hô̒ ớ xa̭ Ngo̒i Hwa, hwiḙ̂n Tân La̭c
La̒ môô̭ch ngươ̒i ươ thích khôông
dác, nhất la̒ vu̒ng hô̒ Hwa̒ Bi̒nh, chi̭ Châ̒n Thi̭ Tháw ớ Linh Da̒m, Ha̒
Nô̭i chiê xé: Dâ̒w năm mởi tôi lêênh hô̒ Hwa̒ Bi̒nh dớ di Dê̒n Bơ̒, da̒n tôi
ản mắt, môô̭ch xổ chú thiê̒n nhó thươ̒ng nhâ̭n zi̭ch vṷ dươ kheéch di
zôô̭ng loo̒ng hô̒, zả thê vươ̒ thủl thiê̒n cho 2 – 3 hô̭. Twâ̒n tlước za
dii̒nh tôi va̒ eenh dưở thê môô̭ch thiê̒n kỏ thế chớ ản 20 ngươ̒i, zả bớ
600 – 800 ngi̒n dôô̒ng/ thiê̒n/ ngă̒i. Khi̒ thê tlo̭n kỏi mêê̒nh kỏ thế di
no i ản, vươ̒ chú dôô̭ng thơ̒i zan, thái mải ngẳm kánh ó fṷ thuô̭c baw
ngươ̒i khác.
Chi̭ Tháw cho mắt thêm: Lo̭ chi̒nh
kuố dâ̒n tôi khwáng 8h kỏ mă̭t ớ bển thiê̒n di dêểnh diếm mêê̒nh ươ. Bươ
tlươ dă̭ch kơm nha̒ thiê̒n nổ... Loo̒ng hô̒ kỏ nhê̒w diếm di zôô̭ng dớ lươ̭
cho̭n nhơ thăm dáw Zươ̒, dáw kâl Xenh, dáw Kổl Xăi lo̭.v.v... Thơ̒i zan
khânh ni, Kôông ti KF zu li̭ch Hwa̒ Bi̒nh chiến khu bui chơi tlêênh hô̒ bớ
xa̭ No̒i Hwa, hwiḙ̂n Tân La̭c wê̒l xa̭ Thung nai hwiḙ̂n kaw Fong. Ni la̒ diḙ̂
diếm kon rét rát ươ vi̒ ản thẳm, zôô̭ng dác ka̒ ngă̒i. Tloong khung kắnh
thiên nhiên hwang xơ, che̒w thiê̒n lêênh dêênh zươ̭ loo̒ng hô̒ khôông Da̒, baw
kác khu rư̒ng rươ̒m, khảm fả ha̭ng dôô̭ng, thi̒m hiêw nét văn hwả chiê̒n
thôổng, ăn dắc dô̒, kủi bán diḙ̂... dớ la̭i ẩn tươ̭ng khỏ kwêê̒nh. Nhơ
chiển di vươ̒ rô̒i, ká za di̒nh chi hết hơn 2 tliḙ̂w dôông, nhưng tôi rất
ha̒i loo̒ng.
La̒ ngươ̒i thươ̒ng xwiên dỏn kheéch
di thew do̒n, eeng Dinh Văn Linh, xỏm Tláng, xa̭ Bi̒nh Thanh, hwiḙ̂n Kaw Fong
cho mắt: Za di̒nh tôi ruôi kả lôô̒ng tlêênh lo̒ng hô̒ khôông Da̒. Kwa mổi
kwan hḙ̂ tôi kwen va̒i ngươ̒i ớ Ha̒ Nô̭i. Thính thwáng bâ̭w dươ ká nha̒
lêênh zôô̭ng, thê thiê̒n di tha lôô̒ng kả hwă̭c nổ naảng ta̭i ngă nha̒ be̒.
Khâw khi ăn kơm di la̭i Thung Nai dớ zôô̭ng. bớ 1 – 2 ngươ̒i, râ̒n râ̒n zởi
thiḙ̂w cho kha̒, hi̒nh thức zu lich li̭ch ni̒ ngă̒i kaa̭ng tăng lêênh. Nhê̒w
ngươ̒i ko̒n kẳm tla̭i ớ dáw, muô kả tư̭ nảng, di rư̒ng khảm fả. Ka̭ ni̒
tôi va̒ nhê̒w ngươ̒i tlêênh vu̒ng loo̒ng hô̒ dê̒w nhâ̭ kheéch zu li̭ch thew
hi̒nh thức ni̒.
Viḙ̂t Lâm
Năm hoo̭c 2023 - 2024, Tlươ̒ng mâ̒m non Bắc Xơn, xa̭ Hu̒ng Xơn, hwiḙ̂n Kim Bôi kỏ 247 dét, chiê thă̒nh 11 nhỏm, lớp. Nha̒ tlươ̒ng kỏ 36 kản bô̭ kwán lỉ, zảw biên, nhân biên; 96,4% dét la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng pơ̭i zân tôô̭c Zaw. Pên keḙnh la̒ tốt kôông tác chăm xoóc, zaw zṷc dét kon thẻw dủng kwi di̭nh, nha̒ tlươ̒ng ko̒n ta̭w dẩw ẩn pơ̭i mô hi̒nh zi̒n zư̭, fát hwi bán xắc văn hwả Mươ̒ng.
Tơ̒ng kỏ ka̭ thew zoo̒ng thơ̒i zan, tư̒ nét văn hwả dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ớ tlước ngwi kơ mai môô̭ch thất chwi̒ê̒n. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n diḙ̂ fương tlong tính. Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn tliến khai zái fáp dôô̒ng bô̭ tí báw tô̒n pơ̭i fất hwi zi xán văn hwả (ZXVH).
Nểw nhơ Tân La̭c ản koi la̒ bu̒ng lo̭I kuố kải nôi văn hwả Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh thi̒ xa̭ ớ Foong Fủ la̒ thú fú văn hwả Mươ̒ng kuố hwiḙ̂n Tân La̭c. La̒ng Mươ̒ng Lwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ - pu̒ng ko̒n lưw zư̭ ản hâ̒w nhơ ko̒n ngwiên bán foong tṷc tâ̭p kwản tloong tơ̒i khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng Pi. Hwiḙ̂n Tân La̭c i ta̒ lươ̭ cho̭n xỏm Lwi̭ Ái tí xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Hwiḙ̂n tang cheenh thú xư̭ kwan tâm úng hô̭ kuố tính, tê̒w pơ̭i ta̒n dơn bi̭ liên kwan xâi zư̭ng kwi hwă̭ch báw tô̒n khôông zan văn hwả Mươ̒ng tê̒w pơ̭i fát tliến ta̒n xán fấm zu li̭ch, kái thiḙ̂n tơ̒i khôổng mo̭l zân.
Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.
Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.
Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.